در بررسی‌های آمارهای ارائه شده به هشتمین جشنواره ملی بهره‌وری ایران، آهن‌وفولاد غدیر ایرانیان از سال90 تا 94 توانست یک دوره پلکانی روبه‌رشد را سیر کند اما در این مسیر همیشه شرکت فولاد کاویان به عنوان یک رقیب قدرتمند وجود داشت که در سال 94، این شرکت نتوانست به ادامه رقابت خود بپردازد.
به گزارش رتبه‌آنلاین، بر اساس گزارش امتیازهای کسب شده نامزدها در مسابقه ملی بهره‌وری در بخش «فولاد» از سوی کمیته علمی جشنواره بهره‌وری مشخص شده و حداکثر امتیاز قابل کسب برای هر سازمان جهت اخذ تندیس ملی بهره وری 1000 امتیاز تعیین شده که 300 امتیاز آن در مسابقه ملی بهره‌وری و بر اساس بررسی نتایج حاصل از شاخص‌های اندازه‌گیری شده، بدست می‌آید.
لازم به ذکر است که 700 امتیاز باقی‌مانده از 1000 نیز بر اساس امتیازات حضور در مسابقه ملی تجربه‌های موفق، مسابقه ملی بهینه‌کاوی، مسابقه بهترین محل برای کار، مسابقه برترین توان اجرا و مسابقه ملی بهره‌وری انرژی قابل کسب است.
در این بخش از گزارش رتبه‌بندی شرکت‌ها، به حوزه فولادی‌ها پرداخته می‌شود که شرکت‌های فولادی به دو بخش مجتمع‌های فولادی و شرکت‌های کوچک فولادی زیرمجموعه و مستقل تقسیم‌بندی می‌شوند.
بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی
بررسی 60 شرکت در گروه فولادی‌ها از سوی دبیرخانه جشنواره ملی بهره‌وری انجام شده که 6شرکت با کسب حداقل امتیازات از نظر «بهره‌وری سرمایه» با یکدیگر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند.
در میانگین‌گیری شاخص«بهره‌وری سرمایه به مقدار ثابت سال 1383» که از سال 89 تا 94 توسط این دبیرخانه جمع‌آوری شده، شرکت‌های منتخب در سال 89، آمار 8.3 درصدی را از خود به ثبت رساندند.
بر پایه این گزارش، در سال 90 به‌عنوان اولین سالی بود که آثار اجرای حذف سوبسیدها در آن خود را نشان داد.
از سوی دیگر نوسان شدید نرخ ارز در خرداد ماه آن سال روی داد که ارزش دلار به رکورد 1400 تومان رسید. پیامد این نوسان یک رکود 3 ماهه بود. نوسان دوم نرخ ارز باعث فرار سرمایه‌ها از بازار فولاد به سمت سکه ، دلار و دیگر کالاهایی شد که قابلیت نقدشوندگی سریع داشتند و یا از ریسک افت قیمت کمتری برخوردار بودند. از طرف دیگر برنامه هدفمند کردن یارانه‌ها معمولا همراه با تورم است اما این انتظار در بخش فولاد حداقل تا دی‌ماه سال 90 محقق نشد دلیل آن سیاست‌های دولت برای کنترل قیمت‌ها از طریق بورس فلزات بود ، علت آنکه قیمت‌ها از دی‌ماه به بعد افزایش پیدا کرد تداوم این سیاست‌ها برای 9 ماه قبل بود چرا که صنعت فولاد با کاهش عرضه روبرو شده بود که البته این کاهش عرضه تنها به دلیل منجمد کردن قیمت‌ها در بورس فلزات نبود و دلایل دیگری هم داشت.
در دوره ذکر شده سال 90 به دلایلی که ذکر شد، توانست به نسبت سال قبل با افزایش اندکی مواجه شود و به میانگین 8.58 درصدی دست یابد.
با توجه به جدول، سال 91 آغازگر رشد پلکانی میانگین بهره‌وری سرمایه ثابت شرکت‌های فولادی بوده چراکه با توجه به حذف یارانه‌ها از بخش تولید، 30درصد به قیمت‌تمام‌شده اضافه شد و از سوی دیگر سیاست چند نرخی شدن ارز از سه طریق «کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری مردم از طریق بانک مرکزی، بخش دیگری از کالاها از طریق ارز حاصل از صادرات و بخش سوم ارز حاصل از منشا خارجی» با توجه به شرایط تحریمی تامین شد ؛ همچنین شایعه احتمال افزایش نرخ پایه ارز و مشکلات ناشی از افتتاح اعتبارات اسنادی و همینطور مبادله اسناد آنها عامل رشد 3 برابری میانگین بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی بود.
میزان میانگین بهره‌وری در سال 92 تحت تاثیر انتخابات و جابه‌جایی سیاست‌های دولت دهم و یازدهم قرار نگرفت و این آمار به نسبت سال 91 با 2.6 درصد رشد به 26.9 درصد رسید.
روند سعودی میانگین بهره‌وری سرمایه شرکت‌های فولادی در سال 93 نیز ادامه‌دار بود و باردیگر با رشد 1.7درصدی روبه‌رو و اینبار میانگین بهره‌وری به 28.6 درصد رسید.
بر اساس این گزارش، شرکت‌های فولادی در سال 94 نتوانستند که رشد خود را ادامه دهند چراکه در اواخر سال 93خورشیدی و 2014 میلادی بازار سنگ آهن برای نخستین بار در طی چندین سال به ورطه عرضه مازاد سقوط کرد و این پیش‌بینی وجود داشت که شرکت‌های فولادی در بخش بهره‌وری سرمایه‌ای با مشکلاتی مواجه شوند.
شرکت‌های فولادسازی ایران به‌دلیل ارتباط تنگاتنگ با بازارهای جهانی به موج سقوط تن دادند و شاخص بهره‌وری آنها در پایان سال 94 به 15.6 درصد رسید.
درصدتغییرات بهره‌وری سرمایه‌نسبت به‌سال پایه1389(سال 89=100)
بررسی «درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه (سال پایه 1389) هم گویای این حقیقت است که بهترین وضعیت گروه فولادسازی‌ها سال 93 بوده است .
میانگین این سال، بهترین بوده و تغییرات بهره‌وری با رشد 344.1 درصدی بوده است .
پس از آن سال 92 با ثبت 323.7 درصد تغییر به نسبت سال پایه «سال پایه 89» بوده و «شرکت فولاد کاویان» در سال 93، توانسته با 744.1 درصد بیشترین تغییر را در مجموع شرکت برگزیده داشته باشد.
به دنبال آن، شرکت « آهن و فولاد غدير ايرانيان» با 501.4 درصد و سپس شرکت «فولاد خوزستان» با 207.9 درصد توانستند در این سال با تغییرات محسوسی مواجه شوند.
بر اساس این گزارش، اما در سال رکودی فولادی‌ها، «آهن و فولاد غدير ايرانيان» توانست نه‌تنها روند سعودی خود را حفظ کند بلکه با افزایش تغییرات بهره‌وری سرمایه نیز مواجه بود و در این سال توانست آمار 594.6 درصدی را از خود به ثبت رساند و فولاد کاویان نیز اینبار نتوانست که پابه‌پای این شرکت پیش روند و تنها توانست نصف این آمار یعنی 267.4 درصد بهره‌وری را از خود برجای بگذارد.
در جدول فوق، بهترین سال میانگین گروه به نسبت درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه بر اساس سال پایه 89، همان سال93 بوده زیرا شرکت‌های فولادسازی به‌عنوان مادر بسیاری از صنایع، مانند خودروسازی و قطعه‌سازی خودرو، لوازم‌خانگی و … توانست مواداولیه این گروه‌های تولیدی صنعتی را تامین کند و در این سال حتی ميانگينگ روه خدمات فنی و مهندسی خودرو نیز نرخ بالایی از خود یعنی 307.2درصد را به ثبت رساند.