پرداخت نقدی یارنهها بدون توجه به میزان نیازمندی افراد، در حالی همچنان ادامه دارد که یک اقتصاددان معتقد است اعطای یارانه با این مبلغ به دهکهای خاص، دیگر کارایی ندارد و دولت باید سعی کند از طریق سیاستهای جبرانی از محل یارانهها خط فقر را پایینتر بیاورد.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، پرداخت نقدی یارانهها سیاستی بود که همزمان با حذف یارانه حاملهای انرژی در دولت دهم به اجرا درآمد. نفس حذف یارانه پرداختی دولت بابت حاملهای انرژی و پرداخت آن به اقشار نیازمندتر میتوانست اقدامی مؤثر در مقابله با فقر و ایجاد عدالت اجتماعی باشد، اما این سیاست به بدترین شکل ممکن انجام شد و آن پرداخت یارانه به همه اقشار به نسبت مساوی بود.
پرداخت یارانه نقدی به همه اقشار به صورت مساوی نه تنها هیچ کمکی به حل معضل فقر و ایجاد عدالت طبقاتی نکرد، بلکه باعث بروز پدیدههای دیگری هم شد که در صدر آنها بروز تورم بود.
دیوار کج یارانه نقدی همچنان بالا میرود
بدیهی است، زمانی که پولی اضافه از سوی دولت به خانوارهای مرفه پرداخت میشود احتمال بیشتری دارد که آن پول صرف خرید یا کمک خرید وسایل لوکس و غیرضروری شود که عمدتاً از خارج از کشور هم وارد میشدند.
اما این کارکرد در پرداخت یارانهها به دولتهای یازدهم و دوازدهم هم سرایت کرد و علیرغم انتقادات فراوان به پرداخت مساوی یارانههای نقدی به همه اقشار، این شیوه پرداخت یارانه ادامه پیدا کرد.
در این باره یک اقتصاددان معتقد است که دولت میتواند به جای اینکه همه این یارانهها را به عموم مردم پرداخت کند آن را به صورت نقدی به سه دهک پایین جامعه پرداخت کند.
دولت یارانهها را به سیاستهای جبرانی تبدیل کند
حیدر مستخدمین حسینی – معاون وزارت اقتصاد دولت اصلاحات – با اشاره به ادامه عدم توزیع عادلانه یارانههای نقدی در دولتهای یازدهم و دوازدهم ادامه داد: نباید یارانه برای دهکهای مختلف به صورت یکسان در نظر گرفته شود. دولت در هر ماه حدود ۳,۵۰۰ میلیارد تومان یارانه میدهد که مبلغ کمی هم نیست، اما آن گروههایی که باید در این پرداخت یارانه تقویت شوند، تقویت نمیشوند.
این اقتصاددان همچنین به ایده پرداخت نقدی یارانهها به جای پرداخت غیرمستقیم آن هم اشاره کرد و گفت: دولت میتواند به جای اینکه همه این یارانهها را به عموم مردم پرداخت کند آن را به صورت نقدی به سه دهک پایین جامعه پرداخت کند تا هم یک نوع سیاست جبرانی را انجام داده باشد و هم بتواند از مابقی نقدینگی که به دست میآید وظایف اساسی خود را انجام دهد.
دولت با یارانهها خط فقر را پایین بیاورد
او با بیان اینکه برخی فعالیتها مانند ایجاد زیرساختهای ارتباطی، آموزش و درمان جزو وظایف ذاتی دولتهاست، ادامه داد: دولت میتواند از محل حذف یارانههای غیرمستقیم منابع کافی را برای سرمایهگذاری در حوزههایی مانند درمان و آموزش به دست بیاورد و با برنامهریزی روی این حوزهها بعد از مدتی به پروژههای خود حتی افتخار هم کند.
مستخدمین حسینی با بیان اینکه پرداخت نقدی یارانهها به صورت عمومی کار اشتباهی است، گفت اعطای یارانه با این مبلغ به دهکهای خاص دیگر کارایی ندارد، دولت باید سعی کند از طریق سیاستهای جبرانی از محل یارانهها خط فقر را پایینتر بیاورد و به صورت هدفمند روی این مساله کار کند.
طبق پیشبینی دولت در لایحه بودجه سال آینده (۱۳۹۸) حدود ۴۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای پرداخت یارانههای نقدی در نظر گرفته شده که در این حالت در هر ماه حدود ۷۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر میتوانند یارانه دریافت کنند.