از آخرین دورهای که یک موسیقیدان جزو داوران جشنواره فیلم فجر بود هفت سال میگذرد؛ این جشنواره در حالی بر اهدای یکی از سیمرغهای خود به سازندگان موسیقی فیلمها تاکید میکند که داور تخصصی دخالتی در انتخاب گزینه برتر ندارد.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، سالهاست یکی از مهمترین جایزههای هنری ایران، به نام «سیمرغ» سینما زده شده است و شاید بتوان گفت این پرنده افسانهای روی شانه هر فردی بنشیند، در زمره افتخارات کاری او محسوب میشود؛ آهنگسازان فیلم نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
با وجود بخش «موسیقی متن فیلم» در جشنواره فیلم فجر، وقتی به اسامی داوران این جشنواره رجوع میکنیم، درمییابیم خبری از داوری از اهالی موسیقی نیست و همه داوران سینماگرانی هستند که در حوزههای کارگردانی، بازیگری، فیلمبرداری، تهیهکنندگی و… فعالیت میکنند.
البته اینگونه نیست که هیچوقت فردی از اهالی موسیقی فیلمهای جشنواره فجر را داوری نکرده باشد؛ تا به امروز که سیو هفتمین جشنواره فیلم فجر در حال برگزاری است، میتوان از فرهاد فخرالدینی، محمد سریر، مجید انتظامی و هوشنگ کامکار به عنوان موسیقیدانانی نام برد که در میان هیأت داوران دورههای مختلف این رویداد حاضر بودند. آخرین دوره حضور یک داور اهل موسیقی در این جشنواره به حضور مجید انتظامی در دوره سیام برمیگردد.
بهنام صبوحی عضو کانون آهنگسازان خانه سینما در این زمینه میگوید: موسیقی حوزهای است که نسبت به بقیه بخشهای سینما مستقلتر است و میتواند وجه دیگری به فیلم اضافه کند. برای کارشناسی لازم است فردی در هیأت داوران حضور داشته باشد که موسیقی و فیلم را بشناسد و با آن آشنا باشد. ما لطمه داور غیر تخصصی را هم دیدهایم و در انتخابها بیدقتی زیادی انجام شده است. موسیقی کاری تخصصی است. ممکن است یک کارگردان در طول حرفه کاری خودش با تدوین و فیلمبرداری و … آشنا شود اما نمیتواند موسیقی و تخصص آن را بشناسد.
او ادامه میدهد: به عنوان مثال فیلمی را که اصلاً موسیقی متن نداشته در جشنواره فجر کاندید بهترین موسیقی متن فیلم کردهاند. از طرفی فیلمهایی بوده که موسیقی بسیار خوبی داشته اما دیده نشدهاند. در جشن خانه سینما به دلیل اینکه انتخاب آثار توسط صنف و اهالی فن موسیقی انجام میشود میبینیم که ۷۰ تا ۸۰ درصد آثار انتخابی با جشنواره فیلم متفاوت است.
صبوحی بیان میکند: البته ممکن است برخی اهالی سینما مانند آقای خسرو سینایی علاوه بر سینما، موسیقی را هم بشناسند اما تعداد این افراد محدود است و در سالهای اخیر داوران چنین ویژگیای را نداشتند.
این آهنگساز اظهار میکند: اگر داور تخصصی موسیقی در میان هیأت داوران حضور داشته باشد احتمال کاندید شدن یک اثر کپی یا کاور شده به ۱۰ تا ۲۰ درصد میرسد؛ در حالی که ریسک چنین اتفاقی با نبود داور اهل موسیقی بالا میرود. علاوه بر این در جشنواره فیلم فجر زمان کم است و امکان بازبینی آثار به آن شکل وجود ندارد.
او تاکید میکند: یک داور اهل موسیقی ظرایف کار را درک میکند؛ به عنوان مثال ویژگی موسیقی مینیمال این است که شنیده میشود اما حس نمیشود، فردی که با موسیقی آشناست میتواند این موسیقی را متوجه شده و آن را آنالیز کند.
صبوحی همچنین میگوید: البته هر آهنگسازی، آهنگساز فیلم نیست. او باید به همان اندازه که در موسیقی اطلاعات دارد مدیومهای سینمایی را هم بشناسد. در داوری موسیقی متن فیلم ارتباط آن موسیقی با تصویر در اولویت قرار میگیرد.