به گزارش رتبه آنلاین از ایسنا، نمایشگاه «فوتوغرافخانه» ۲۵ آذر ماه همزمان با یکصد و هفتاد و هفتمین سالروز تولد عکاسی در ایران برپا شد. این نمایشگاه مجموعه‌ای شامل بیش از ۱۲۰ عکس است که سیری تصویری از آغاز عکاسی در ایران را به روایت ناصرالدین شاه قاجار و «خودتصویر»هایش که نخستین سلفی‌های ایرانی نیز محسوب می‌شوند را نشان می‌دهد.

این آثار دربرگیرنده عکس‌هایی از نخستین روایتگران تصویری زندگی مردم ایران از جمله هولتسر، عبدالله قاجار، آنتوان سوریوگین و … است.

این ‌مجموعه با همکاری کاخ موزه گلستان، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، موزه ملی ملک و مجموعه‌های شخصی محسن احتشامی فراهم شده و به معرض تماشا گذاشته شده است.

در ادامه گزارشی از این نمایشگاه را می‌خوانید:

در این نمایشگاه ۱۲۰ قطعه عکس در چهار یا پنج تالار از فرهنگستان هنر به نمایش گذاشته شده است. چهره‌های مختلفی در قاب‌های مختلف ثبت شده‌اند؛ چهره‌هایی که دارای شاخصه‌های تصویری تقریبا مشابهی هم هستند. حالات چهره، نحوه لباس پوشیدن و یا ژست گرفتن سوژه‌ها تفاوت چندانی را به ذهن متبادر نمی‌کند.

در نمایشگاه «فوتوغرافخانه» تصاویر از افراد مختلفی به نمایش گذاشته شده‌اند. گاه پرتره‌هایی را می‌بینیم و گاه عکس‌های دسته جمعی. تصاویر بیشتر متعلق به اهالی کاخ‌های سلطنتی، افراد نظامی و یا افراد خارجی است. در بین عکس‌ها بارها چهره‌ ناصرالدین شاه را در حالت‌های مختلف مشاهده می‌کنیم. از طرفی، عکاسِ تعداد زیادی از این عکس‌ها خود ناصرالدین شاه است. به‌خصوص تصاویری که از اهل و عیالش می‌بینیم. او گاهی حتی دست به ثبت خویش‌اندازهایی زده و با زنان حرم‌سرا مقابل آینه ایستاده و تصاویری را به ثبت رسانده است.

گفته می‌شود که در زمان حکمرانی ناصرالدین‌شاه قاجار به دلیل علاقه‌اش به عکاسی، این هنر از حمایت او برخوردار شد. در سال‌های سلطنت ناصرالدین‌شاه عکاسان ایرانی و خارجی در سراسر ایران به ثبت زندگی اجتماعی و سیاسی در کشور پرداختند.

در بین تصاویر، عکس‌هایی از مظفرالدین شاه، احمد شاه، کمال الملک (نقاش)، سید حسن تقی‌زاده (از رهبران انقلاب مشروطه) و چهره‌های سرشناس دوره ناصری را می‌بینیم.

پس از گذر از تصاویر دسته جمعی نظامی‌ها و یا افرادی مشغول به کار در کاخ‌، به پرتره‌های می‌رسیم. اولین اثری که نظرمان را جلب توجه می‌کند، تصویر کودکی است که به سمت چپ خود نگاه می‌کند. تصویر متعلق به دوران کودکی احمد شاه است که توسط عبدالله قاجار به ثبت رسیده است.

در ادامه پرتره‌هایی از ناصرالدین شاه را می‌بینیم. در دو عکس؛ یک بار متمایل به سمت چپ در قابی به رنگ قرمز قهوه‌ای و در عکسی دیگر متمایل به سمت راست در تصویری سیاه سفید. عکاس این تصاویر ناشناس است.

عکسی که در بین تصاویر نظامی‌ها، غلامان کاخ‌ها و یا توپ‌خانه‌ها نظرمان را به خود جلب می‌کند، تصویری از یک گروه موسیقی آن دوران است.

در ادامه عکسی را می‌بینیم که روی آن عباراتی نوشته شده است. کودکی با لباس سلطنتی جلوی پنج مرد که پشت او ایستاده‌اند روی یک صندلی نشسته است.

احمد شاه با خط خود روی این عکس نوشته است: «این عکس در ۹ سالگی افتاده است. در سنه ۱۲۷۸ ولیعهد شدم و در سنه ۱۲۷۷ تبریز آمدم. دستخط مبارک است. در سنه ۱۳۱۳ در عکاسخانه مبارکه به توسط میرزا احمد خان عکاسباشی عمل جدید صنع ضیا به طبع گردید.

افراد حاضر در این عکس به ترتیب از سمت راست: روح اله میرزای پیشخدمت باشی، میرزا عبدالوهاب خان نایب الوزاره، یحیی خان اجودان حضور مبارک، رضا قلیخان لله باشی و یداله میرزای صندوقدار هستند.

کمی بعد به تصاویر ناصرالدین شاه و زنان حرمسرای او می‌رسیم. تقریبا بیشتر عکاس‌ها حاوی توضیحاتی از جانب عکاس هستند که خود ناصرالدین شاه است. یکی از عکس‌ها مقابل آینه‌ای در تالار آینه به ثبت رسیده است.

ناصرالدین شاه روی این عکس نوشته است: «توی تالار آینه عکس توی آینه انداخته شده که من هم پیدا هستم.»

در ادامه تصاویر مختلفی از زنان دربار در مکان‌های مختلف به چشم می‌خورد. اغلب این زنان دارای ویژگی‌های چهره‌ای مشابهی هستند. ابروهایی به هم پیوسته و گاه دارای سبیل.

روی دومین عکسی که ناصرالدین شاه از خودش در یک آینه به ثبت رسانده است نوشته شده: «صورت خودم در آینه».

نمایشگاه «فوتوغرافخانه» با تصاویری از انقلاب مشروطه به پایان می‌رسد که در ادامه یکی از این عکس‌ها را مشاهده می‌کنید:

علاقه‌مندان می‌توانند تا دهم دی هر روز از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۸ بجز روزهای تعطیل برای بازدید از این نمایشگاه به فرهنگستان هنر مراجعه کنند.