به گزارش رتبه آنلاین از بورس پرس، دیوید سنگر با انتشار مطلبی با عنوان “سیگنال های مذاکره بین ایران و بایدن” در نیویورک تایمز اعلام کرد: چند روز پس از آنکه فاش شد ترامپ خواستار گزینههایی برای اقدام نظامی علیه سایت اصلی هستهای ایران شده، تهران به ارسال سیگنالهایی ضد و نقیض روی آورد و از یک طرف گام بزرگی برای سرعت بخشیدن به تولید سوخت هستهای برداشت و از طرف دیگر آمادگی گفتگو با جو بایدن را اعلام کرد.
در این میان رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: مهندسان ایرانی برای اولین بار شروع به قرار دادن اورانیوم در سانتریفیوژهای نسل بعدی کردند. سانتریفیوژهایی میتوانند با سرعت بیشتری سوخت را غنی کنند. این حرکت به صراحت در توافق نامه هستهای 2015 که ترامپ دو و نیم سال پیش از آن خارج شد، ممنوع بود.
گزارش هفته پیش آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم حکایت از آن داشت سانتریفیوژهای پیشرفته به محل تولید نطنز منتقل شدهاند اما همزمان با این اقدام ، محمدجواد ظریف با طرح مباحثی عملا برای بازگشت به توافق و گفت وگو دوباره ایران و آمریکا چراغ سبز نشان داد و در مصاحبه با روزنامه ایران گفت: ایران حاضر است در ازای بازگشت دوباره آمریکا به برجام مجددا انجام تعهدات را از سر بگیرد.
به نظر میرسد ظریف پیشنهاد کرده پیشرفتهای هستهای ایران در طول یک سال گذشته را براساس آن تولید تهران دوازده برابر بیش از میزان توافق شده در برجام فراتر رفته، متوقف کند. بایدن در عوض باید فرمانی را صادر کند و طبق آن به تمام تحریمهای هستهای اعمال شده توسط ترامپ خاتمه دهد. با این وجود برخی مقامات ایران گفتهاند آمریکا مجبور به پرداخت غرامت فروش نفت از دست رفته به دلیل تصمیم ترامپ برای اعمال مجدد تحریمها است. اگرچه اقدامات و اظهارات ایرانیها متناقض به نظر میرسد اما در مجموع تهران سیگنال مذاکره را صادر کرده است.
ظریف درباره این توافق مذاکره کرده و یکی از بزرگترین مدافعان است اما دولت حسن روحانی، سال آینده با برگزاری انتخابات کنار میرود. آن هم در شرایطی که به شدت مورد انتقاد محافظهکاران است.
ترامپ پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی هستهای با دستیاران ارشد در مورد گزینههایی از جمله حمله نظامی به مشورت نشست و در نهایت با جمعبندی اظهارات مایک پنس ، مایک پمپئو و کریستوفر سی میلر سرپرست وزارت دفاع و رئیس ستاد مشترک ارتش از انجام این حمله منصرف شد. چون این گروه هشدار دادند حمله نظامی به نطنز با موشک، بمب یا حمله سایبری میتواند منجر به گسترش درگیری شود.
علی ربیعی سخنگوی دولت هم در واکنش به اینکه ترامپ در فکر حمله به تأسیسات هستهای است گفت: تهران با تمام توان چنین اقدامی را تلافی خواهد کرد. در هر حال به نظر نمیرسد که این مسئله برای ترامپ تمام شده باشد. چون تصمیم ایران برای قرار دادن سوخت در سانتریفیوژهای پیشرفته، موسوم به 2IR- و 4IR- به راحتی میتواند اقدام تحریکآمیز تلقی شود.
تولید ایران کند و پایدار بوده و مقاماتی مانند ظریف گفته اند کلیه اقدامات به راحتی قابل برگشت است. سانتریفیوژهای جدید به مراتب کارآمدتر از انواع پیشین هستند. بنابراین اگر آنها کار کنند میتوانند ذخایر ایران را به سرعت افزایش دهند. به نظر میرسد پیام اصلی ظریف که ظاهرا نه متوجه ترامپ، بلکه متوجه بایدن و گروه سیاست خارجی وی بوده این است که تهران میتواند هر لحظه که بخواهد افزایش تولید اورانیوم را متوقف کند.
ظریف این پیام را با دقت بیان کرد و در مورد بازگشت آمریکا به تعهدات قطعنامههای سازمان ملل به جای توافق هسته ای 2015 صحبت به میان آورد و پیشنهاد کرد با انجام مجدد مصوبات شورای امنیت سازمان ملل ، نیازی به مذاکره نیست. با این حال بایدن احتمالا نمیخواهد این حرکت را انجام دهد مگر اینکه ضمانت قاطعانهای دریافت کند که ایران به انجام تعهدات کامل برجام بازگردد و به مجموعه سوالات آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد شواهد فعالیت هستهای در سایتهای دیگر پاسخ دهد.