پس از آنکه واحد یکم نیروگاه اتمی در بخش تولید برق وارد فاز تولید شد، تاکنون 25 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید و به شبکه کشور منتقل شده که این میزان تولیدی برابر با 6 میلیارد و 100 میلیون لیتر نفت خام به ارزش 2 میلیارد دلار بوده که با تولید برق در این نیروگاه، از مصرف بیش از اندازه سوخت‌های فسیلی صرفه‌جویی شده است.
به گزارش رتبه‌آنلاین، کالاهای استراتژیک به مرور زمان در اقتصادهای بین‌المللی طی دهه‌های مختلف جایگزین شده‌اند اما کماکان نفت به‌عنوان یک کالای استراتژیک در اقتصاد جهانی تاثیرگذاری فراوانی را در انواع بازارها دارد اما امروز انرژی هسته‌ای نیز به‌عنوان دیگر استراتژیک، ارتباط تنگاتنگی در مناسبات اقتصادی و سیاسی کشورها به وجود آورده است.
سرمایه‌گذاری در بخش انرژی به‌خصوص انرژی هسته‌ای می‌تواند آورده‌های فراوان اقتصادی را از منظر اقتصادکلان برای هر کشوری داشته باشد البته درجه رشد و توسعه کشورها و میزان حساسیت برای برنامه‌ریزی در تولید و مصرف انرژی هسته‌ای در کشورها متفاوت بوده چراکه اگر میزان بهره‌وری از این انرژی در راستای مصارف اقتصادی نظیر تولید انرژی، کشاورزی، پزشکی و … تنظیم شود طبیعتا فواید این انرژی و سرمایه‌گذاری در آن به مضرات آن چربش پیدا می‌کند.
تولید برق با انرژی هسته‌ای
در حال حاضر بسیاری از کشورها سرمایه‌گذاری‌های سنگینی برای توسعه و گسترش صنایع هسته‌ای را در دستور کار قرار داده‌اند تا در پروژه‌های بلندمدت از این انرژی پاک بهره بگیرند از سوی دیگر در مقایسه با نیروگاه‌های سوخت فسیلی، نیروگاه های هسته‌ای بسیار پاک‌تر هستند و لذا برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست به ویژه رشد روزافزون گازهای گلخانه ای، انرژی هسته ای می تواند بسیار مفید باشد. چرا که میزان آلایندگی آن نیز بسیار پائین تر است. زباله های هسته ای را معمولا بسته بندی کرده و در اعماق زمین دفن می کنند که نسبت به خطراتی که آلاینده های سوخت های فسیلی ایجاد می کنند بسیار ناچیز است.
نقش انرژی هسته‌ای در اقتصاد ایران
ایران با دارا بودن 13.28 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی (5.15 ذخایر جهانی) و 5.137 میلیارد بشکه نفت خام (5.11 ذخایر جهانی) مقام دومین کشور دارنده بیشترین ذخایر نفت (پس از عربستان) و گاز (پس از روسیه) را دارد. چرخه سوخت هسته ای ایران زمانی منجر به تولید قدرت ملی معنی دار می شود که نه تنها دولت ایران، انرژی هسته ای را در علوم مختلف و تولیدات صنعتی وارد کرده و به تولید انبوه برساند؛ بلکه مسئولین امر و رهبران سیاسی بتوانند «مثلث استراتژیک انرژی» یعنی نفت، گاز طبیعی و انرژی هسته ای را تجمیع کرده و ایران را به قدرت اول انرژی جهانی تبدیل کنند.
تزریق برق از انرژی هسته‌ای به شبکه داخلی
واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر در مجموع پس از بهره برداری تجاری در مهرماه92، تا پایان دی96 توانست به میزان 27685 میلیون کیلووات ساعت برق تولید کرده و 25116 میلیون کیلووات ساعت نیز برق تحویل شبکه برق سراسری دهد.
بر اساس این گزارش، طبق آمارهای دولتی ارائه شده، کل تولید برق واحد یکم از مهر92 تا دی96 معادل 27.6 میلیارد کیلووات ساعت بوده ضمن آنکه برق تحویلی به شبکه سراسری در همین مدت معادل 25.1 میلیارد کیلووات ساعت بوده است.
با این احتساب، بیش از 92 درصد از تولید در این نیروگاه، به شبکه برق سراسری کشور تحویل داده شده است.
هزینه‌های احداث نیروگاه‌های هسته‌ای
در بدبینانه‌ترین شرایط هزینه سوخت مورد نیاز یک نیروگاه هسته‌ای 10 درصد هزینه سوخت یک نیروگاه فسیلی مشابه است که با احتساب 50 سال عمر یک نیروگاه اتمی، تفاوت این هزینه به قیمت‌های امروز، بیش از ده‌ها میلیارد دلار خواهد شد.
جدای از این رفتار کشورهایی همچون روسیه که با تولید 8 میلون بشکه نفت در روز تولید و صادرات حدود 5 میلیون از آن، 30 نیروگاه هسته‌ای دارد و به سرعت هم به نیروگاه‌های خود اضافه می‌کند در حالی که این کشور اولین کشور در ذخایر گازی است و جمعیت آن هم تنها کمی بیشتر از دو برابر ایران است. با بررسی این مسائل، صرفنظر کردن از تکنولوژی هسته‌ای و فواید گسترده آن اعم از تولید برق، رادیوداروها و صنعت کشاورزی، چشم پوشی از این انرژی، خطایی استراتژیک برای کشورها به حساب می‌آ ید و کشورها را در آینده به سوی وابستگی انرژی سوق خواهد داد.
قیمت تمام‌شده برق هسته‌ای چقدر است؟
محمد احمدیان معاون سازمان انرژی اتمی گفت: احتساب هزینه‌های قبل از انقلاب در قیمت تمام‌شده نیروگاه بوشهر، نگاه غیرمنصفانه به نیروگاه‌های اتمی بوده و اگر ما فقط قیمت دفتری هزینه‌های انجام‌شده را در نظر بگیریم و نخواهیم در تغییراتی که نرخ ارز و… داشته، خیلی حساس شویم، قیمت تمام‌شده برق نیروگاه اتمی بوشهر بین ١٢٠ تا ١۵٠ تومان است.
اما برای نیروگاه‌های جدید این رقم بالاتر است زیرا درحال‌حاضر سرمایه‌گذاری برای یک کیلووات ظرفیت نیروگاه هسته‌ای، حدود چهار هزار دلار خواهد بود. به‌خاطر اتفاقات فوکوشیما و قبل از آن چرنوبیل، استانداردهای ساخت نیروگاه اتمی سخت‌گیرانه‌تر شده است. بنابراین هزینه بهره‌برداری و هزینه نگهداری نیروگاه هم خیلی بالا رفته است.
برآورد ما از قیمت تمام‌شده تولید هر کیلووات ساعت برق هسته‌ای، چیزی حدود ٩ تا ١٠ سنت در واحدهای جدید است. قیمت برق هسته‌ای در حالی قابل رقابت با سایر بنگاه‌هاست که ارزش سوخت نیروگاه‌های حرارتی را هم با قیمت واقعی در نظر بگیریم. با توجه به یارانه‌های پرداختی به نیروگاه‌های حرارتی، هیچ‌کدام از نیروگاه‌های هسته‌ای، بادی و خورشیدی قابلیت رقابت با این نیروگاه‌ها را نخواهند داشت.
چقدر از سبد انرژی ایران از طریق برق هسته‌ای تأمین خواهد شد
متاسفانه یکی از مهمترین گرفتاری‌هایی که در این بخش گرفتار هستیم، نبود یک برنامه جامع انرژی در کشور بوده اما باید در نظر داشت که برای آینده باید بدانیم که چه میزان از انرژی کشور از طریق باد، خورشید، انرژی اتمی یا نیروگاه‌های حرارتی تأمین خواهد شد. حتی چقدر از منابع زغال‌سنگ برای تولید برق استفاده می‌کنیم. متأسفانه اینها بر اساس یک برنامه متقن تعیین نشده است و بر اساس شرایطی که پیش آمده، برنامه‌ریزی‌ها انجام شده است.
زمانی توجه زیادی به برق هسته‌ای می‌شد، زمانی مسئولان علاقه‌مند بودند به سمت انرژی خورشیدی و بادی و… حرکت کنند اما درباره برق هسته‌ای مصوبات مختلفی وجود دارد و برای نمونه از تولید شش هزار مگاوات برق هسته‌ای که در شورای انرژی تصویب شده تا مصوبه‌ای که مجلس داشت و باید زمینه تولید ٢٠ هزار مگاوات برق هسته‌ای در کشور فراهم می‌شد.
نکته‌ای که هست، این است که هیچ‌کدام از این هدف‌گذاری‌ها در مراجع تصمیم‌گیر کشور به‌طور قطع تصویب نشد تا به سازمان انرژی اتمی کشور ابلاغ شود.
فعلا آنچه در دست انجام است، دو واحد (دو و سه) نیروگاه اتمی بوشهر است. با توجه به روندی که در دنیا برای ساخت نیروگاه‌های کوچک هسته‌ای حدود صد مگاوات که آب شیرین‌شده هم تولید می‌کنند، ایجاد شده است، سازمان انرژی اتمی نیز گام‌هایی در این مسیر برداشته است و تلاش می‌کنیم با یک کشور صاحب این تکنولوژی، همکاری کنیم و تعدادی از این واحدها را در ایران بسازیم.
همچنین در آخرین آمارهای منتشره از میزان تولید این نیروگاه آورده شده که از زمان راه‌اندازی این نیروگاه تاکنون 25 میلیارد کیلووات ساعت برق تولید و به شبکه کشور منتقل شده که این میزان تولیدی برابر با 6 میلیارد و 100 میلیون لیتر نفت خام به ارزش 2 میلیارد دلار بوده که با تولید برق در این نیروگاه، از مصرف بیش از اندازه سوخت‌های فسیلی صرفه‌جویی شده است.
بر پایه این گزارش، ظرفیت تولید این نیروگاه اتمی، یک‌هزار مگاوات برق بوده که در هر ساعت حدود 220هزارتن آب از خلیج فارس به سمت مدارهای این نیروگاه تزریق می‌شود.
