استاد اقتصاد دانشگاه آزاد ارومیه گفت: توجه نکردن به نیروی کار ماهر و تحصیل کرده واقعی به افزایش بیکاری دامن زده است.
فرشاد سلیمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه نرخ بیکاری یکی از شاخص هایی است که برای ارزیابی شرایط اقتصادی کشور مورد استفاده قرار می گیرد، افزود: با نگاهی به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در سال ۹۷ قابل مشاهده است که نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر ۱۲.۱ درصد، نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیش تر ۱۲.۱ درصد، نرخ بیکاری جوانان ۲۴ – ۱۵ ساله ۲۸.۳ درصد، نرخ بیکاری جوانان ۲۹ – ۱۵ ساله ۲۵.۵ درصد و جمعیت بیکار فارغ التحصیل آموزش عالی از کل بیکاران ۳۶.۴ درصد است؛ همچنین نرخ بیکاری در آذربایجان غربی از ۱۱ درصد در بهار ۹۶ به ۱۴.۹ درصد در بهار ۹۷ افزایش یافته است.
نرخ بیکاری واقعی ایرانی‌ها ۴۵ درصد است
وی تصریح کرد: البته این آمارها براساس تعاریف طرح آمارگیری نیروی کار که هفته‌ای یک ساعت کار کرده باشند و یا دانشجویان و محصلان که بعنوان شاغل در نظر گرفته می شوند و همچنین افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند، کار می کنند و کارآموزانی که در دوره کارآموزی فعالیتی در ارتباط با فعالیت مؤسسه محل کارآموزی انجام می دهند و سربازان وظیفه نیروهای نظامی که همه این افراد در رسته شاغلان قرار می‌گیرند، به دست آمده است. اگر نرخ بیکاری واقعی و براساس معیار ایجاد درآمد برای افراد محاسبه شود، در حالت خوشبینانه بالای ۴۵ درصد بعنوان جمعیت بیکار در نظر گرفته خواهند شد.
عامل بسیاری از مشکلات کشور ریشه در مسئله اشتغال دارد
سلیمی با اشاره به اینکه وقتی صحبت از اشتغال و بیکاری می‌شود، موضوع به یک استان و یا شهر خاص محدود نمی‌شود و کل اقتصاد کشور را در بر می‌گیرد، افزود: متاسفانه اقتصاد ایران در دو دهه اخیر با مشکل بیکاری بالا مواجه شده است و ریشه آن در انفجار جمعیتی بود که در دهه ۶۰ اتفاق افتاد و دولت بجای کنترل و کاهش بیکاری با اتخاذ سیاست های اشتباه در بیشتر مواقع به افزایش آن دامن زد. دولتمردان باید این موضوع را درک کنند که عامل بسیاری از مشکلات کشور ریشه در مسئله اشتغال و بیکاری دارد.
این استاد دانشگاه آزاد ارومیه افزایش سن ازدواج از ۲۴ سال به ۲۹ سال، افزایش جرم و جنایت، فساد، طلاق، کاهش نرخ رشد جمعیت از ۳.۹ درصد در سال ۶۰ به ۱.۰۹ درصد در سال ۹۶ و پیری جمعیت را ریشه در مسئله اشتغال دانست و گفت: اگر این شرایط با همین سرعت ادامه یابد کشور با مشکلات بیشتری از جمله کاهش مشارکت اقتصادی در سالهای آتی به خاطر کاهش نرخ رشد جمعیت و پیری جمعیت، کاهش نیروی کار ماهر بخاطر انگیزه نداشتن برای تحصیل، کاهش تولید و بسیاری از مشکلات دیگر، مواجه خواهد شد.
سلیمی تصریح کرد: اگر بخواهیم تمام مشکلات کشور را در خصوص بیکاری عنوان کنیم، دلایل مختلفی دارد ولی مهمترین مشکلاتی که به بیکاری بالا و نرخ مشارکت اقتصادی پایین که به کاهش بهره وری کارکنان نیز دامن می‌زند را عنوان کنیم، به توجه نکردن به نیروی کار ماهر و تحصیل کرده واقعی، اشکال در نوع استخدام و آزمون‌های استخدامی می توان اشاره کرد.
برخی مدیران تمایلی به استخدام نیروی فعال ندارند
این استاد اقتصاد ادامه داد: متاسفانه در بسیاری از اداره‌ها و سازمان‌های دولتی به دلیل اینکه نیروی کار از نظر سطح رزومه و کارایی از مدیر سازمان در سطح بالاتری است و این عامل به اشتباه بعنوان تهدید برای تصاحب میز برای مدیر سازمان در نظر گرفته می‌شود، بنابرین میل چندانی برای استخدام نیروی فعال وجود ندارد و در بیشتر مواقع مدیر ادارات با گرفتن مدرک در دانشگاه هایی که برای آن سازمان و مدیران افتتاح شده است، این نقص را حل می‌کنند، غافل از اینکه این موارد در بلند مدت با اجرای سیاست‌های اشتباه توسط مدیر به ضرر سازمان و کشور است.
سوالات آزمون استخدامی خالی از اشکال نیست
وی با بیان اینکه آزمون های استخدامی که توسط دولت و سازمان های مربوطه اجرا می‌شود، در نوع سوالات آزمون استخدامی خالی از اشکال نیست، اظهارکرد: وقتی که جوانان مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری را پشت سر می‌گذارد و در آزمون استخدامی شرکت می‌کنند، با سوالات دوران دبیرستان تحت عنوان سوالات عمومی مواجه می‌شوند، در حالی که در طول دوران تحصیل در دانشگاه دروس دیگری را بشکل تخصصی پشت سر گذاشته است، بنابرین بهتر است که آزمون های استخدامی بشکل تخصصی برگزار شود و اولویت های دیگری تحت عنوان رزومه علمی افراد نیز در استخدامی دخیل شود تا از نیروی کار متخصص در سازمان و بخش های مختلف بهره‌گیری شود.
رابطه به جای ضابطه در جذب نیرو وجود دارد
این دکتری اقتصاد یادآور شد: با افزایش مجوز و تاسیس انواع دانشگاه‌ها و مدرک گرایی برای سرپوشانی به مشکل بیکاری، رابطه به جای ضابطه در جذب نیرو، چند شغلی مدیران و دریافت حقوق‌های نجومی، اجرای سیاست هدفمندسازی یارانه و پرداخت یارانه ۳۸۰۰ میلیارد تومان در ماه بشکل مستقیم نمی‌توان مشکل بیکاری جوانان کشور را حل کرد.
سلیمی با اشاره به اقتصاد کشورهای توسعه یافته گفت: اگر اقتصاد کشورهای توسعه یافته را در نظر بگیریم که بخش خصوصی در راس امور است و دولت فقط در مباحث مربوط به آموزش رایگان، بهداشت، امنیت، دفاع و مالیات دخالت دارد؛ بخش خصوصی بخاطر درگیری با کل بخش‌های اقتصاد مسئولیت ایجاد اشتغال را بعهده می‌گیرد و دولت بعنوان ناظر بر بخش خصوصی با اعمال سیاست‌هایی از حقوق افراد دفاع می‌کند.
جمعیتی که در رسته شاغلین کشور برای پایین نشان دادن جمعیت بیکار کشور آورده می‌شوند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه با نگاهی به نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر و نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیش تر قابل مشاهده است که تفاوتی از نظر درصد با یکدیگر ندارند با اشاره به ابهامات آمارگیری افزود: بحث اصلی برروی جمعیتی است که در رسته شاغلین کشور برای پایین نشان دادن جمعیت بیکار کشور آورده می‌شوند و به عنوان ابهامات آمارگیری نیز به حساب می‌آید که شامل دانشجویان و محصلان، سربازان، کارآموزان و افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند، کار می‌کنند و افرادی که هفته ای یک ساعت کار می‌کنند، است؛ در حالت کلی اگر بخواهیم بشکل منطقی به قضایا نگاه کنیم، بحث اصلی، ایجاد اشتغال پایدار است، نه کاهش بازه سنی و قرار دادن این جمعیت در رسته شاغلین؛ در صورت ادامه و اجرای سیاست‌های اشتباه و به فکر نبودن مسئولین در ایجاد اشتغال، کشور در آینده با مشکلات زیادی از جمله افزایش جرم و جنایت، فساد، طلاق، کاهش نرخ رشد جمعیت و پیری جمعیت، کاهش نیروی کار ماهر و در نتیجه کاهش بهره‌وری و تولید مواجه خواهد شد.
وی گفت: با نگاهی به آمارهای جهانی می توان مشاهده کرد که فقط اشتغال نسبت به جمعیت بالای ۱۵ سال و اشتغال نسبت به جمعیت مابین ۲۴-۱۵ سال موجود است؛ البته آماری تحت عنوان اشتغال کودکان در کشاورزی در سن ۷-۱۴ سالگی نیز در آمارهای جهانی قابل مشاهده است، ولی این نرخ در کشورهای توسعه یافته محاسبه و استفاده نمی‌شود.
رضا نقی زاده، مدیرکل کار تعاون و رفاه اجتماعی آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا با شاره به نرخ بیکاری در استان اظهار کرد: نرخ بیکاری در آذربایجان غربی در بهار ۹۷؛ برای (۱۰ ساله و بیشتر) ۱۴.۹و در تابستان امسال برای همان گروه سنی ۱۴.۸ بوده، افزود: نرخ بیکاری در کشور برای ۱۰ساله و بیشتر در بهار ۹۷؛ ۱۲.۱ و در تابستان امسال ۱۲.۲ درصد بوده است.
وی، رتبه نرخ بیکاری استان را در مقایسه با میانگین کشوری ۱۷ عنوان کرد و گفت: این رتبه در تابستان امسال به رتبه ۲۲ رسیده است.
نقی زاده با اشاره به آمارگیری سال ۹۵ با بیان اینکه سردشت یا ۲۳ درصد بیشترین و ماکو با ۶.۱ کمترین نرخ بیکاری استان را به خود اختصاص دادند، تصریح کرد: جمعیت آذربایجان غربی در سال ۹۶، ۲ میلیون و ۶۲۸ هزار و ۲۰۸ نفر بوده است که از این تعداد ۹۶۱ هزار و ۱۰ نفر شاغل و ۱۶۰هزار و ۹۵۹ نفر بیکار هستند.
به گزارش ایسنا، طبق آخرین آمار مرکز ایران مطابق طرح آمارگیری نیروی کار تابستان ۹۷، بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۰ساله و بیش تر نشان می‌دهد که ۱۲.۲ درصد از جمعیت فعال(شاغل و بیکار) بیکار بوده‌اند. روند تغییرات این نرخ حاکی از آن است که این شاخص نسبت به تابستان ١٣٩٦ به میزان ۰.۷ درصد افزایش داشته است و جمعیت بیکار کشور با ٢٣٧ هزار نفر افزایش به ٣ میلیون و ٣٢٦ هزار نفر رسیده است.
جمعیت شاغلین ۱۰ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ٩٥٦ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ١٥٨ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که درتابستان ١٣٩٧، بخش خدمات با ۴۹.۵ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۱.۶ درصد و کشاورزی با ۱۸.۹ درصد قرار دارند.
