سال ۲۰۱۸ میلادی نیز همچون سال گذشته با اتفاقاتی مهم در عرصه باستانشناسی و همچنین اکتشافاتی بزرگ در محوطههای تاریخی همراه بود.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، کشف قدیمیترین نقاشی انسانی در غاری در جنوب شهر کیپتاون در آفریقای جنوبی را از مهمترین یافتههای باستانشناسی سال ۲۰۱۸ میتوان دانست. این نقاشی که شامل سه خط قرمز که با توسط شش خط جدا هاشور زده شده است، حدود ۷۳ هزار سال پیش به صورت آگاهانه بر روی پوسته سیلیکایی بر روی بدنه یک غار کشیده شده و دارای قدمت به مراتب بیشتری از دیگر یافتههایی مشابه در آفریقا، اروپا و جنوب شرق آسیاست که قدمت آنها حداقل به ۳۰ هزار سال پیش بازمیگردد.
* قدیمیترین کشتی غرقشده که قدمت آن به ۲۴۰۰ سال پیش بازمیگردد توسط باستانشناسان در دریای سیاه و در نزدیکی سواحل بلژیک کشف شد. این کشتی یکی از ۶۰ لاشه کشتی کشف شده در اعماق دریای سیاه است که در راستای اجرای پروژه باستان شناسی این دریا شناسایی شدهاند. گفته میشود. این کشتی غرق شده تجاری که عنوان قدیمی ترین کشتی جهان را یدک می کشد. گفته میشود ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، دریای سیاه یکی از راه آبهای پررونق تجاری و از مستعمرات کشور یونان بوده است. محققان پس از کشف قطعه کوچکی از کشتی در عمق ۲۰۰۰ متری دریای سیاه که به کربن تبدیل شده بود، بقیه بخش های آن را شناسایی کردند. در چنین عمقی میزان اکسیژن اندک است و امکان حفظ ساختار یک جسم برای هزاران سال وجود دارد.
* به لطف جدیدترین فناوریها در عرصه باستانشناسی فضایی و تصویربرداری هوایی، باستانشناسان موفق به یافتن خطوط جدید و اسرارآمیز نازکا و پاراکاس در کشور پرو شدند. برخی از این خطوط کشف شده که هنوز علت دقیق کشیده شدن آنها مشخص نیست به فرهنگ نازکاها بازمیگردد، با این وجود محققان معتقدند قدمت بسیاری از این خطوط به سال ۵۰۰ قبل از میلاد تا ۲۰۰ پس از میلاد بازمیگردد. این خطوط کشف شده که برخی از آنها به شکل حیوانات از جمله میمون و پلیکان هستند به خوبی با استفاده از تصاویر هوایی قابل تشخیص هستند، با این وجود برخی از این خطوط بر اثر گذشت زمان تا حدود زیادی محو شدهاند.
* محققان دانشگاه توبینگن آلمان در جریان کاوشهای باستانشناسی خود یک ماسک طلایی متعلق به جسد مومیایی یک کشیش را در سقاره، محوطه بزرگ و باستانی برای به خاک سپاری مردگان در مصر باستان کشف کردند. این ماسک متعلق به دودمان بیستوششم، واپسین دودمان بومی مصر باستان است که به دست هخامنشیان در ۵۲۵ پیش از میلاد بود فتح شد. باستانشناسان در گورستان باستانی سقاره مصر که عمق برخی از گورهای آن به ۳۰ متر میرسد، یک سازه مستطیلی ساخته شده از خشت و بلوکهای آهکی غیرمعمول نیز کشف کردهاند که گفته میشود کارگاه مومیایی کردن اجساد بوده است.
* کشف مجموعهای از گورهای رنگشده در در سکونتگاه باستانی کومای ایتالیا نیز یکی از دیگر از یافتههای باستانشناسی جذاب سال ۲۰۱۸ میلادی است.این آرامگاههای دفن اجساد از سنگهای آتشفشانی خاص منطقه کومای ساخته شدهند و دارای یک در ورودی نیز هستند. این آرامگاهها در قرن ۱۹ میلادی مورد غارت قرار گرفته اند اما باستانشناسان با استفاده از بقایای به جامانده قدمت آنها را به قرن دوم پیش از میلاد مرتبط میدانند و نوع طراحی و رنگآمیزی این گورها نیز نشان از جایگاه بالای اجتماعی دفنشدگان درون آن دارد.
* در یک محموطه باستانشناسی در شمال شرقی کشور اردن نیز بقایای یک نان کشف شد که بیش از ۱۴ هزار سال پیش توسط گروهی از بومیان در آن محل پخته شده است. این یکی از شواهد مستقیمی است که تاکنون درباره پخت نان یافت شده است و تاریخ تخمینی ظهور کشاورزی را حداقل ۴ هزار سال پیش به عقب برگرداند. یافتهها حاکی از آن است که پخت نان از غلات، بومیان را به کشت غلات تشویق کرده که در نهایت به انقلاب کشاورزی در دوره نوسنگی انجامید.
* زلزله مهیب ۷.۱ ریشتری در مکزیک بهرغم خساراتی که به بارآورد منجر به کشف معبد تلالوک (خدای باران)، زیر هرم تئوپانزالکو در شهر کورناواک مکزیک شد. این اکشتفاف در حالی روی داد که باستان شناسان مشغول بررسی راداری هرم برای برآورد خسارتهای وارد شده به آن بر اثر وقوع زلزله بودند. تخمین زده میشود این معبد کشفشده متعلق به ۱۱۵۰ تا ۱۲۰۰ پس از میلاد باشد و احتمالا به تمدن «Tlahuica» تعلق دارد.
* یکی از دردناکترین اکتشافهای باستانشناسی سال جاری در شهر پمپئی روی داد؛ جایی که باستانشناسان بقایای انسانی فردی را یافتند که در حال فرار از آتشفشان وزوو در شهر پمپئی بوده است اما به وسیله سنگی بزرگ که روی سرش افتاده جان باخته است. در ابتدا گمان میشد مردم شهر پمپئ به خاطر گازهای سمی حاصل از آتشفشان کشته شدهاند اما پژوهشهای دیگر نشان داد آنها به خاطر حرارت بالا جان باختهاند. برخی دیگر نیز بر پایه نامههایی که ۲۵ سال پس از این ماجرا نوشته شده، به این نتیجه رسیدند که مردم به خاطر استشمام خاکسترهای آتشفشان خفه شدهاند. این شهر پس از آتشفشان، زیر چهار تا شش متر خاک و خاکستر به مدت ۱۵۰۰ سال مدفون شد و به صورت کاملاً اتفاقی در سال ۱۵۹۹ میلادی کشف شد. این شهر تاریخی که جزو میراث جهانی یونسکو محسوب میشود با بیش از دو میلیون و پانصد هزار بازدید کننده در سال یکی از جاذبههای مهم ایتالیا بهشمار میآید.
* محققان دانشگاه توبینگن آلمان با ترجمه نوشتههای آشوری روی الواح تاریخی به زبان میخی از رازی سر به مهر در تاریخ پرده پرداشتند که بر اساس آن منطقه باستکی در منطقه کردستان عراق در واقع همان شهر سلطنتی ماردامان است. نام شهر باستانی مارادمان بینالنهرین در متون کهن موجود است اما باستانشناسان از محل دقیق آن باخبر نبودند. این شهر در سالهای ۲۲۰۰ ات ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد وجود داشته و در برهههایی از تاریخ به عنوان پایتخت استانی چندین بار مورد حمله و غارت قرار گرفته است.
* باستانشنایان ایرانی نیز یک دندان متعلق به کودک نئاندرتال را برای نخستینبار در پناهگاه صخرهای “باوه یوان” در استان کرمانشاه کشف کردند. این نخستین بار است که بقایای یک انسان نئاندرتال به صورت قطعی در ایران کشف میشود. این دندان شیری متعلق به کودکی شش ساله است که به همراه دستافزارهای سنگی مربوط به دوره پارینه سنگی میانی در کاوشهای علمی بهدست آمده است و بر اساس آزمایشهای سنسنجیِ مطلقِ رادیو کربن ۱۴، دارای سنی بین ۴۲ تا ۴۵ هزار سال است، بنابراین نئاندرتال کشف شده متعلق به جوامع نئاندرتال نزدیک به عصر حاضر محسوب میشود. دندان کشف شده از پناهگاه صخرهای باوه یوان، از جمله دندانهای نادر شیری کودک نئادرتال است که به شکل علمی در جهان ثبت شده است.
ترجمه: حسین شایسته- ایسنا