هرچند میزان خسارات وقوع سیل اخیر در کشور هنوز به‌طور دقیق مشخص نشده است اما بنا بر گفته مسئولان به نظر می‌رسد خسارات وارده به شبکه ارتباطی کشور بین ۳۵۰۰ تا ۴,۰۰۰ میلیارد تومان است.
به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، مطابق با آنچه که سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرده بود، از تاریخ ۲۶ اسفند ۹۷ تا ۱۷ فروردین سال‌جاری سه سامانه جوی قوی وارد کشور شد که موجب سیلاب، آب‌گرفتگی و بارش برف در مناطق مرتفع شد و در بازه زمانی ۱۹ روزه (۲۶ اسفند ۹۷ تا ۱۷ فروردین ۹۸) معادل ۲۵ درصد بارش سال آبی کشور در این مدت تأمین شد که در مقایسه با مدت مشابه در آمار بلندمدت کشور با رقمی معادل هفت درصد، میزان قابل توجهی است.
جزئیات سه سامانه بارشی
بیشترین میزان بارش‌ها در استان‌های آذربایجان غربی، قم، گلستان، همدان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، ایلام، لرستان، خوزستان، مرکزی و مازندران اتفاق افتاده است و از میان اطلاعات حدوداً ۲۰۰ ایستگاه هواشناسی، بیشترین بارش مربوط به ایستگاه‌های کوهرنگ و چلگرد استان چهارمحال و بختیاری و پس از آن در ایستگاه‌های رامیان و کلاله استان گلستان گزارش شده است.
سامانه نخست از ۲۶ تا ۲۹ اسفند در مناطقی از نیمه غربی و شمال کشور فعال بود و عمده خسارات در استان‌های گلستان و مازندران به خصوص شهرستان آق‌قلا وارد شد. سامانه دوم از چهارم تا ششم فروردین ۹۸ از سمت غرب وارد کشور شد و موجب سیلاب در مسیل‌ها به دلیل باش باران و همچنین اختلاف ترافیک در برخی جاده‌های کوهستانی به دلیل بارش برف شد و سامانه سوم نیز از ۱۱ تا ۱۵ فروردین در مناطقی از نیمه غربی کشور فعال شد که بیشترین تأثیرات را در استان‌های خوزستان، لرستان و ایلام از خود بر جای گذاشت.
رخدادهای ناشی از سیل علاوه بر آثار مخرب بر جان و مال هموطنان، زیرساخت‌های کشور به ویژه شبکه‌های حمل‌ونقل را به شدت تحت تأثیر قرار داد؛ بنابراین ضرورت دارد اقدامات پیشگیرانه قبل از وقوع هرگونه رخداد مجدد و مقابله در زمان آن صورت پذیرد تا شرایط حمل‌ونقل جهت امداد رسانی و کمک به آسیب دیدگان فراهم شود.
چه میزان راه و پل آسیب دید؟
در جریان وقوع سیلاب اخیر به ۱۴۹۷۸ کیلومتر از محورهای شریانی شامل محورهای اصلی، فرعی و روستایی، ۱۰۹۶۸ دستگاه پل ابنیه فنی شامل پل، آب‌رو و آبنما آسیب وارد شده و ۷۵۰ دستگاه ابنیه فنی به طور کامل تخریب شد.
طی همین مدت ۱۲ هزار نفر نیروی راهداری و ۹۶۰۰ دستگاه انواع ماشین‌آلات راهداری برای انجام عملیات ناشی از سیل اعزام شدند که ۱۴۹ دستگاه فقط به استان لرستان و ۱۳۹۱ دستگاه برای کمک به روستاها و شهرهای متأثر از سیل ارسال شد. همچنین ۸۱۲۷ دستگاه درگیر عملیات برف روبی و عملیات راهداری بودند و ۷۴۱ دستگاه از ماشین‌آلات و امکانات بخش خصوصی در جریان انجام عملیات مقابله بحران مورد استفاده قرار گرفت.
در ادامه راهداری ۷۰۰۰ کیلومتر از محورهای آسیب دیده و ۵۲۰ مقطع رانش محورها ناشی از بارندگی ناشی از سیل را ترمیم کرد و به علاوه ۲۹۲۰ مقطع در محورهای مسدود ناشی از بارندگی ریزش برداری و پاکسازی و ۲۴۳ راه دسترسی عبور موقت احداث شد. در عین حال ۵۱۸۳ دستگاه انواع ابنیه فنی رفع آب‌گرفتگی و ۹۲۰ محور رفع انسداد گردید.
در همین مدت روزانه ۲۹۸۹ اکیپ راهداری از راه‌ها و پل‌ها بازدید کردند و ۱۱۷ هزار و ۵۷۷ کیلومتر / باند عملیات برف‌روبی در سطح راه‌های کشور انجام و به ۸۳۷۵ دستگاه خودرو در راه‌مانده با زمین گیر شده به علاوه ۳۰۱۰ دستگاه خودرو گرفتار در سیل و کولاک و برف کمک شد.
وضعیت فرودگاه‌ها
با توجه به زیر آب رفتن بیش از ۳۸ هکتار از اراضی فرودگاه گرگان، تمامی پروازهای برنامه‌ای، VIP، امداد و نجات،کمک‌رسانی و فوریت‌ها و پروازهای اضطراری مسئولین ارشد کشوری و لشگری در این ایام انجام شد و تا پایان عملیات امدادی، ۹۸۱ پرواز هلی‌کوپتر در فرودگاه گرگان صورت گرفت.
استقرار بیل‌های مکانیکی در فرودگاه گرگان، انجام اقدامات اصلاحی برای زیر آب نرفتن دستگاه DVOR/DME و هماهنگی با عوامل استانداری و امنیتی به منظور جلب رضایت روستاییان اطراف برای انحراف آب‌های ورودی به فرودگاه از جمله اقدامات انجام شده در فرودگاه گرگان برای مدیریت بحران بود.
با توجه به انباشت سیلاب در پشت دیوارهای فرودگاه خرم آباد، به منظور جلوگیری از وارد شدن خسارت به زیرساخت‌های فرودگاه دستور تخریب کنترل شده حدود ۴۰ متر از دیوار فرودگاه برای هدایت سیلاب صادر شد. این اقدام باعث کنترل سیلاب وسیع اتفاق افتاده در طول روز شد.
علی‌رغم بارش شدید و بسته شدن بلوار ورودی این فرودگاه، پاک‌سازی‌های لازم صورت گرفته و پروازها در موعد مقرر در این فرودگاه انجام شد، همچنین با سیلابی شدن بخش دیگری از فرودگاه (ایستگاه ایمنی آتش‌نشانی) با حفر کانال از ایجاد خسارت و غیر عملیاتی شدن این ایستگاه جلوگیری شد.
در اتفاقات دهم فروردین تعدادی از تیرهای خطوط انتقال برق به فرودگاه به علت سست بودن از مدار خارج اما فرودگاه خرم‌آباد با برق اضطراری ادامه فعالیت داد و در پی بارش سنگین و ورود سیلاب به داخل فرودگاه برای جلوگیری از خسارت سنگین به موتورهای دیزل برق اضطراری، این موتورها خاموش شدند که در ادامه بخش اعظمی از سیلاب به روی باند و اپرون فرودگاه آمد و فرودگاه غیر عملیاتی شد.
باند فرودگاه با اقدام سریع نیروهای سازمان راهداری و فرودگاه خرم آباد پاکسازی و فرودگاه در مدت کوتاهی مجدداً عملیاتی شد. همچنین با به‌کارگیری اپرون و تاکسی‌وی قدیمی فرودگاه خرم‌آباد (که به علت انجام بهسازی غیر عملیاتی بودند) به عنوان جای پارک هواگرد، امکان افزایش عملیات امدادی با استفاده از هلی‌کوپتر در این فرودگاه فراهم شد و تا پایان عملیات امدادی در فرودگاه خرم‌آباد، ۸۸۵ پرواز هلی‌کوپتر در این فرودگاه صورت گرفت.
با وجود بارش بسیار سنگین و طولانی در ایلام، هیچ مشکلی برای فرودگاه این شهر پیش نیامد و به جز پروازهایی که به دلیل دید کم و رعد و لغو شدند، سایر پروازها انجام شد.
با توجه به عبور تعدادی رودخانه از داخل فرودگاه و زیر باند، به محض دریافت اخطاریه سازمان هواشناسی مبنی بر بارش شدید، کارکنان فرودگاهی با یک دستگاه بیل مکانیکی اقدام به لایروبی و پاکسازی رودخانه‌ها کردند. همچنین نیروهای فرودگاه ایلام به صورت شبانه روزی، اقدام به بازبینی مسیرهای عبور آب و رفع انسدادهای ناشی از سیلاب کردند، بنابراین فرودگاه دچار آب گرفتگی نشد. با تدابیر انجام شده از نفوذ آب به دستگاه‌های ناوبری و آسیب این دستگاه‌ها جلوگیری شد.
علاوه بر این با توجه به قطع کلیه خطوط ارتباطی در استان ایلام به علت آسیب فیبر نوری، ارتباط با فرودگاه از طریق تلفن ماهواره‌ای برقرار و نهایتاً فرودگاه با برقراری ارتباط عملیاتی شد و تا پایان عملیات امدادی، ۲۵۰ پرواز هلی‌کوپتر در فرودگاه ایلام صورت گرفت.
در جریان بارش‌ها و پس از دریافت اخطاریه‌های هواشناسی، با تدابیری که اتخاذ شد، از جمله احداث کانال‌های جدید و لایروبی کانال‌های قدیمی از آب گرفتگی سطوح پروازی و دستگاه‌های فنی-عملیاتی در فرودگاه یاسوج جلوگیری شد.
این مسئله باعث شد که سطوح پروازی و دستگاه‌های فنی-عملیاتی فرودگاه یاسوج از آسیب مصون بماند و در تمام ایام نوروز فرودگاه یاسوج عملیاتی بود و تنها یک پرواز در تاریخ ۹ فروردین به علت بدی آب‌وهوا لغو شد.
در این ایام ۴۲ سورتی پرواز امدادی هلی‌کوپتر در فرودگاه یاسوج برقرار شد و با توجه به شرایط فرودگاه و امکان برقراری پرواز از طلوع تا غروب، تمام زیرساخت‌های عملیاتی و ناوبری فرودگاه در اختیار پروازهای امدادی قرار گرفت و هلی‌کوپترهای اورژانس، هلال احمر و هوانیروز به امدادرسانی مشغول بودند.
در فرودگاه کرمانشاه نیز پاشنه به ویژه در بخش ایرساید و دستگاه‌های کمک ناوبری تعیین شد و به منظور جلوگیری از آسیب دستگاه‌های کمک ناوبری با کیسه‌های شن از آنها محافظت شد.
علی‌رغم بارش‌های سیل‌آسا در فرودگاه بین‌المللی شیراز، این فرودگاه عملیاتی باقی ماند و همه پروازها، به جز تعداد معدودی از پروازهایی که به دلیلی دید کم و رعد و برق لغو شدند، انجام شد.
با توجه به پیش‌بینی تمهیدات لازم (استقرار بیل مکانیکی)، انجام سرکشی‌های مداوم از رودخانه کن که از ابتدای باند ۱۱ فرودگاه عبور می‌کند، پاکسازی رودخانه در محدوده فرودگاه مهرآباد و ایجاد خاکریز، علی‌رغم طغیان رودخانه در روز ۱۲ فروردین، فرودگاه عملیاتی باقی ماند.
در فرودگاه‌های ارومیه، تبریز، زنجان، اردبیل، سنندج، همدان، کرمانشاه و یاسوج بارش برف و در فرودگاه‌های اهواز، بندرعباس، بوشهر، و مشهد بارش باران اتفاق افتاد که با انجام عملیات پاکسازی به موقع، اخلالی در پروازها رخ نداد.
ریل و سیل…
در بخش ریلی هرچند باید منتظر برآورد دقیق در رابطه با خسارت‌های وارده بود اما طبق گفته مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران آنچه تاکنون می‌توان پیش‌بینی کرد این است که خسارت ۲۰۰ میلیارد تومانی به شبکه ریلی کشور وارد شده که بخشی از آن مربوط به آب شستگی و تخریب خطوط بوده و بخش دیگر نیز به آب‌گرفتگی اماکن اداری و ایستگاه‌ها مربوط می‌شود که باید بازسازی شوند.
محور ریلی جنوب به سه دلیلِ بازسازی خط در محل ایستگاه نظامیه که در اثر آب شستگی شدید قسمت کوچکی از خط رخ داد، آب شستگی شدید خط در ایستگاه بامدژ و نیز بازسازی اختیاری محور لرستان در حال حاضر مسدود بود که به تازگی بازگشایی شد.
در مورد محور ریلی شمال نیز باید خاطرنشان کرد که حدفاصل ساری تا گرگان دو قطعه آسیب دیده بود که بازسازی و بازگشایی شد و یک قطعه نیز بین گرگان و اینچه برون در منطقه آق قلا از همان ابتدا با دستور ستاد مدیریت بحران استان در چند نقطه زیر خط رفت که به دلیل حجم زیاد آب عملیات بازسازی مقدور نبود، اما چند روزی است که با استقرار تجهیزات و ادوات لازم در منطقه عملیات بازسازی آغاز شده و باکس‌های قبلی که قرار است به صورت جایگزین و به عنوان آب گذر دائمی مستقر شوند در حال پیاده سازی هستند و عملیات بازگشایی ظرف چند روز آینده تکمیل می‌شود.
در زمان پیک سیلاب مسافران گرگان تا بندرترکمن منتقل می‌شدند و از آنجا با اتوبوس به گرگان می‌رفتند که با حل مشکل مسیر تا گرگان امکان سفر تا این نقطه فراهم شده است.
