بهره‌وری سرمایه شرکت «سیمان‌شمال» طی سال 93 بهترین آمار خود یعنی شاخص 205درصدی را از خود برجای گذاشت که نسبت حدود 80درصدی را فراتر از اهداف برنامه پنجم به ثبت رساند اما بهره‌وری سرمایه در شرکت‌های سیمانی از سال 93 به بعد با کاهش چشم‌گیری مواجه شد.
به گزارش رتبه‌آنلاین، داوران هشتمین جشنواره ملی بهره‌وری پس از ارزیابی عملکرد کارخانه‌های فعال در حوزه تولید سیمانم و محاسبه «بهره‌وری هزینه نیروی کار» و «بهره‌وری سرمایه» آنها و مقایسه این آمار با اهداف برنامه پنجم توسعه و میانگین کل صنعت سیمان کشور، کارنامه بهره‌وری کارخانه‌های این حوزه را منتشر کردند.
بهره‌وری سرمایه
بر پایه این گزارش، داوران مبنای ابتدایی این ارزیابی را سال 87 و عدد آن را برابر 100 تعیین کردند و مابقی سال‌ها تا سال نهایی این ارزیابی یعنی سال 94، میزان بهره‌وری هزینه نیروی کار مورد بررسی قرار گرفته است.
در این گزارش بر عملکرد شرکت «سیمان‌شمال» و آمارهای بهره‌وری تمرکز کرده تا نسبت شاخص‌های بهره‌وری این شرکت با اهداف برنامه پنجم توسعه و میانگین کل صنعت سیمان بدست آید.
بر اساس جدول زیر، بهره‌وری سرمایه در شرکت «سیمان شمال» سال‌های ابتدایی بهره‌وری سرمایه را نسبت به شاخص سال پایه یعنی (100=87) بسیار ضعیف‌تر آغاز کرد.
این شرکت طی سال‌های 88-89 با ثبت شاخص ضعیف 74درصد و 69درصد در واقع یکی از ضعیف‌ترین عملکرد‌هایی را از خود به ثبت رساند که آمار اهداف برنامه پنجم توسعه و میانگین کل صنعت از این شاخص‌ها بسیار بالاتر وبدند.
سال آغازین رشد بهره‌وری سرمایه شرکت سیمان شمال را می‌توان سال 90 دانست چراکه با ثبت شاخص 116درصدی حدود 45درصد نسبت به سال گذشته آن یعنی سال (69=89سال) وضعیت بهره‌وری خود را بهبود بخشید ضمن آنکه این شاخص در مقایسه با برنامه پنجم نیز بالاتر رفت و عملکرد قابل دفاعی برای این شرکت شد.
بر پایه این گزارش، سال‌های پس از 90 نشانگر رشد بهره‌وری سرمایه در این شرکت بود چراکه سالانه شاخص بهره‌وری نسبت به سال گذشته خود دچار رشد محسوسی بود.
در سال 91، با وجود آنکه شاخص میانگین برنامه پنجم توسعه 117درصد و میانگین کل صنعت 121درصد بود، این شرکت توانست باردیگر با رشد 4درصدی، شاخص بهره‌وری سرمایه خود را به 120درصد برساند.
روند مثبت این شرکت در سال 92 نیز ادامه‌دار بوده و شاخص بهره‌وری سرمایه آن به 162درصد رسید و اینبار توانست با فاصله بیشتری بهره‌وری خود را به رخ رقیبان بکشند زیرا این شاخص در اهداف برنامه پنجم توسعه 126درصد و در میانگین کل صنعت سیمان حدود 129درصد اعلام شده بود.
بر همین اساس، بهره‌وری سرمایه شرکت «سیمان‌شمال» طی سال 93 بهترین آمار خود یعنی شاخص 205درصدی را از خود برجای گذاشت که نسبت حدود 80درصدی را فراتر از اهداف برنامه پنجم به ثبت رساند اما بهره‌وری سرمایه در شرکت‌های سیمانی از سال 93 به بعد با کاهش چشم‌گیری مواجه شد چراکه نبود بازار ساخت‌وساز داخلی و کاهش سطح تقاضای بین‌المللی باعث گسترش فضای رکودی بر سطح بازار شد؛ در سال 94 شاخص بهره‌وری این شرکت با کاهش 50درصدی به 155درصد نزول یافت و این درحالی بود که طبق برنامه پنجم توسعه میانگین شاخص بهره‌وری سرمایه باید بر شاخص 130درصد می‌ایستاد.
بهره‌وری هزینه نیروی کار
نگاه اجمالی به حدول بهره‌وری هزینه نیروی کار، به صورت سینوسی بوده و هیچگاه این شرکت در تثبیت یا افزایش روند سال اوج خود موفق نبوده است؛ بر همین اساس شرکت «سیمان‌شمال» در سال 88 توانست با ثبت شاخص 128درصدی نسبت به سال پایه پیشه بگیرد ضمن آنکه اهداف برنامه پنجم توسعه نیز در این سال بر شاخص 105 درصد ایستاده بود، اما میانگین بدست آمده از کل صنعت سیمان گویای وضعیت نامناسب این شرکت‌ها بوده چراکه بهره‌وری هزینه نیروی کار بر شاخص 93 قرار گرفت.
نخستین حرکت سینوسی این شرکت در سال 89 رقم خورد در سالی که بهره‌وری کاهش یافت، با آنکه این کاهش تنها یک درصد بوده اما میزان بهره‌وری در برنامه پنجم توسعه با 5 درصد رشد به شاخص 110درصد رسید و همچنین میانگین کل صنعت نیز با 10درصد رشد، به 103درصد رسید.
بر پایه این گزارش، پس از نخستین کاهش در روند کلی حرکت سینوسی این شرکت در شاخص بهره‌وری، نوبت به افزایش نرخ بهره‌وری می‌رسد که حدود 47درصد نسبت به سال گذشته آن رشد پیدا کرد؛ بنابراین شاخص بهره‌وری شرکت سیمان شمال به 180درصد رسید که نسبت به اهداف برنامه پنجم توسعه که در سال (115=90) بود حدود 65درصد بیشتر و در مقایسه با مجموع آمار این صنعت نیز که بر پایه شاخص 110 ایستاده بود، حدود 70درصد افزایش بهره‌وری را از خود برجای گذاشت.
بر اساس این گزارش با آغاز سال 91، باردیگر بهره‌وری این شرکت با وجود افزایش شاخص بهره‌وری برنامه پنجم توسعه (121 درصد) و میانگین صنعت سیمان (108 درصد) نسبت به سال گذشته خود با 4درصد کاهش، شاخص بهره‌وری هزینه نیروی کار خود را به 176درصد رساند.
این روند سینوسی ادامه‌دار به گونه‌ای است که سال 92، بهترین رکورد و میانگین بهره‌وری هزینه نیروی‌کار شرکت سیمان‌شمال بدست آمد، بر همین اساس این شرکت با ثبت شاخص 228درصدی حدود 100واحد بیشتر شد.
در ادامه مقایسه این روند شاهد آن هستیم که پس از سال 92، سال سقوط بهره‌وری هزینه نیروی کار آغاز می‌شود و طی سال‌های 93 و 94 به ترتیب میزان بهره‌وری به 207 و 110 درصد می‌رسد اما این درحالی است که شاخص بهره‌وری در برنامه پنجم توسعه حدود 131درصد و 136درصد تعیین شده است.
مقایسه میانگین این شاخص با میانگین کل صنعت گچ گویای آن است که وضعیت شاخص کل صنعت وضعیت جالبی را تجربه نکرده و در مقایسه‌های سالانه بین 88-94 همیشه با تفاوت فاحش بین شاخص‌ها همراه بوده است.
مرکز مدیریت بهره وری ایران با راه اندازی سامانه ملی اندازه گیری شاخص های بهره وری ایران در حال حاضر تنها پایگاه داده در سطح کشور است که اطلاعات اقتصادی و بهره‌وری بیش از 5000 بنگاه اقتصادی در 52 رشته فعالیت در اختیار دارد.
این کارنامه تنها شامل 3 شاخص اصلی بهره‌وری بوده که برای اعضای این مرکز به صورت رایگان صادر می‌شود، اعضایی که متقاضی سطح بالاتری از اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل شاخص‌های اقتصادی و بهره‌وری هستند.