در زمانی کوتاه ۳ هزار میلیارد تومان تامین مالی برای صنایع کوچک محقق شد.
تسهیل پذیرش، عرضه و معاملات محصولات تولیدی صنایع کوچک و متوسط کشور، استفاده از ابزارهای تامین مالی و مدیریت ریسک و بهره گیری از پتانسیل های انبارهای مستقر در شهرک ها و نواحی صنعتی از طریق بورس کالای ایران یکی از دستاوردهای بورس کالا برای صنایع کوچک و متوسط ایران است. این جملات را حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران در حوزه تعامل این بخش از بازار سرمایه با حوزه صنعتی کشور ابراز داشته تا اهتمام ان حوزه به توصعه اقتصادی کشور عیان شود.
او معتقد است که در سال های فعالیت بورس کالای ایران، فضایی فراهم شد تا بنگاه‌های بزرگ بتوانند نقش آفرینی کنند و کالاها را در سیستم مبتنی بر عرضه و تقاضا ارایه دهند.
به گفته او، قیمت‌گذاری دولتی طی سال ها نشان داد که این روش نمی تواند سیستمی کارا و مثمرثمر باشد؛ از طرف دیگر در سال های اخیر با واگذاری شرکت ها به بخش های خصوصی و بخش های عمومی غیر دولتی روبه رو بودیم اما این واگذاری ها به شرطی می توانست به طور کامل به اهداف اقتصادی برسد که سیستم قیمت گذاری شرکت ها اصلاح و براساس عرضه و تقاضا، کالاهای آنها به خریداران ارایه می شد. بورس کالای ایران زیرساخت های اصلاح قیمت گذاری و ارایه کالاها براساس عرضه و تقاضا را برای عرضه کنندگان و مصرف کنندگان ایجاد کرد و طی حدود ۱۴سال فعالیت بورس کالا در ایران، شرایطی فراهم شد تا بستری برای بنگاه های بزرگ اقتصادی که برخی از آنها دچار انحصار نیز بودند، ایجاد شود تا به طور موثر اقدام به عرضه مواد اولیه و تامین نیاز صنایع پایین دست کنند.در ادامه دیدگاه های این مقام مسئول را در حوزه صنایع بورسی کشور می خوانید:
ارتباط سازی بورس با صنایع
سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران بااشاره به تفاهم نامه ای که با بخش صنعتی کشور در بازار سرمایه به سرانجام رسیده است گفت: ضروری بود که ما بتوانیم با صنایع کوچک و متوسط نیز ارتباط نزدیک تری داشته باشیم؛ چرا که یکی از اهداف بورس کالای ایران حذف واسطه های غیرضروری در تامین مواد اولیه است که البته امروز بسیاری از خریداران در بورس کالا صنایع کوچک و کارخانه داران هستند.
او با اشاره به موضوع ضمانت نامه ها، افزود: فرآیند اوراق بهادارسازی دارایی ها و گواهی سپرده کالایی و استفاده از انبار (قبض انبار) در واقع ساختاری است که در بورس کالا به شکلی بسیار مطلوب در حال پیاده سازی است.
سلطانی نژاد افزود: این روش به ما کمک می کند تا هر لحظه موجودی انبارها در اختیار بورس کالا قرار بگیرد و می توان برای تصمیم گیری در خصوص واردات و صادرات کالا از این روش بهره گرفت، از سوی دیگر زیرساختی ایجاد می کند تا شرکت هایی که موجودی انبار دارند درگیر مشکلات سیستم بانکی برای تامین مالی نباشند و از دارایی های که دارند بتوانند بهره برداری کنند.
سلطانی نژاد ادامه داد: به این ترتیب شرکت ها می توانند از طریق ابزارهای نوینی که به تازگی در شرکت بورس کالای ایران به شدت رونق گرفته، تامین مالی کنند.
تقویت صنایع کوچک، احیای بخش خصوصی
وی تاکید کرد: بورس کالا در زمانی کوتاه توانسته ۳ هزار میلیارد تومان تامین مالی برای شرکت ها انجام بدهد، به طوری که بزرگترین آن طرح خرید گندم از کشاورزان بود که سیستم بانکی توانایی انجام آن را نداشت.
به گفته سلطانی نژاد، پیش بینی می شود در آینده ای نزدیک شاهد توسعه قابل توجه حجم تامین مالی صنایع از بازار سرمایه باشیم که در این حرکت رو به جلو و با توجه به امضای این تفاهمنانه، به زودی میزبان سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران در بورس کالا خواهیم بود.
تامین مالی صنعت طیور در بورس کالا
او همچنین با اشاره به نخستین انتشار اوراق سلف موازی استاندارد مرغ منجمد به پرور با هدف توسعه و تسهیل فرآیند تامین مالی صنعت طیور کشور در بورس کالای ایران و استقبال خریداران نیز توضیح داد: پس از سه سال پیگیری از سوی عرضه کننده و مشاور عرضه، تامین مالی از طریق سلف موازی استاندارد رخ داد که یکی از کاراترین روش های تامین مالی به پشتوانه تولید است و این امر در حوزه کشاورزی پس از گندم دومین تجربه محسوب می شود.
سلطانی نژاد افزود: مراسم پیوند صنعت طیور و بازار سرمایه در حوزه تامین مالی هم یک جشن بوده و هم جنبه فرهنگ سازی جهت تامین مالی به پشتوانه تولید است؛ زیرا اگر این برنامه توسعه یابد، در بحث تامین مالی تنها به بازار پول اکتفا نمی شود و به بازار مالی نیز به عنوان محلی برای تامین مالی بنگاه ها نگاه خواهد شد.
وی موضوع تامین نقدینگی صنایع را یک مشکل همیشگی برای صنایع برشمرد و افزود: در این رابطه بازار سرمایه باید بکارگیری ابزارهای موجود به حل این مسئله کمک کند و روش های تامین مالی از این دست راه حل آن است.
به گفته سلطانی نژاد معاملات ثانویه اوراق سلف استاندارد موازی به کشف قیمت دارایی پایه کمک می کند.
وی به روند کشف قیمت در بورس کالا اشاره کرد و پیرامون افزایش پرشتاب قیمت ها گفت: در حوزه قیمت گذاری، باید اجازه دهیم بازی عرضه و تقاضا قیمت را تعیین کنند. از این رو بابت برخی نگرانی هایی که از جنبه قیمت ها در بین عرضه کنندگان وجود دارد، بایستی قدری تأمل شود تا بازار آن کالا در بورس شکل گیرد؛ چراکه در این صورت فرآیند کشف قیمت ها به مرور به سمت ایجاد بازاری کارا پیش خواهد رفت.
تأمین مالی ۱۰هزار میلیارد تومانی صنایع
مدیرعامل بورس کالای ایران در نشست مدیران بازار سرمایه با وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به نقش برجسته این حوزه گفت:یکی از چشم انداز های اصلی بورس کالا مرجعیت کشف قیمت کالاهای واسطه ای و مواد اولیه است. توسعه ابزارها و گسترش عمق بازار، ترویج و ارتقاء بورس کالا و توسعه فعالیت های بین المللی نیز از اهداف دیگر این نهاد است.
وی در خصوص فعالیت شبکه کارگزاری این بازار خاطرنشان ساخت: در حدود ۸۳ کارگزار خدمات بورس کالا را به مشتریان ارائه می دهند و همچنین سه تالار منطقه ای در مناطق آزاد مستقر هستند و به فعالیت می پردازند.
وی به محصولات پرطرفدار بورس کالا اشاره داشت و گفت: به تفکیک پرمخاطب ترین محصولات در این هفت ماه از جهت تناژی شامل، قیر، وکیو باتوم، ورق گرم،گندم خوراکی و سنگ آهن بوده اند که بیشترین حجم معاملات را داشته اند.
سلطانی نژاد گفت: تأمین مالی صورت گرفته به صورت بلند مدت از سال ۹۳ تا ۹۵ در بورس کالا و از طریق سلف موازی معادل ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بوده است. تامین مالی کوتاه مدت به واسطه سلف در سال ۹۵ معادل ۱۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده است در حالی که در هفت ماه ابتدای سال این روند تأمین مالی به ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید.
مسیر جدید تامین مالی صنعت فولاد
به گفته سلطانی نژاد، با انتشار اوراق سلف موازی تیرآهن شرکت ذوب آهن اصفهان در بورس کالای ایران، مسیری جدید برای تامین مالی صنعت فولاد کشور معرفی شده است.
او گفت: فعالان صنعت فولاد شاهد عرضه محصولات فولادی یک یا دوبار طی هر هفته در بورس کالا هستند که برای تشکیل بازاری مستمر و روزانه برای کشف هر چه بهتر قیمت ها، نیاز به اوراق بهادار سازی معاملات کالاها از جمله فولاد داریم تا این اوراق مبتنی بر کالا هر روز مانند سهام شرکت ها در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار گیرد.
دکتر سلطانی نژاد ادامه داد: گواهی سپرده کالایی همان ابزاری است که سال ها در بورس فلزات لندن بر روی فلزات غیر آهنی انجام شده و ما نیز امروز در راستای توسعه این بازار در حرکت هستیم.
وی گفت: امیدوار هستم با گسترش تامین مالی از طریق ابزارهای مالی، به سمت اقصاد بازار محور حرکت کنیم؛ موضوعی که مورد تاکید مسئولان نظام هم قرار دارد چرا که سیستم بانکی کشور به تنهایی پاسخگوی تامین مالی صنایع نیست و اگر می خواهیم اقتصاد شکوفایی داشته باشیم، باید به سمت اقتصاد مبتنی بر بازار حرکت کنیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران از تامین مالی فولاد سازان با تبدیل موجودی انبارهایشان به اوراق بهادار هم خبر داد و گفت: با توجه به گذشت بیش از ۱۴ سال از عمر بورس‌های کالایی، طیف وسیعی از محصولات بر پایه ابزارهای مختلف در این بورس مورد معامله قرار می‌گیرند، به طوری که پس از راه‌اندازی انواع قراردادهای نقدی، اعتباری، نسیه و سلف در سال‌های ابتدایی بورس کالا، درحال‌حاضر ابزارهای پیشرفته‌ای مانند قراردادهای سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به تازگی صندوق‌های کالایی در بورس کالا عملیاتی شده است.
وی افزود : در حوزه تامین مالی، معاملات سلف انواع کالاها به‌ویژه محصولات فولادی به عنوان قراردادهای تامین مالی کوتاه مدت از ابتدای فعالیت بورس کالا در جریان بوده که این قراردادها همچنان دارای طرفداران زیادی است.
به گفته او دولت در چند سال اخیر یکی از ماموریت‌های اصلی بازار سرمایه را تامین مالی بنگاه‌ها و صنایع عنوان کرده که بورس کالا در این زمینه توانسته از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد ۱.۵ میلیارد دلار برای صنایع مختلف تامین مالی کند.
وی درباره رشد تامین مالی و افزایش سطح تعاملات بورس کالا با صنعت فولاد به‌ویژه در زمان رکود هم گفت : سال گذشته جلسه‌های متعدد هم‌اندیشی با انجمن تولیدکنندگان فولاد در راستای استفاده هر چه بیشتر فولادسازان از ظرفیت‌های بورس کالا برگزار شد تا زمینه آشنایی بیشتر فعالان این صنعت با ابزارهای معاملاتی و تقویت حضور بخش خصوصی صنعت فولاد در بورس کالا فراهم شود.
امکان برنامه‌ریزی بلندمدت صنایع با کمک بورس
سلطانی نژاد اظهار داشت : قراردادهای آینده ازجمله مهمترین ابزارهای مدیریت ریسک در جهان امروز هستند که بورس کالای ایران برای نهادینه کردن و توسعه آن در بازار و اقتصاد کشور تلاش فراوانی کرده است. در ساده‌ترین حالت، پیاده‌سازی قراردادهای آتی در زنجیره ارزش محصولات، امکان برنامه‌ریزی بلندمدت برای تامین مواد اولیه، تولید و فروش محصولات را برای صنایع فراهم خواهد کرد.
مدیرعامل بورس کالای ایران گفت : این در شرایطی است که درحال‌حاضر صنایع به دلیل نداشتن اتکا به ابزارهای پوشش ریسک مانند قراردادهای آتی همواره با ریسک نوسانات نرخ مواد اولیه و محصول نهایی روبه‌رو هستند. در این میان راه‌اندازی معاملات قراردادهای آتی روی هر محصولی مانند فلزات، نیازمند وجود یک بازار نقد قوی است که برای رسیدن به این مهم می‌توان در مرحله نخست از گواهی سپرده کالایی بهره برد.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های گواهی سپرده این است که باعث کشف قیمت‌های محصولات به‌طور روزانه خواهد شد که این امر امکان راه‌اندازی ابزارهای معاملاتی آتی و آپشن فلزات را به دلیل کشف روزانه و لحظه‌ای نرخ مهیا می‌کند. در حال حاضر محصولات صنعتی و معدنی هر روز در بورس کالا عرضه نمی‌شوند بلکه به صورت عرف، هر محصولی در روزهای مشخصی روی تابلوی بورس می‌رود، بر این اساس با رونق معاملات گواهی سپرده کالایی فلزات، قیمت‌ها روزانه شده و می‌توان برای راه‌اندازی قراردادهای آتی فلزات با سرعت بیشتری گام برداشت.
سلطانی نژاد گفت: قراردادهای آینده محصولات صنعتی و معدنی، اطمینان خاطر تولیدکننده نسبت به قیمت‌های آینده، تصمیم‌گیری برای تولید و فروش در آینده و توانایی برنامه‌ریزی برای استخراج و تولید در حوزه معدن را در پی دارد که امید داریم در سال‌های آینده با تعمیق ابزارهای مالی بورس کالا بر پایه دارایی‌های جدید، درحوزه صنعتی و معدنی نیز شاهد سرمایه‌گذاری‌های کلان با استفاده از ابزارهای مالی جدید باشیم.
وی افزود: درحال‌حاضر درخواست‌هایی از سوی شرکت‌های سنگ‌آهنی برای پذیرش محصولات در بورس کالای ایران ارائه شده است تا نرخ سنگ‌آهن با عرضه در تالار داخلی بورس کالا مانند سایر کالاهای موجود در بورس براساس عرضه و تقاضا کشف شود. البته باید به این موضوع توجه کرد که سهم شرکت‌های متوسط و کوچک سنگ‌آهنی از این بازار درصد پایینی است و به این ترتیب موفقیت بورس کالا در روند کشف واقعی نرخ سنگ‌آهن، به ورود شرکت‌های بزرگ سنگ‌آهنی به تالار معاملات وابسته است.
