قمصر کاشان پایتخت گل و گلاب‌گیری

شهرستان قمصر کاشان در 25 کیلومتری جنوب کاشان و در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز واقع شده است قمصر از نظر حدود جغرافیایی در محدوده سیاسی و اداری استان اصفهان بوده و به لحاظ تقسیمات استانی زیر مجموعه شهرستان کاشان است جمعیت آن حدود 40 هزار نفر است  که در میان دره ای بسیار سرسبز که طول تقریبی آن 9 و عرض آن 4 کیلومتر و دارای درختان متنوع و درختچه های گل محمدی می‌ باشد واقع شده است. نام قدیم این ناحیه قم سر بوده و از این منطقه جاده ابریشم عبور می ‌کرده است و از دیر باز راهی برای رسیدن به سیلک بوده است قمصر یکی از قطب های تولید عرقیات گیاهی و گلاب در ایران است؛ که گلاب آن حتی در کشور های خارجی نیز شناخته شده بوده و دارای شهرت جهانی می باشد. این دره ناحیه ‌ای کاملا سرسبز مشتمل بر درختان میوه‌ با تنوع و درختچه‌ های گل محمدی می ‌باشد. قمصر را پایتخت گل و گلاب‌گیری می‌نامند و همه ساله در فصل بهار خصوصا اردیبهشت ماه می‌توانید شاهد جشنواره های باشکوه گلاب گیری در این شهر باشید شهرداری نیز امکانت خوبی برای مسافرین مهیا می نماید.

جغرافیای طبیعی و شهری قمصر :
قمصر دارای 7 محله بوده که عبارتند از : سر رود، بالا، میان ده، سادات، پایین، فرفهان و بن رود از مناطق دیدنی قمصر علاوه بر مناظر طبیعی، بوستان ها و پارک های آن می توان اشاره داشت به چشمه آب معدنی صالح با چشم اندازی زیبا در دامنه کوه های فرفهان تمام فصول قمصر زیباست اما بهار و تابستان رؤیایی آن میزبان هزاران میهمان جویای آرامش است. همزمان با موسم رویش گل و آغاز گلاب گیری (به ویژه در ایام جشنواره گل وگلاب) سیل مشتاقان به سوی قمصر سرازیر می شوند تا مشام خود را با رایحه بهشتی گل محمدی عطر آگین نمایند. شهر قمصر هر چند در فاصله سی کیلومتری کویر قرار گرفته اما به دلیل اقلیم خاص کوهستانی و ارتفاع 2000 متر از سطح دریا و قرار گرفتن در میان کوه های مرتفع از آب و هوای معتدل و مطلوب بهره مند می باشد. به طوری که تابستانش مطبوع و معتدل و زمستانش قابل تحمل و از سرمای ملایمی برخوردار است.

تحولات تاریخی و فرهنگی قمصر کاشان  :
در خصوص تاریخ قمصر به طور قطعی و بر اساس اسناد معتبر باید گفت : کشف چند مسکوک در پای کوه های اشک که دارای ضرب داریوش اول هخامنشی، ضرب دوره سلوکیان و ضرب دوره اشکانیان است به عنوان معتبرترین سند در مطالعات بیانگر تاریخ حداقل 2500 ساله این دیار است. از سوی دیگر وجود گورستان های وسیع با اشیای مختلف دفن شده مؤید زندگی در دوره های کهن قبل از اسلام است.

محصولات و صنایع دستی قمصر کاشان :
در شهر قمصر نیز به علت الگوی غالب اقتصاد معیشتی در بخش صنایع دستی دستاوردهای زیادی در طول زمان به جای مانده است از مجموع صنایع دستی این شهر می توان صنعت قالیبافی، گلابگیری، صابون پزی و جوزقند سازی را نام برد. از نظر نوع محصولات باید گفت انواع گونه گون محصولات سردسیری در قمصر وجود دارد نظیر : بادام، گردو، فندق، زرد آلو، انواع گونه های گلابی، آلو زرد، انواع سیب درختی، به، گیلاس، خرمالو، انگور، هلو، الگ ( گونه ای از هلو) ترشه ( گونه ای از گلابی) انواع آلوچه برقانی (بخارا) اگرچه این محصولات حجم تولید محدودی دارد ولی به علت موقعیت آب و هوایی و آب و خاک قمصر، از بهترین کیفیت برخوردار است و علت آن تمرکز فوق العاده اسانس، نظیر گل و گل محمدی است. در این میان آلوچه خشک و سبز در آمد عمده کشاورزان شهر محسوب می شود.
معمولا در کنار هر باغچه و گلستانی یک گارگاه گلابگیری نیز وجود دارد و می توان فرایند گلابگیری را از نزدیک مشاهده کرد. مردم شهر قمصر بسیار مهمان نواز و دوست داشتنی هستند و با کمال میل همه چیز را برای شما توضیح می دهند و به شما اجازه ورود به تمامی گلستان ها و گارگاه ها را می دهند. کافی است شما چیزی بپرسید و یا چیزی بخواهید! با کمال میل به شما کمک می کنند و از هیچ کمکی دریغ نمی ورزند.

آثار تاریخی قمصر کاشان :
در ۵ کیلومتری شمال قمصر و ۳۰ کیلومتری جنوب کاشان، در تنگنای رودخانه قمصر به طرف جلگه کاشان سدی موسوم به سد قمصر ساخته شده‌ است. تاریخ ساخت سد را به دوره سلطان جلال الدین ملکشاه سلجوقی (۴۸۵-۴۶۵ ه-ق) نسبت داده ‌اند. با توجه به شباهت های بسیاری که میان طرح و معماری ساختمان فعلی سد قمصر با سد قهرود وجود دارد این نتیجه حاصل می ‌شود که سد مربوط به ملکشاه سلجوقی به مرور زمان تخریب گردیده و مجدداً در دوره صفویه (شاه عباس اول) سد فعلی بر روی شالوده سد باقی مانده از سد دوره سلجوقی احداث شده ‌است.
دیوار سد در عمق دره در حدود ۴۰ متر طول و در سطح فوقانی در حدود ۸۰ متر طول و ۲۲ متر ارتفاع دارد. ضخامت دیواره سد ظاهرا در مرحله اول ساخت حدود ۱۴ متر بوده که بعدا به حدود ۲۶ متر افزایش یافته ‌است. مصالح مورد استفاده در سد سنگ و ملات ساروج می ‌باشد.