به‌گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، قیمت نفت خام در بازار آتی‌ها در ماه میلادی گذشته به بالاترین سطح از ماه ژوئیه ۲۰۱۹ رسید. در این بازار، قیمت‌ها تحت تاثیر انتظارات خوشبینانه از کاهش تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین و بهبود در چشم‌انداز تقاضای نفت جهان به دلیل تقویت شاخص‌های اقتصادی در برخی اقتصادهای بزرگ بود به طوری که قیمت نفت خام‌های شاخص برنت و دبلیوتی‌آی در قراردادهای آتی، به ترتیب در بازارهای بورس لندن و نیویورک با ۳.۰۸ و ۳.۰۶ دلار در هر بشکه افزایش به ۶۲.۷۱ و ۵۷.۰۷ دلار در هر بشکه رسید. متوسط قیمت این نفت خام‌ها از ابتدای سال ۲۰۱۹ به ترتیب با ۸.۷۹ و ۹.۴۸ دلار در هر بشکه کاهش نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸، معادل ۶۴.۰۸ و ۵۶.۷۹ دلار در هر بشکه بود.

طبق اعلام مدیریت کل اوپک و روابط با مجامع انرژی، خالص وضعیت خرید نفت‌خام‌های شاخص برنت و دبلیوتی‌آی توسط صندوقی‌های پوشش ریسک و سایر مدیران مالی، تحت تاثیر نظرات خوشبینانه از کاهش تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین که تقویت اقتصاد جهان و رشد تقاضا را به دنبال خواهد داشت، با افزایش روبه‌رو شد. مدیران مالی بیشتر از قبل، خوش‌بین به بهبود عوامل بنیادین بازار و قیمت‌های نفت هستند.

قیمت نفت خام شاخص عمان در بازار بورس دبی در ماه نوامبر، با افزایش تقاضا از سوی خریداران آسیایی و افت عرضه نفت‌خام‌های متوسط ترش از نواحی مختلف با ۲.۷۹ دلار در هر بشکه افزایش به ۶۳.۰۵ دلار در هر بشکه صعود کرد. میانگین قیمت نفت خام شاخص عمان از ابتدای سال ۲۰۱۹ نیز مانند دو نفت خام ذکر شده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافت به طوری که با ۷.۱۶ دلار در هر بشکه تنزل به ۶۳.۸۳ دلار در هر بشکه رسید.

ساختار بازارهای بورس لندن و دبی برای نفت‌خام‌های شاخص برنت و عمان در ماه نوامبر به دلیل تقویت قیمت‌ها در بازار تک‌محموله‌ها که بیشتر تحت تاثیر تقاضای چشم‌گیر برای نفت کاهش عرضه نفت‌خام‌های ترش و افت نرخ کرایه نفکش‌ها بود، با شیب بیشتری در حالت بکواردیشن قرار گرفت. ساختار بازار نایمکس نیز برای نفت خام شاخص دبلیوتی آی، تحت تاثیر کاهش انباشتگی در کوشینگ، اوکلاهاما و حوضه پرمیان و اختلاف قیمت بیشتر بین ماه‌های اول تا سوم در اواخر ماه نوامبر، برخلاف ماه گذشته به حالت بکواردیشن تغییر یافت.

اما در ماه نوامبر ۲۰۱۹، اختلاف قیمت نفت‌خام‌های سبک شیرین و سنگین ترش، در بازار آسیا و خلیج مکزیک تحت تاثیر تضعیف سودهای پالایشی برای فرآورده‌های نفتی پرگوگرد که بیشتر به دلیل نزدیک شدن به اجرای قوانین ایمو ۲۰۲۰ است، افزایش یافت. این در حالی بود که در بازار اروپا، اختلاف قیمت نفت‌خام‌های مذکور؛ به دلیل کاهش عرضه نفت‌ خام‌های ترش کمتر از ماه قبل شد.

بررسی اقتصاد جهان

انتظار می‌رود رشد اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ با ۰.۱ واحد درصد کاهش به سه درصد خواهد رسید. علاوه بر این دبیرخانه اوپک پیش‌بینی می‌کند رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۰ نیز با ۰.۱ واحد درصد تجدید نظر نزولی به سه درصد برسد. کاهش فعالیت‌های صنعتی در آمریکا، نااطمینانی‌های مرتبط با خروج انگلستان از اتحادیه اروپا، کاهش رشد اقتصادی هند، افزایش بدیهی در آرژانتین در کنار ادامه‌ی تنش‌ تجاری بین آمریکا و چین مهم‌ترین موضوعاتی هستند که باعث کاهش برآوردهای رشد اقتصاد جهان شده‌اند.

علاوه بر این با توجه به انتظار ادامه روند کاهشی رشد اقتصادی در کشورهای عضو OECD، پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی این کشورها در سال ۲۰۲۰ با تجدیدنظر نزولی ۰.۱ واحد درصد به ۱.۴ درصد برسد و این در حالی است که این رقم در سال ۲۰۱۹ معادل ۱.۶ درصد برآورد شده است. در این میان رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۱۹ بدون تجدیدنظر ۰.۱ واحد درصدی معادل ۲.۳ درصد پیش‌بینی شده و انتظار می‌رود رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۲۰ با ۰.۱ درصد تجدیدنظر نزولی به ۱.۸ درصد برسد.

به دلیل وجود نااطمینانی در خصوص شرایط اقتصادی کشورهای اروپایی همچون آلمان و ایتالیا رشد اقتصادی کشورها حوضه اروپا در سال ۲۰۲۰ با کاهش ۰.۱ واحد درصدی مواجه خواهد شد و به ۱.۱ درصد خواهد رسید. از سوی دیگر انتظار می‌رود با توجه به تشدید تنش تجاری بین چین و آمریکا رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۲۰ با ۰.۳ واحد درصد کاهش به ۵.۹ درصد برسد.

طبق اعلام مدیریت کل اوپک و روابط با مجامع انرژی، رشد اقتصادی هند نیز در سال ۲۰۱۹ بدون تجدیدنظر برابر ۶.۱ درصد تخمین شده و انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۰ با کاهشی ۰.۳ واحد درصدی به ۵.۹ درصد برسد. رشد اقتصادی برزیل در سال ۲۰۱۹ برابر ۰.۸ درصد برآورد شده است و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۰ به ۱.۴ درصد برسد. در نهایت روند رشد اقتصادی در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ دارای میزان نااطمینانی بیشتری است، زیرا سیاست‌های انگیزشی مالی توسط دولت آمریکا متوقف خواهد شد.

روند کاهش رشد اقتصادی چین ادامه خواهد یافت، مشکلات اقتصادی منطقه یورو پابرجا خواهد بود و هند نیز به کانال رشد اقتصادی پایین‌تری منتقل خواهد شد. علاوه بر این عدم اطمینان‌های مرتبط با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، نگرانی‌های مالی در خصوص وضعیت بودجه اعضای اتحادیه اروپا و افزایش مالیات بر فروش در ژاپن نیز ریسک‌هایی است که باید در سال ۲۰۱۹ جدی گرفته شود.

عرضه جهانی نفت

رشد عرضه نفت کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۱۹، معادل ۱.۸۲ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی مشود که نسبت به گزارش ماه نوامبر تغییری نشان نمی‌دهد. به این ترتیب، عرضه نفت این کشورها ۶۴.۳۰ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود. در واقع بازنگری کاهشی در آمار تولید نفت انگلستان، هند، اندونزی و سایر کشورهای OECD اروپا، به طور کامل با بازنگری افزایشی در تولید نفت تایلند و روسیه جبران شده است.

تولید نفت آمریکا در سه ماهه سوم سال ۲۰۱۹، به دلیل تولید بیش از پیش‌بینی در ماه سپتامبر ۲۰۱۹، مورد بازنگری افزایشی قرار گرفت، ولی بازنگری کاهشی ۷۵ هزار بشکه در روز در پیش‌بینی عرضه نفت این کشور در سه ماهه چهارم، موجب شد تا رشد تولید سالانه آمریکا، معادل ۱.۶۲ میلیون بشکه در روز، بدون تغییر نسبت به گزارش ماه قبل باقی بماند.

انتظار می‌رود محرک‌های اصلی رشد تولید نفت در سال ۲۰۱۹، کشورهای آمریکا، برزیل، چین، کانادا، استرالیا و انگلستان باشند. در مقابل مکزیک و نروژ بیشترین مقدار افت تولید نفت را در این سال خواهند داشت.

افزایش عرضه نفت کشورهای غیر اوپک در سال ۲۰۲۰ بدون تغییر نسبت به گزارش ماه نوامبر، ۲۰۱۷ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی می‌شود که به این ترتیب، عرضه نفت این کشورها ۶۶.۴۶ میلیون بشکه در روز خواهد بود. شایان ذکر است بازنگری افزایشی در عرضه نفت انگلستان با بازنگری کاهشی تولید نفت روسیه جبران شده است. آمریکا، برزیل، نروژ، کانادا، استرالیا، روسیه و قزاقستان بیشترین سهم در افزایش تولید نفت سال ۲۰۲۰ را دارا خواهند بود و مکزیک، اندونزی، مصر و کلمبیا بیشترین افت تولید را در این سال خواهند داشت.

عرضه نفت کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۲۰، تحت تاثیر نااطمینانی‌های زیادی خواهد بود که از آن جمله می‌توان به ادامه‌ی اجرای انضباط مالی در سرمایه‌ گذاری پروژه‌ها توسط شرکت‌های مستقل آمریکا، زمان‌بندی برای رفع محدودیت‌ در خطوط لوله انتقال نفت در کانادا، سطح فعالیت‌های حفاری و تکمیل چاه‌ها در آمریکا، توقف‌های پیش‌بینی نشده در تولید نفت و تلاش‌های برزیل برای مقابله با افت تولید طبیعی اشاره کرد.

پیش‌بینی می‌شود تولید NGLs اوپک در سال ۲۰۱۹ با افزایش ۴۰ هزار بشکه در روز به ۴.۸۰ میلیون بشکه در روز برسد که در سال ۲۰۲۰ این رقم با افزایش ۳۰ هزار بشکه در روز به ۴.۸۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. براساس گزارش منابع ثانویه، تولید نفت خام اوپک در ماه نوامبر ۲۰۱۹، با ۱۹۳ میلیون بشکه در روز کاهش نسبت به ماه اکتبر، ۲۹.۵۵ میلیون بشکه در روز بود. در همین مدت، تولید نفت کشورهای غیراوپک و NGLs اوپک با ۶۱۰ هزار بشکه در روز افزایش، ۷۰.۲۲ میلیون بشکه در روز گزارش شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۱.۲۸ میلیون بشکه در روز افزایش نشان می‌دهد.

بنابراین با استناد به اطلاعات اولیه در مورد تولید نفت در ماه نوامبر، برآورد می‌شود عرضه جهانی نفت در این ماه با افزایش ۴۱۰ هزار بشکه در روز، نسبت به ماه گذشته ۹۹.۷۸ میلیون بشکه در روز باشد.

تقاضای جهانی نفت

رشد تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۱۹ برابر ۹۸۰ هزار بشکه در روز تخمین زده شده که در مقایسه با برآورد قبلی ۴۰ هزار بشکه در روز تجدیدنظر نزولی را نشان می‌دهد. لازم به ذکر است تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۱۹ معادل ۹۹.۸۰ میلیون بشکه در روز برآورد شده است.

انتظار می‌رود رشد تقاضای نفت کشورهای عضو OECD در سال ۲۰۱۹ و در مقایسه با سال ۲۰۱۸ با روند کاهشی مواجه شده و به ۲۰ هزار بشکه در روز برسد. رشد تقاضای نفت کشورهای غیر OECD نیز با روند کاهشی مواجه بوده و معادل ۹۶۰ هزار بشکه در روز برآورد شده است. کاهش رشد اقتصادی کشورهای چین و هند و اجرای سیاست جایگزینی مصرف گاز به جای نفت در برخی کشورهای آسیایی مهم‌ترین دلیل کاهش تقاضای نفت در آسیا است.

در این میان رشد تقاضای نفت خام چین و هند در سال ۲۰۱۹ به ترتیب ۱۴۰ و ۳۵۰ هزار بشکه در روز برآورد شده است. رشد تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ معادل ۱.۰۸ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده که در مقایسه با گزارش قبلی تجدیدنظری را نشان نمی‌دهد. در این میان رشد تقاضای نفت خام آمریکا معادل ۱۵۰ هزار بشکه در روز برآورد شده است. علاوه بر این پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت کشورهای اروپایی عضو OECD نیز در سال ۲۰۲۰ با ۳۰ هزار بشکه در روز کاهش نسبت به سال ۲۰۱۹ به ۱۴.۲۷ میلیون بشکه در روز برسد.

رشد تقاضای نفت هند در سال آینده نیز با ۳۰ هزار بشکه در روز افزایش نسبت به سال جاری معادل ۱۶۰ هزار بشکه در روز برآورد شده اما رشد تقاضای نفت چین علی‌رغم گسترش فعالیت‌های بخش پتروشیمی در سال آینده به علت تنش تجاری چین با آمریکا ۴۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت و به ۳۱۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید.

تجارت نفت

براساس گزارش ماه دسامبر ۲۰۱۹ دبیرخانه اوپک، واردات نفت خام آمریکا در ماه نوامبر ۲۰۱۹ نسبت به ماه قبل حدود چهار درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۱ درصد کاهش یافت و به شش میلیون بشکه در روز رسید. صادرات نفت خام این کشور در ماه نوامبر ۲۰۱۹ برای سومین ماه متوالی بالاتر از سه میلیون بشکه در روز باقی ماند و معادل سه میلیون بشکه در روز شد که نسبت به ماه قبل ۰.۲ میلیون بشکه در روز کاهش داشت. رقم مذکور تقریبا ۰.۶ میلیون بشکه در روز از مدت مشابه سال ۲۰۱۸ بالاتر بود.

واردات نفت خام چین در ماه اکتبر ۲۰۱۹ معادل ۱۰.۷ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه قبل ۰.۷ میلیون بشکه در روز افزایش یافت. در نتیجه میانگین سالانه واردات نفت خام این کشور در ۱۰ ماه اول سال ۲۰۱۹ بالاتر از ۱۰ میلیون بشکه در روز بود که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل یک میلیون بشکه در روز افزایش داشت. صادرات فرآورده‌های نفتی این کشور در ماه اکتبر سال ۲۰۱۹ به ۱.۴ میلیون بشکه در روز کاهش یافت. عمده کاهش صادرات فرآورده‌های نفتی شامل دیزل، نفت کوره و همچنین گاز مایع بود.

واردات نفت خام هند در ماه اکتبر سال ۲۰۱۹ معادل ۴.۶ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه قبل حدود ۰.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافت. با این حال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۰.۴ میلیون بشکه در روز کاهش داشت. واردات فرآورده‌های نفتی هند در ماه اکتبر ۲۰۱۹ نسبت به ماه قبل ۲۰۴ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۹۹۶ هزار بشکه در روز رسید. خالص صادرات فرآورده‌های نفتی این کشور در مدت مذکور نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۰ درصد کاهش یافت و به ۳۵۲ هزار بشکه در روز رسید.

واردات نفت خام ژاپن در ماه اکتبر ۲۰۱۹ نسبت به ماه سپتامبر ۲۰۱۹ بدون تغییر بود و در سطح ۲.۸ میلیون بشکه در روز باقی‌ ماند. این رقم در ماه مذکور نسبت به مدت مشابه سال قبل ۰.۳ میلیون بشکه در روز کاهش یافت. میانگین واردات نفت خام این کشور در ۱۰ ماه اول سال ۲۰۱۹ معادل سه میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ۱۰ ماه اول سال ۲۰۱۸ حدود ۱.۵ درصد کاهش یافت. در ماه اکتبر ۲۰۱۹، واردات فرآورده‌های نفتی ژاپن شامل گاز مایع، معادل ۸۹ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۸۴۵ هزار بشکه در روز رسید.

واردات نفت خام کشورهای اروپایی عضو OECD در ماه اوت سال ۲۰۱۹ معادل ۱۲ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه قبل ۲۰۱۹ هزار بشکه در روز و نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴۹۱ هزار بشکه در روز افزایش یافت همچنین این رقم در هشت ماه اول سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود یک درصد افزایش یافت و به ۱۱.۴ میلیون بشکه در روز رسید.

واردات فرآورده‌های نفتی کشورهای اروپایی عضو OECD، در اوت سال ۲۰۱۹ معادل ۷.۸ میلیون بشکه در روز بود که نسبت به ماه قبل ۲۷۸ هزار بشکه در روز افزایش یافت که این افزایش شامل گازوئیل و بنزین نیز بود، در حالی که نفتا و نفت سفید کاهش یافتند.

بازار نفتکش‌ها

در ماه نوامبر ۲۰۱۹، نرخ کرایه نفتکش‌های مخصوص حمل نفت خام نسبت به ماه گذشته که بالاترین رقم در سال ۲۰۱۹ بود، کاهش یافت ولی با این حال در مقایسه با اکثر ماه‌های سال در سطح بالاتری قرار گرفت. در انتهای ماه سپتامبر ۲۰۱۹، اعلام تحریم دو شرکت تابعه شرکت بزرگ کشتیرانی چین «کوسکو»، در زمانی که تقاضای فصلی برای ارسال محموله‌ها به مسیرهای طولانی با افزایش روبه‌رو بود و تعداد نفتکش‌های در دسترس نیز به دلیل مهیا شدن آنها برای اجرای مقررات ایمو ۲۰۲۰ کاهش یافته بود، بازار با شوک مواجه شد و این امر نرخ کرایه نفتکش‌ها را به شدت افزایش داد.با این حال، در ماه نوامبر ۲۰۱۹، بازار نفتکش‌ها به تراز نسبی رسید و به همین دلیل قیمت‌ها کاهش یافتند و به سطح قیمت‌های مشاهده شده در مدت مشابه سال قبل نزدیک شدند. نرخ کرایه نفتکش‌ها حمل فرآورده‌های نفتی نیز از روندی مشابه برخوردار بود و حتی در سطحی فراتر از سطح قیمت سال گذشته نیز قرار گرفت.

بازار فرآورده‌های نفتی و عملیات پالایشی

با پایان یافتن فصل تعمیرات دوره‌ای در برخی پالایشگاه‌ها و از سرگیری عملیات پالایشی در آنها، بازار فرآورده‌های نفتی در ماه نوامبر ۲۰۱۹، رونق گرفت ولی از آنجایی که این امر افزایش عرضه انواع فرآورده‌های نفتی را به دنبال داشت، باعث کاهش سودهای پالایشی شد. در آسیا، نرخ بالای اجاره نفتکش‌های مخصوص حمل نفت خام، باعث افزایش قیمت خوراک وارد شده به پالایشگاه‌ها و در نتیجه کاهش اختلاف قیمت نفت کوره با نفت خام شد که این امر، سودهای پالایشی در این منطقه را با کاهش چشمگیری روبه‌رو کرد.

در ماه نوامبر ۱۲۰۱۹، سودهای پالایشی برای نفت‌خام‌های شاخص دبلیوتی‌آی و برنت به ترتیب در خلیج مکزیک و رتردام با ۳.۵۱ و ۲.۶۹ دلار در هر بشکه کاهش رسید. سودهای پالایشی برای نفت خام شاخص عمان در آسیا با ۳.۰۵ دلار در هر بشکه کاهش به (۰.۵۹) دلار در هر بشکه تنزل یافت. سودهای پالایشی برای نفت خام‌های شاخص دبلیوتی‌آی، برنت و عمان به ترتیب ۱.۶۳، ۲.۶۹ و ۵.۲۸ دلار در هر بشکه پایین‌تر از مدت مشابه سال قبل قرار گرفتند.

در آمریکا، در ماه اکتبر ۲۰۱۹ بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها با ۳.۷ واحد درصد، معادل ۷۰۲ هزار بشکه در روز افزایش خوراک نسبت به ماه اکتبر به ۸۹.۲۰ درصد، برابر ۱۶.۷۷ میلیون بشکه در روز خوراک پالایشگاهی رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۴.۵۷ واحد درصد افزایش بهره‌برداری و ۳۹ هزار بشکه در روز افزایش خوراک نشان داد.

اما در اروپا در ماه مذکور، بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها به ۸۳.۶۶ درصد، برابر ۱۰.۳۷ میلیون بشکه در روز خوراک پالایشگاهی، افزایش یافت که این ارقام به ترتیب ۳.۷ واحد درصد و ۴۶۰ هزار بشکه در روز بیشتر از ارقام مشابه ماه اکتبر بودند. این در حالی بود که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۰.۱۸ واحد درصد و ۲۲ هزار بشکه در روز، به ترتیب کاهش درصد بهره‌برداری و خوراک پالایشی نشان داد.

در آسیا، میانگین بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها در چهار کشور ژاپن، چین، هند و سنگاپور به ۹۱.۹ درصد، معادل ۲۶.۰۴ میلیون بشکه در روز خوراک پالایشگاهی افزایش یافت که به ترتیب یک واحد درصد و ۲۸۰ هزار بشکه در روز بالاتر از ارقام مشابه ماه اکتبر ۲۰۱۹ بودند. ارقام مذکور از ارقام مشابه ماه نوامبر سال ۲۰۱۸، به ترتیب ۲.۲۱ واحد درصد و ۱.۴ میلیون بشکه در روز بالاتر بودند.

تراز عرضه و تقاضای جهانی نفت سال ۲۰۱۹

تقاضا برای نفت خام اوپک در سال ۲۰۱۹، بدون تغییر نسبت به گزارش ماه نوامبر و ۰.۸۸ میلیون بشکه در روز تنزل نسبت به سال ۲۰۱۸، معادل ۳۰.۷۱ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است.

تقاضا برای این نفت خام در سه ماهه‌های اول و دوم سال ۲۰۱۹، به ترتیب ۳۰.۱۶ و ۳۰.۱۴ میلیون بشکه در روز برآورد شده است که ۳۳۰ هزار بشکه در روز کمتر و ۱۶۰ هزار بشکه در روز بیشتر از تولید نفت‌خام اوپک اعلام شده از سوی منابع ثانویه هستند. تقاضا برای نفت خام اوپک در سه ماهه سوم سال جاری، ۳۱.۷۳ میلیون بشکه در روز بود که ۲.۳۴ میلیون بشکه در روز بود که ۲.۳۴ میلیون بشکه در روز بالاتر از تولید اوپک در همین سه ماهه است. تقاضا برای نفت خام اوپک در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۹، معادل ۳۰.۷۹ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است.

سال ۲۰۲۰

تقاضا برای نفت خام اوپک در سال ۲۰۲۰، بدون تغییر نسبت به گزارش ماه گذشته برابر ۲۹.۵۸ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است که ۱.۱۲ میلیون بشکه در روز کاهش نسبت به سال ۲۰۱۹ خواهد داشت.

مطابق پیش‌بینی دبیرخانه اوپک، تقاضا برای نفت خام اوپک در سه ماهه‌های اول و چهارم سال ۲۰۲۰ هر دو با یک میلیون بشکه در روز کاهش نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹، معادل ۲۹.۱۳ و ۲۹.۸۱ میلیون بشکه در روز خواهد بود. این ارقام برای سه‌ماهه‌های دوم و سوم سال ۲۰۲۰ به ترتیب ۲۸.۸۸ و ۳۰.۵۰ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است که به ترتیب ۱.۳ و ۱.۲ بشکه در روز کمتر از مدت مشابه سال ۲۰۱۹ هستند.

مروری بر سال ۲۰۱۹ و چشم‌انداز سال ۲۰۲۰

اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۹، تحت تاثیر انواع چالش‌ها با رشد آرامی همراه بود. مسائل مربوط به تجارت در سال مذکور، نه تنها منجر به کاهش مصرف در سطح جهان شد، بلکه رشد سرمایه‌ گذاری را نیز با کاهش روبه‌رو کرد. انتظار می‌رود روند نزولی فعالیت‌های تجاری جهان در سال ۲۰۱۹، کمتر شده و این روند نزولی در سال ۲۰۲۰ برعکس شود. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی جهان در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ معادل سه درصد باشد.

کارشناسان بر این عقیده‌اند پیشرفت‌های اخیر در برخی توافق‌نامه‌های تجاری مانند مشارکت اقتصادی، کشورهای منطقه آسیا – پاسفیک، زمینه را برای تحرک مجدد فعالیت‌های تجاری فراهم کند. این در حالی است که برخی چالش‌ها به ویژه در رابطه با ادامه‌ی مذاکرات تجاری بین آمریکا و شرکای تجاری‌اش علی‌الخصوص چین باقی خواهد ماند.

در حالی که سیاست‌های پولی جهان همچنان تسهیل‌کننده هستند، سطح بالای بدهی‌ها در اغلب اقتصادهای بزرگ، ریسک‌هایی را به دنبال خواهد داشت. مشکلات مالی در برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا و افت رشد اقتصادی ژاپن، جهان را با چالش‌های بیشتری روبه‌رو خواهد کرد. عدم تراز مالی دراقتصادهای نوظهور و در حال توسعه نیز ممکن است تاثیر منفی بر رشد اقتصادی جهان داشته باشد. این در حالی است که مسائل ژئوپلتیک در برخی اقتصادها ممکن است فشار نزولی بیشتری را وارد کند.

تقاضای نفت جهان در سال ۲۰۱۹ با ۹۸۰ هزار بشکه در روز افزایش روبه‌رو می‌شود که این امر، بیشتر به دلیل ضعیف شدن شاخص‌های کلان اقتصادی در اقتصادهای بزرگ است. پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت در کشورهای عضو OECD به دلیل رشد تقاضای کمتر از انتظار در آمریکا و آسیا با رقم ناچیز ۲۰ هزار بشکه در روز مواجه شود.

تقاضای کمتر از انتظار سوخت دیزل در آمریکا که بیشتر به دلیل سرعت کند فعالیت‌های تولیدی و ساختمانی است، رشد تقاضا را در سال جاری محدود کرده است. در آسیا کاهش چشمگیر فعالیت کارخانجات پتروشیمی، باعث افت تقاضا برای خوراک این کارخانجات در نیمه اول سال ۲۰۱۹ شد.

در کشورهای غیر OECD، پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت در سال ۲۰۱۹ معادل ۹۶۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد که این امر بیشتر به دلیل تقاضای کمتر از انتظار در هند به دلیل کاهش تقاضای سوخت از سوی مراکز صنعتی و بخش حمل و نقل این کشور در سه ماهه‌های اول و سوم سال خواهد بود.

برای سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی می‌شود، تقاضای نفت ۱.۰۸میلیون بشکه در روز افزایش یابد که ۷۰ هزار بشکه در روز از آن مربوط به کشورهای عضو OECD خواهد بود. در میان کشورهای عضو OECD، آمریکا، تنها کشوری است که در سال آتی با افزایش تقاضا روبه‌رو خواهد شد که این افزایش بیشتر به دلیل بالا رفتن فعالیت کارخانجات پتروشیمی فعال در آن منطقه است.

برای کشورهای غیر OECD پیش‌بینی می‌شود تقاضا به میزان ۱.۰۱ میلیون بشکه در روز رشد داشته باشد که این رشد به دلیل بهبود تقاضای نفت از سوی کشورهای آمریکای لاتین، خاورمیانه و سایر کشورهای آسیایی خواهد بود. در واقع بخش‌های حمل و نقل و پتروشیمی عوامل اصلی رشد تقاضای نفت در سال ۲۰۲۰ خواهند بود.

عرضه نفت کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۱۹، نسبت به برآوردهای اولیه با رشد کمتری روبه‌رو خواهد شد و رقم ۱.۸۲ میلیون بشکه در روز برای آن ثبت خواهد شد. شایان ذکر است این رقم در ژوییه سال ۲۰۱۸ معادل ۲.۱۰ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده بود. رشد تولید کمتر از انتظار در کانادا، برزیل، نروژ، قزاقستان، چین و روسیه عوامل اصلی بازنگری کاهشی در رشد تولید نفت به شمار می‌روند.

در مقابل عملکرد آمریکا در عرضه نفت در این سال بیشتر از انتظار بود. رشد عرضه نفت آمریکا در سال ۲۰۱۹ معادل ۱.۶۲ میلیون بشکه در روز بود. انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۰ به دلیل کاهش سرمایه‌ گذاری و فعالیت‌های حفاری در نفت تایت آمریکا، روند کاهشی رشد تولید نفت کشورهای غیراوپک ادامه داشته باشد.

در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود رشد تولید نفت این کشورها در سال ۲۰۲۰ معادل ۲.۱۷ میلیون بشکه در روز باشد که حاکی از بازنگری کاهشی به میزان ۲۷۰ هزار بشکه در روز نسبت به پیش‌بینی به عمل‌ آمده در ژوییه سال ۲۰۱۹ است. علت اصلی آن بازنگری کاهشی در عرصه نفت آمریکا است. با وجود این افزایش تولید از منابع تایت آمریکا، به ویژه حوضه «پرمیان» و میادین فراساحلی نروژ، برزیل، استرالیا و احتمالا کشور «گویان» در عرضه نفت کشورهای غیراوپک در سال ۲۰۲۰ نقش موثر خواهند داشت.

تلاش‌های مهم و موفق کشورهای مشارکت کننده در «بیانیه همکاری»، در ایجاد تعادل نسبی در بازار جهانی نفت در سال ۲۰۱۹ موثر بوده است. کشورهای مشارکت کننده در این بیانیه، با تاکید بر تعهد خود برای حفظ ثبات بازار جهانی نفت، در ماه دسامبر برای کاهش تولید ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزون بر توافق قبلی بر کاهش تولید معادل ۱.۲ میلیون بشکه در روز توافق کردند. بدین ترتیب تولید نفت این کشورها با ۱.۷ میلیون بشکه در روز از ژانویه ۲۰۲۰ کاهش خواهد یافت. این عمل در راستای تضمین منافع مصرف کنندگان و تولید کنندگان نفت و همچنین سلامت اقتصاد جهان صورت پذیرفته است.