محمد اشرفی
طبق آمارهای پایگاه اینترنتی استاتیستا (Statista) در سال 2016 بیش از 1.6 میلیارد نفر در سراسر جهان حداقل یک بار کالا یا خدمات موردنیاز خود را بهصورت آنلاین خریداری کردهاند. همچنین در سال مذکور ارزش معاملات خردهفروشی از طریق اینترنت در سطح جهان بالغ بر 1.8 تریلیون دلار بوده است و پیشبینی میشود که این رقم در سال 2021 به مرز 4.5 تریلیون دلار برسد.
اگرچه در سالیان اخیر مردم کشور پرجمعیت چین و کشورهای پیشرفتهای ازجمله آمریکا، آلمان، انگلیس، ژاپن و کره جنوبی بیش از مردم سایر کشورها درزمینهٔ خریدوفروش آنلاین محصولات خردهفروشی فعال بوده اند اما آمارها نشان میدهد که در سالهای آتی تجارت آنلاین این محصولات در دیگر کشورها نیز بیش از پیش رواج خواهد یافت. بر اساس برآوردهای پایگاه اینترنتی استاتیستا، انتظار میرود در پنج سال آینده کشورهای درحالتوسعه شرق و جنوب شرق آسیا ازلحاظ نرخ رشد ارزش معاملات خردهفروشی از طریق اینترنت در جهان پیشتاز باشند.
با وجود پیشرفتهای حاصلشده در زمینه خردهفروشی آنلاین، نهادهای بینالمللی ازجمله کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (آنکتاد) تأکید کردهاند که ارزش معاملات خردهفروشی آنلاین هنوز هم در قیاس با ارزش کل معاملات خردهفروشی در جهان رقمی ناچیز بهحساب میآید. این واقعیت شاید در نگاه اول ناامیدکننده باشد اما نباید از این نکته غافل شد که جهان هنوز ظرفیتهای استفادهنشده زیادی برای توسعه تجارت الکترونیک در حوزه خردهفروشی دارد. در سال 2016 کمتر از 10 درصد از معاملات خردهفروشی در سطح جهان بهصورت آنلاین صورت گرفته است؛ هرچند انتظار میرود این رقم در افق 2021 از مرز 15 درصد عبور کند.
گسترش معاملات آنلاین در حوزه خردهفروشی مستلزم بهبود زیرساختهای فناوری اطلاعات و صدالبته جلب اعتماد مردم به تجارت الکترونیک است. اگر نگرانیهای مصرفکنندگان در زمینه کیفیت محصولات خریداریشده از طریق اینترنت، امنیت اطلاعات شخصی و موارد دیگری مانند ریسک کلاهبرداری اینترنتی مرتفع شود، میتوان امیدوار بود که تجارت الکترونیک در حوزه خردهفروشی حتی با سرعتی بیش از پیشبینیها به رشد خود ادامه دهد.