در حالی که ملاک قیمت گذاری برای روز آینده در قراردادهای آتی پسته باید از میانگین قیمتی سه انبار استخراج شود، اما مشخص نیست بر اساس چه معیاری این گونه عمل نمی‌شود و فقط قیمت یک انبار خاص ملاک قیمت گذاری قرار می‌گیرد.
به گزارش رتبه آنلاین از بورس نیوز؛ طی روز‌های اخیر معاملات صورت گرفته در قراردادهای آتی پسته در بورس کالا شبهاتی درباره فساد در این بازار را به وجود آورده است.
در حال حاضر پسته با سررسید آذرماه ۱۸۸ هزار تومان، پسته نقدی ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان و پسته آتی سررسید بهمن ۱۷۰ هزار تومان معامله می‌شود و مشخص نیست چرا سررسید آذر ۲۰ هزار تومان در هر کیلو بالاتر از قیمت سررسید بهمن معامله شود.
موضوع دیگر که در این باره شبه انگیز است ملاک قرار گرفتن قیمت پایانی یکی از انبار‌ها با کمترین ظرفیت و کمترین حجم معامله نسبت به سایر انبار‌ها برای تعیین قیمت کف و سقف روز بعد است.
در حالی که ملاک قیمت‌گذاری باید از میانگین قیمتی سه انبار استخراج شود، اما مشخص نیست بر اساس چه معیاری این گونه عمل نمی‌شود و این تخلف بدون واکنش بورس کالا در حال انجام است.
برای شفاف شدن چگونگی معامله در بورس کالا حسن میثمی کارشناس بورس کالا در گفت‌وگو با بورس نیوز اظهار کرد: قراردادهای آتی عموما آینده نگر هستند یعنی قیمت‌ها را در آینده نشان می‌دهد و اگر به این نتیجه برسد که قیمت‌ها در آینده افزایشی است قیمت سه ماه آینده کالا ممکن است بیشتر از نرخ فعلی باشد.
کارشناس بورس کالا افزود: عموما با نزدیک شدن به زمان سررسید قرارداد، اگر اختلافی بین قیمت‌های نقدی و آتی باشد نرخ‌ها همگرا می‌شوند و اختلاف بین دو قیمت از بین می‌رود.
وی گفت: اگر قیمت آتی از قیمت نقدی فاصله زیادی داشته باشد در این زمان آربیتراژگر‌ها وارد می‌شوند و اگر قیمت حبابی باشد به راحتی کاهش می‌یابد.
میثمی بیان کرد: هر کالایی که در بورس کالا وارد می‌شود، قبل از وارد شدن به قرارداد های آتی، گواهی آن ابتدا راه اندازی می شود، اگر استقبال از آن خوب باشد و نقد شوندگی و حجم معاملات در گواهی آن کالا به طور قابل قبولی باشد و از استانداردهای لازم که بورس کالا تعیین می کند برخوردار باشد، در آن صورت آن کالا وارد قرارداد های آتی خواهد شد، در حال حاضر محصولات کشاورزی متنوعی در بورس کالا معامله می شود، اما تنها برای سه محصول زعفران، زیره سبز و پسته فندقی قراداد آتی راه اندازی شده است.
کارشناس بورس کالا با بیان اینکه ملاک قیمت‌گذاری برای تسویه در سررسیدهای آتی میانگین قیمت همه انبارهای موجود برای کالای مورد نظر است، تصریح کرد : اگر انباری اختلاف قیمتی فاحش و قابل توجه با سایر انبار‌ها دارد و این اختلاف قیمت در روز‌های متوالی حتی ادامه‌دار باشد، نیاز است نهادهای نظارتی ورود کرده و دلایل این اختلاف را بررسی نمایند.
وی تاکید کرد: به عنوان مثال برای پسته، تعیین قیمت تسویه قراردادهای آتی، میانگین قیمت گواهی سه انبار موجود در بورس کالا است در غیر این صورت تخلف محسوب می شود.
میثمی با اشاره به اینکه قرار گرفتن قیمت پسته قرارداد بهمن پایین‌تر از سررسید آذرماه کمی غیر طبیعی است، افزود: بازار این موضوع را اصلاح می‌کند و تا پایان سررسید آذرماه این اختلاف قیمت برطرف می‌شود.
کارشناس بورس کالا با اشاره به شبه قیمت‌سازی در قراردادهای آتی گفت: آتی بازار کوچکی است و نمی‌توان به گروهی اعلام کرد چرا با این قیمت خریداری کردید.
وی تصریح کرد: برای رفع این گونه مشکل باید به بازار عمق داد، بازاری که عمق نداشته باشد اختلاف سررسیدها در آن به هم خواهد ریخت.
میثمی تاکید کرد: بورس کالا باید به تعداد انبار‌ها اضافه کند و مشتری‌های حقوقی بیشتری را جذب بازار کند.
کارشناس بورس کالا بیان کرد: بازاری که عمق آن کم باشد هم شائبه دستکاری قیمت می‌توان به آن وارد کرد و هم ممکن است فساد در آن به وجود آید.
وی ادامه داد: بازاری که دارای عمق نیست می‌تواند توسط یک دست برتر بازی داده شود، اما اینکه آیا این کار در حال حاضر در حال انجام است مشخص نیست.
