همه ما مشهد را به عنوان پایتخت مذهبی ایران می‌شناسیم اما آیا از اهمیت تاریخی آن نیز آگاه هستیم؟ در این شهر، بناها و آثار تاریخی متعددی وجود دارد که یادگار دوران‌های تلخ و شیرینی در گذشته این مرز و بوم است. خانه تاریخی داروغه، یکی از این آثار است که دستخوش ماجراهای مختلفی شده است.
خانه تاریخی داروغه مشهد در خیابان نواب صفوی و در راسته حوض مسگران، در کوچه‌ای به همین نام یعنی داروغه، واقع شده است. این خانه که هم اکنون به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، در اواخر دوران قاجار و به دستور یوسف خان هراتی، داروغه مشهد احداث شد.
این خانه تاریخی در بافت اطراف حرم واقع شده و مساحتش 610 مترمربع است. این خانه، اولین محلی بود که در مشهد حمام خصوصی داشت و به نوعی از تمامی خانه‌ها و عمارت‌های مشهد در آن زمان پیشرفته‌تر بود. جالب است بدانید در کوچه داروغه، دو خانه تاریخی دیگر هم وجود دارد که گفته می‌شود در گذشته، با خانه داروغه، مجموعه بزرگی را تشکیل می‌دادند و به هم راه داشتند.
بنای خانه داروغه، متاثر از معماری روس است و در آن از کاشی‌های هفت‌رنگ، تزیینات چوبی و تندیس‌های گچی استفاده شده است.
و اما ماجرای ساخت این خانه به زمانی برمی‌گردد که یوسف خان هراتی، آخرین داروغه مشهد و اولین رییس نظمیه بعد از مشروطه، تصمیم گرفت تا منزل شخصی‌اش را بسازد. گفته می‌شود تا سه دهه گذشته هم این خانه همچنان کاربری مسکونی خودش را داشته است اما در سال 1366، ورثه خانه، آن را به یکی از هیات‌های شهرستان میبد یزد فروختند و از آن زمان این خانه به حسینیه تبدیل شد. اما این پایان ماجرای این خانه تاریخی نیست!
پس از مدتی، خانه تاریخی داروغه به فراموشی سپرده شد و بخش‌هایی از آن تخریب شد و سال‌ها بعد در طرح بهسازی و نوسازی مرکز شهر مشهد، به داد آن رسیدند و مرمتش کردند. بد نیست بدانید هزینه مرمت این خانه، 1.000.000.000 تومان هزینه در بر داشت!
در این خانه تاریخی، قهوه خانه سنتی و عکاسخانه‌ای هم قرار دارد که بهتر است در بازدید از خانه، حتما به این دو مکان هم سری بزنید.
