کاهش قیمت دلار پس از روی کار آمدن بایدن، بسیار گذرا بود و پس از تخلیه شوک روانی مذکور، وضعیت به حالت قبل بازگشت. اکنون پس از پنج ماه از آغاز به کار بایدن، بازار ارز در انتظار شوک برجام پلاس به بازار است.
پیشبینی بسیاری از کارشناسان برای کاهش نرخ ارز پس از روی کار آمدن دولت بایدن تاکنون تحقق نیافته و دلار همچنان در شرایط پیشینی خود به سر میبرد و دولت با تسامح در برابر شرایط ارزی فعلی، مداخله چندانی جز توزیع مقادیری یارانه ارز ترجیحی ندارد. با این حال اگر در مذاکرات پیش رو توافقی حاصل نشود، بازار ممکن است شوک ارزی دیگری را به لحاظ روانی دریافت کند که البته با شوک روی کار آمدن بایدن بسیار تفاوت دارد و همین نتیجه باعث خواهد شد تا یک کمای ارزی در انتظار اقتصاد ایران باشد. محمد خوش چهره اقتصاددان، استاد دانشگاه و نماینده پیشین مجلس در گفتوگو با گسترش نیوز به تبیین شرایط و احتمالات پیش روی دلار در اقتصاد کشور پرداخت.
نتیجه مذاکرات روی ارز اثر میگذارد؟
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که دولت آینده با شوک ارزی کار خود را آغاز خواهد کرد، اظهار داشت: با توجه به شرایطی که در وین و در جریان مذاکرات وجود دارد، بعید میدانم اما اگر این مذاکرات به ثمر نرسد، احتمالا یک جو روانی نامناسبی در فضای اقتصاد کشور حکمفرما خواهد شد و در نتیجه ممکن است که شوک ارزی هم ظهور و بروز پیدا کند. با این حال تا این لحظه که با شما صحبت میکنم احتمال چندانی برای تحقق این واقعه وجود ندارد و به نظر میرسد ثبات فعلی حتی تا چندی پس از توافق احتمالی هم درباره قیمت دلار وجود داشته باشد. در حال حاضر انتظارات تورمی موجود باعث ثبات در نرخ ارز شده که بعید است در آینده نزدیک این انتظارات تورمی دستخوش تغییرات خاصی شود.
ثبات سیاسی، پیش نیاز ثبات ارزی!
محمد خوش چهره در ادامه خاطرنشان ساخت: برای کاهش نرخ ارز ما در ابتدا به یک ثبات پایدار ناشی از تزریق مستمر عدم قطعیتهای سیاسی و اقتصادی داریم و پس از آن، دولت باید اقدام به اتخاذ سیاستهای پولی انقباضی بکند و این سیاستها را تا حصول نتیجه رها نکند. در غیر این صورت به نظر شما چه اتفاقی میافتد که باید در محصول پایانی آن رویداد، ما با کاهش قیمت دلار مواجه باشیم؟
تا تورم کم نشود، دلار کوتاه نمیآید!
وی افزود: پس از کاهش نرخ تورم، مهمترین اقدامی که باید صورت بپذیرد این است که دولت باید بتواند فضای مناسبی را برای صادرات غیرنفتی توسط بخش خصوصی فراهم کند و در این شرایط همزمان خودش هم به بازار نفت و پتروشیمی جهان بازگردد و بتواند مصنوعات نفتی و میعانات گازی را بفروشد تا درآمد ارزی کشور هم به شرایط با ثباتی برسد که دیگر نگرانی از ورود ارز به کشور وجود نداشته باشد و نه دولت این خطر را در بیخ گوش خودش احساس کند و نه مردم به لحاظ روانی دچار اضراب کاهش ارزش اموال و آینده اقتصادی و معیشتی خود باشند. با این حال من به نتیجه مذاکرات بدبین نیستم اما معتقدم که نتیجه فوری و آنی ناشی از توافق بلافاصله در بازار تحقق نخواهد یافت و شما این نکته را هم در نظر بگیرید که اگر ایران به بازار نفت دنیا برگردد، به طور طبیعی قیمت نفت با کاهش مواجه خواهد شد و در میزان ارز وارده به کشور تاثیر به سزایی خواهد داشت.
دولت میراث خوبی از خود برجای بگذارد!
این اقتصاددان و استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان ساخت: دولت برای مدیریت بازار ارز نباید فقط به بیرون و نتایج مذاکرات چشم بدوزد زیرا باعث ایجاد تلاطم و آشفتگی در برنامهریزیهای خودشان خواهد شد. با این حال امیدوار که این دولت دستکم در این زمینه برای جانشینانش میراث مناسبی را بر جای بگذارد زیرا تا روی کار آمدن دولت بعدی حدود چهار ماه وقت باقی مانده و هیچ دولتی هم زودتر از شش ماه بر اوضاع مسلط نخواهد شد و همین باعث میشود که فرصت شکوفایی اقتصاد در سال جاری هم از میان برود و با وضع ناهنجارتری وارد سال بعد بشویم.