مدیر کل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» در این زمینه می‌گوید: ثبت جهانی این ساز، مسوولیت را برای هنرمند آن و هم برای دستگاه‌های سیاستگذاری که باید در این زمینه کمک کنند، دو چندان می‌کند؛ طبیعی است دولت نسبت به حمایت و صیانت از موسیقی ملی، موسیقی اقوام و نواحی، مسوولیت دارد.
در پی ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» در فهرست میراث ناملموس یونسکو، تعداد آثار ثبت شده ایران در این فهرست به عدد ١٤ رسید؛ مهارت فرش بافی فارس، آیین پهلوانی و زورخانه‌ای، موسیقی بخشی‌های خراسان، ردیف موسیقی ایران و … از جمله دیگر موارد هستند که به ثبت جهانی رسیده‌اند.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا پس از ثبت جهانی پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» با مدیر کل دفتر موسیقی ارشاد درباره برنامه‌های آنها برای حمایت از نوازندگان این ساز و ثبت جهانی دیگر سازهای ایرانی گفت‌وگو داشته است.
محمد الهیاری در ابتدا می‌گوید، «هر زمانی که جایگاه بخشی از میراث فرهنگی و تمدنی ما از سوی سازمان‌های جهانی شناخته می‌شود، جای خوشحالی دارد. اکنون هم که ساز دوتار به رسمیت شناخته شده و جهانی شده، طبیعی است که ماحصل صدها سال تلاش هنرمندان این سرزمین است که با دست خالی و با کمترین حمایت و در عوض با بیشترین پشتگرمی، پشتکار و اراده‌ای که داشته‌اند، تلاش کرده‌اند که دانش این میراث فرهنگی به صورت سینه به سینه منتقل شود و صدای هنر سرانگشتان هنرمندان دوتارنواز ما جهانی شود.»
الهیاری اضافه می‌کند: ثبت جهانی این ساز کمک می‌کند تا به عنوان ناقل و حامل به بخش قابل توجهی از فرهنگ ایرانی انسانی ما، تمدن و آنچه که میراث میراث مشترک بشری است، در جهان توجه شود. از طرفی این امر نشان می‌دهد که موسیقی به عنوان یک ابزار تعامل بین‌المللی و کالایی که کمک می‌کند تا دیپلماسی فرهنگی توسعه پیدا کند، حائز اهمیت است.
مدیرکل دفتر موسیقی ادامه می‌دهد: «امسال که در جشنواره موسیقی نواحی در کرمان حضور پیدا کردم، می‌دیدم که هنرمندان موسیقی نواحی به‌خصوص نوازندگان دوتار، چه حساسیت و تعصب‌هایی نسبت به ساز خود دارد.»
«در جشنواره ملی موسیقی جوان هم وقتی که برای مشاهده داوری جشنواره رفته بودم، یکی از روزها از منطقه شمال خراسان، نوازندگان نوجوان و جوان دوتار حضور داشتند. داوران در موضع آداب صحنه تنها به توانمندی نوازنده در نواختن ساز اکتفا نمی‌کردند، بلکه میزان حرمت و ادبی که نوازنده باید برای ساز قائل می‌شد نیز از سوی اساتید مورد توجه قرار می‌گرفت. در حقیقت این آموزش از سوی استاد به شاگرد منتقل می‌شد که علاوه بر فنون نوازندگی چه حساسیت و تعصبی در آن منطقه در حوزه موسیقی قومی و نواحی نسبت به دوتار وجود دارد. اگر این دلسوزی نبود شاید این ثبت جهانی که امروز صورت گرفته است، اتفاق نمی‌افتاد.»
او می‌گوید که به عنوان یک سیاست تشویقی در جشنواره فجر امسال که بهمن ماه برگزار خواهد شد، گروه‌های موسیقی نواحی با همین نگاه حضور دارند. قرار شده که با توجه به ثبت جهانی دوتار، از نوازندگان شایسته آن دعوت شود تا در جشنواره حاضر باشند.
الهیاری تصریح می‌کند: به دلیل اینکه جشنواره محفلی است که عموم مردم در آن حضور دارند، فرصت خوبی است که ما بتوانیم نسبت به معرفی سازها و موسیقی محلی و قومی به خصوص در حوزه نوازندگی دوتار کاری انجام دهیم.
از مدیرکل دفتر موسیقی سوال می‌کنیم که بجز این برنامه‌ها چه برنامه‌ای را برای حمایت بلندمدت از هنرمندان دوتار نواز که به آنها توجهی نمی‌شود و یا شناخته شده نیستند، در پیش دارند؟ پاسخ می‌دهد: امسال تعداد قابل توجهی از پیشنهادهای اجرا در جشنواره موسیقی فجر مربوط به دوتارنوازی بود. هیات انتخاب با توجه به این امر، امیدوار شدند که در مناطق خاصی از کشور که ساز محلی آنها دوتار است، اساتید و جوان‌ها چه توجهی به این ساز و آموزش آن نشان می‌دهند؛ چون بالاخره میراث بومی آن منطقه هست که سینه به سینه منتقل می‌شود.
الهیاری اضافه کرد: دولت باید نسبت به مسائل معیشتی هنرمندان این سازها مانند پوشش بیمه‌ای کامل آنها، برگزاری جشنواره‌هایی که برای هنرمندان این سازها به صورت خاص تدارک دیده می‌شود و نسبت به برقراری کارگاه‌های آموزشی که به هنرمندان جوان سایر مناطق کمک کند تا با این ساز و آورده‌های آن آشنا شوند و نزدیک کردن هنرمندان مطرح این ساز به هم، می‌تواند جزو برنامه‌های در اولویت سیاست‌گذاران حوزه موسیقی باشد.
از مدیر کل دفتر موسیقی سوال می‌کنیم که اکنون پس از ثبت جهانی این ساز آیا ممکن است تدابیری با کمک دفتر موسیقی و صدا و سیما برای نشان دادن تصویر ساز اندیشیده شود؟ او می‌گوید: این امر تابع سیاست‌های صداوسیماست. منتهی یک سندی در شورای انقلاب فرهنگی تحت عنوان سند شورای هماهنگی سیاست‌های موسیقی در کشور در حال به تصویب رسیدن است و این شورا شامل دستگاه‌هایی است که چه در حوزه دانشگاهی و چه در حوزه اجرایی و برنامه‌ریزی در حوزه موسیقی کار دارند؛ مانند آموزش و پرورش، دانشگاه‌هایی که رشته هنر دارند، سازمان صداوسیما، سازمان تبلیغات اسلامی و … .
امیدوارم با تصویب شورای هماهنگی سیاست‌های موسیقی در کشور که مسوولیت آن با معاون امور هنری وزارت ارشاد است و دفتر موسیقی هم دبیری آن را بر عهده دارد، به کمک متخصصان و هنرمندان حوزه موسیقی و نمایندگانی که از دستگاه‌ها می‌آیند، بتوانیم ضرب‌آهنگ تصمیم‌های موسیقی کشور را هماهنگ‌تری کنیم. موضوع نمایش ساز در تلویزیون نیز می‌تواند در این شورا مورد گفت‌وگو قرار بگیرد.
محمد الهیاری در پایان در پاسخ به اینکه آیا برنامه‌ای برای ثبت جهانی سازهای دیگر دارند؟ می‌گوید: طبیعی است که ما وظیفه داریم سالانه اساتید و هنرمندان موسیقی قومی خود را تجلیل و تکریم کنیم. همین‌گونه باید با هنرمندان عزیز گفت‌وگو کنیم و با توجه به سابقه فرهنگی و تمدنی هر منطقه، روی تعدادی از سازها به صورت خاص کار کنیم؛ چون همین حالا ممکن است برخی از سازها در معرض فراموشی باشند و یا کمتر به آنها توجه شود. پس لازم است در گفت‌وگو با مدیران و هنرمندان نسبت به این موارد مطلع شویم و برنامه‌ریزی خود را نسبت به حفظ این بخش از میراث فرهنگی کشور انجام دهیم.
