راه اندازی بازار ثانویه ارز شاخص را به مرز روانی و رساند.
مریم باستانی- روزنامه نگار| نقدینگی 1500 میلیارد تومانی اگربرای بورس و شرکتهای فعال بورسی یک فرصت باشد،حتماً برای سایر بخش‌های اقتصادی می‌تواند تهدید باشد. شش ماه بعد از شروع افزایش قیمت ارز، حالا پس لزره های این افزایش ناگهانی قیمت ارز به بورس تهران رسیده است.هر چند انتظار می‌رفت که با افزایش قیمت ارز و بخشنامه‌های بانک مرکزی درباره توقف فعالیت صرافی‌ها نقدینگی سرگردان روانه بورس شود،اما ورود نقدینگی به این بازار با فاصله از دیگر بازارها بود.یعنی ابتدا بازار ارز، سپس طلا و سکه،مرحله بعد مسکن و در نهایت به بورس رسید. از همین رو نخستین فصل سال ۹۷ بازدهی بازار سکه با ثبت 59 درصد بازدهی در مقابل رشد 13 درصدی شاخص کل بورس تهران موید این موضوع بود.
به گزارش رتبه آنلاین، اگرچه بازار ارز همچنان متلاطم است و این تلاطم در سایر بازارها از جمله سکه هم همچنان ادامه دارد اما از ابتدای تابستان رشد شاخص بورس خیره کننده شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که علت اصلی جهش بورس تهران در آغاز فصل تابستان ناشی از نرخ ارز است. پس از عقب‌گرد بورس در دی‌ماه سال گذشته از سطح ۹۸ هزار واحد تا هفته‌های پایانی خرداد، گرچه نرخ دلار در بازار داخلی مسیر پرشتابی را در پیش گرفت، اما قیمت سهام در بورس تهران از این افزایش‌ها بهره‌ای نبرد. زیرا اثر مستقیم رشد ارز بر قیمت سکه و طلا باعث شده بود که سکه نیز در کانون توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرد. در نتیجه نقدینگی به سمت بازاری که انتظارات بازدهی در آن نسبت به دیگر بازارها بود، حرکت کرد.
شاخص بورس در پایان فروردین ماه در حوالی 96 هزار واحد قرار داشت.این نوسان تا پایان خرداد ماه هم ادامه داشت.خرداد ماه شاخص به کانال 95 هزار واحدی برگشت.اما هفته سوم خرداد ماه به تدریج شاخص رو به شد گذاشت.به طور که در آخرین روز معاملات خرداد ماه شاخص کل بورس از 106 هزار واحد گذشت.نیمه اول تیر،این تلاطم‌ها همچنان ادامه دارد.نقدینگی سرگردان هم اکنون بازار سرمایه را هدف قرار داده و شاخص کل بورس رکورد تاریخی 112 هزار واحدی را پشت سرگذاشته است.این اتفاق برای بسیاری از شرکتهای بورسی،مبارک است.هرچند تحلیلگران می گویند،اغلب افزایش قیمت سهامی که اتفاق افتاده غیرواقعی و حبابی است به این دلیل که شرکت‌هایی در میان افزایش قیمت‌ها قرار دارند که زیان ده هستند،اما برای شرکتهای بورسی این فرصت مثل تزریق خون تازه است.
صنایع بورسی رو می‌آیند
اگرچه شاخص کالایی در بازارهای جهانی به دلیل جنگ تجاری آمریکا با اروپا و چین رو به کاهش گذاشته،اما وضعیت در بورس تهران متفاوت است.شاخص قیمت گروه‌هایی کالایی در بورس رشد خوبی را در هفته‌های گذشته به ثبت رسانده‌اند. به طوری که می‌توان گفت تمامی صنایع بورس رشد داشته‌اند.حتی پیش بینی‌ها هم حکایت از ادامه این رشد دارند،هرچند افق زمانی رشد کاملاً متفاوت است.
البته علت رشد برخی نمادها با معیار ارزش جایگزینی از نگاه برخی معامله‌گران در شرایط کنونی به جهش نرخ دلار و انتظارات تورمی بازمی‌گردد، با این حال کارشناسان هشدار می‌دهند که همیشه پس از تلاطم ارزی و به دنبال آن رشد تورم، انتظار انعکاس این عوامل در صورت‌های مالی تمامی شرکتها وجود دارد.چه آنکه در اقتصاد کشور چون متغیرها با سیاست دستوری مواجه هستند در نتیجه این عوامل به ناگهان و با تصمیم سیاست‌گذار در صورت‌های مالی شرکتها منعکس خواهد شد
همزمان با افزایش گروه کالایی، قیمت سهام پتروشیمی‌ها هم به دلیل تعبت از افزایش بهای نفت در بازار جهاین رو به رشد گذاشته است.صاحبان سهام پتروشیمی‌ها این روزها شاهد افزایش قیمت سهام خود هستند.زیرا اقبال به سهام صنعت پالایشگاهی بالاست.هرچند صنایع خودرویی بورس هم وضعیت مناسیب دارند.
خبار مثبت پیرامون صنایع پالایشی و خودرویی موجب شکل‌گیری موج تقاضای قدرتمند در سهام درهفته های اخیر شده است. هرچند رشد قیمت جهانی نفت خام در کنار قرار گرفتن خودروهای خارجی در لیست ممنوعیت‌های وارداتی دولت را می‌توان عامل مؤثر بر رشد تقاضای سهام وابسته در بورس تهران ارزیابی کرد.
بورس تهران بدون توجه به بازار جهانی
معامله‌گران بازارهای جهانی فضای پرتنشی را در این ایام تجربه می‌کنند. وضع تعرفه‌های وارداتی از سوی آمریکا بر کالاهای شرکای بزرگ این کشور، از جمله چین، اتحادیه اروپا و همسایگان این اقتصاد و تهدیدهای بی‌پایان ترامپ برای وضع محدودیت‌های جدید موجب نگرانی در بازارهای جهانی و ابهام در چشم‌انداز تقاضا شده است. قیمت اغلب مواد خام در این شرایط افت نسبی را تجربه کرده‌اند که در بین این کالاها می‌توان به کاهش قیمت فلزاتی نظیر مس و روی اشاره کرد. امری که اگرچه معاملات سهام وابسته در بورس تهران را متأثر کرده اما سودآوری سهام این شرکتها و سهامداران آنها را چندان نگران نکرده است.
با این حال در بورس تهران نه کندی رشد اقتصادی چین و نه جنگ تجاری نقشی در رشد شاخص بورس ندارد.آنچه این روزها شاخص را به مرز روانی رسانده،زمزمه راه اندازی بازار ثانویه ارز است.بازارهای که اگر راه اندازی شود،وضعیت شرکتهای بورسی،خصوصاً آنها که مبادلات ارزی دارند،بیش از پیش سکه خواهد شد.
موضوع دیگر مبهم بودن وضعیت نرخ سود است. این موضوع گرچه در کوتاه‌مدت می‌تواند از تلاطم نقدینگی در اقتصاد بکاهد اما می‌تواند ترمز رشد بورس را بکشد.واقعیت این است که افزایش نرخ سود بانکی موجب بازگشت سرمایه‌ها به بانکها شده و موضوع سودهای موهومی باز هم تکرار خواهد شد.
موانع رشد صنایع بورسی و انتخاب سخت
آنچه در شرایط کنونی انگیزه رشدهای قابل توجه را پررنگ ساخته است، دلار است. اما تاکید دولت بر سیاست ارزی ناکارآمد موجود مانع از انعکاس واقعیت‌ها در سودآوری شرکتها و سدی در برابر صعود ممتد قیمت سهام شده است.
کارشناسان می گویند، گرچه معیار ارزش جایگزینی بدون داشتن استدلالی برای بهبود وضعیت سودآوری شرکت در آینده چندان ملاک مناسبی برای خرید سهام نیست اما در شرایط کنونی و با دید بلندمدت به تدریج انتظار بهبود وضعیت متغیرهای اثرگذار بر سودآوری سایر گروه‌ها (غیرکالایی‌ها) نیز وجود دارد که اثر آن در رشد قیمت سهام منعکس خواهد شد. در این شرایط انتخاب مکان مناسب سرمایه‌گذاری و اولویت‌بندی رشد صنایع می‌تواند بازدهی حداکثری را به دنبال داشته باشد.
از سویی 1500هزار میلیارد تومان نقدینگی یعنی به ازای هر ایرانی 18میلیون و 500 هزار تومان نقدینگی در اقتصاد کشور وجود دارد که یا به صورت وجه نقد نگهداری می‌شود یا در نظام بانکی سپرده شده است. این آمار را اگر در کنار 5.12 میلیون ایرانی حاضر در بورس، قرار دهید، به صورت بالقوه حدود 231هزار میلیارد تومان نقدینگی در اختیار دارند که کل یا بخشی از آن می‌تواند به سمت بازار سرمایه هدایت شود. اگر میزان فعالان بورس افزایش یابد،می‌توان انتظار داشت که بورس روزهای پررونق‌تری را پیش رو خواهد داشت.
