محسن پورسیدآقایی-معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران| سه هفته از اجرای طرح ترافیک جدید گذشته و دستاوردهای آن تا حدی برای مردم روشن شده است. اما تاکنون بیش از همه ابعاد ترافیکی، اجتماعی و زیستمحیطی طرح، در رسانهها به موضوع طرح ترافیک خبرنگاری پرداخته شده است که لازم دیدم در این باره توضیحاتی را عرض کنم.
تاکنون بالغ بر دو هزار نفر از خبرنگاران، روزنامهنگاران و عکاسان خبری، طرح ترافیک خبرنگاری (با تخفیف ۹۰ درصدی) دریافت کردهاند و البته عدهای از خبرنگاران نیز موفق به دریافت این سهمیه نشدهاند؛ چرا که تعداد سهمیهها محدود بوده است. ولی سایر اصحاب رسانه که مدرک اشتغال به کار خبری ارائه دادهاند اما سهمیه طرح ترافیک به آنها تعلق نیافته است یا اساسا متقاضی آن نبودهاند، بهزودی کارت تردد رایگان با وسایل حملونقل عمومی دریافت خواهند کرد.
طی دوره دریافت و بررسی مدارک و توزیع مجوزهای طرح ترافیک، از سوی خبرنگاران و مدیران رسانههایی که طرح به آنها تعلق نگرفته، پرسشهایی مطرح شده است که برای شفافیت بیشتر و رفع ابهامات، توضیحات زیر ارائه میشود:
۱. چرا سهمیهها اضافه نمیشوند تا به همه اصحاب رسانه طرح ترافیک خبرنگاری داده شود؟
بدیهی است که وقتی بنا بر کنترل ترافیک در محدوده مرکزی شهر گذاشته میشود، باید تعداد سهمیهها کاهش یابد و واگذاری مجوزها محدود باشد. لذا در میان هیچ قشر و صنف و گروهی امکان دادن طرح ترافیک به همه افراد واجد شرایط وجود ندارد.
بهعنوان نمونه از میان اساتید دانشگاههای مستقر در محدوده طرح تنها به تعداد معدودی از آنها طرح داده میشود یا از میان جانبازان معزز که حتی قانون مشخص درباره طرح ترافیک دارند، به کمتر از یک سوم آنان سهمیه طرح اختصاص مییابد. همچنین در سایر گروهها مانند پزشکان، آژانسها، دستگاههای دولتی و سایرین، هیچ گروهی نیست که امکان واگذاری کامل طرح به همه آنان وجود داشته باشد.
در مقام مقایسه، حتی میتوان اذعان کرد که سهمیه واگذارشده به اصحاب رسانه بهعنوان پیشتازان عرصه اطلاعرسانی، به نسبت میزان تقاضا، به مراتب بیشتر از گروههای دیگر بوده است. لذا انتظار میرود اصحاب رسانه نیز این محدودیت را درک کرده و از درخواستهای مضاعف برای افزایش سهمیه خود که موجب اعتراض سایر اقشار محترم خواهد شد، خودداری فرمایند.
۲. چرا توزیع این سهمیه به وزارت ارشاد یا تشکلهای صنفی خبرنگاری واگذار نشد؟
واقعیت این است که ما از ابتدا به دنبال همین کار بودهایم و مشخصا به انجمن صنفی روزنامهنگاران تهران، وزارت ارشاد، انجمن مدیران غیردولتی رسانهها و … پیشنهاد دادیم که این مسئولیت را بر عهده بگیرند. ولی همه آنان سر باز زدند و تنها خواهان افزایش سهمیه به تعداد سه برابر سهمیه تعیینشده بودند تا بتوانند به همه افراد واجد و غیرواجد شرایط، طرح را واگذار کنند. این کار عملا و قانونا غیرممکن بود و جدا از مانع قانونی، در عمل هم ظلمی بود در حق سایر اقشاری که برای حل مشکل ترافیک و آلودگی تهران این محدودیتها را پذیرفته بودند.
از سوی دیگر در بین اصحاب رسانه نظرات کاملا متفاوتی در نحوه توزیع این سهمیه وجود دارد. وزارت ارشاد خواهان توزیع آن در بین مدیران رسانهها است تا مدیران خود تصمیم بگیرند که به چه خبرنگارانی سهمیه طرح ترافیک بدهند.
در مقابل، خبرنگاران و عکاسان و انجمنهای صنفی آنان معتقدند که این حق کسانی است که مستقیما دست در کار تهیه خبر دارند و به حوزه خبری میروند. این گروه با اشاره به تجربه سالهای قبل، میگویند اگر کار به مدیران رسانهها سپرده شود، چیزی به دست خبرنگاران واقعی نخواهد رسید.
به علاوه نهادها و موسسات خبری زیادی همچون صداوسیما و شبکهها و قسمتهای مختلف آن و نیز رسانههای برخی دستگاهها نیز هستند که اصولا نه تحت پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند و نه ارتباطی با تشکلها و انجمنهای مذکور دارند.
بدین ترتیب اگر توزیع سهمیه طرح ترافیک خبرنگاری به هر گروهی واگذار میشد، به علت فراگیر نبودن، بهحق، مورد اعتراض گروهی دیگر قرار میگرفتیم.
اکنون خوشحالیم که در توزیع این سهمیه سعی کردهایم با طراحی ضوابط و تعیین مدارک روشن و شفاف، طرح را تنها به واجدین شرایط واقعی بدهیم و جامعه رسانهای را از این اتهام که افرادی غیرخبرنگار به نام خبرنگار طرح دریافت میکنند، برهانیم.
البته اسامی دریافتکنندگان طرح ترافیک خبرنگاری را نیز منتشر خواهیم کرد تا چنانچه افرادی به ناحق طرح گرفتهاند و احیانا مدارک ناصحیح ارائه دادهاند، توسط خود اصحاب محترم رسانه نظارت شود و در صورت لزوم مورد بازبینی قرار گیرد.۳. آیا طرح ترافیک جدید در اطلاعرسانی و انجام وظایف رسانهها محدودیت ایجاد میکند؟
واقعیت این است که به اذعان عموم اهالی رسانه، تعداد خبرنگاران و عکاسانی که بهطور مستمر بابت تهیه خبر به حوزههای مختلف خبری داخل محدوده طرح میروند، به مراتب کمتر از ۲۰۰۰ نفر است. از این رو قطعا اگر انتظار این نبود که عموم اصحاب خبر و رسانه از تخفیف ۹۰ درصدی بابت تردد با خودروی شخصی بهرهمند شوند، جای اعتراضی هم باقی نمیماند.
طبعا غیر از موارد محدودی که نیاز به تردد پیاپی به نقاط مختلف و یا رفت و آمد هرروزه و چندباره به حوزههای خبری وجود دارد، عموم کارکنان عزیز مطبوعات و خبرگزاریها نیز مانند خیل عظیمی از مردم میتوانند از حملونقل عمومی استفاده کنند یا اگر از خودروی شخصی استفاده میکنند مانند سایر اقشار هزینه عادی طرح ترافیک را پرداخت کنند. در این صورت طبیعتا هیچ خللی نیز در انجام وظایف آنان پیش نخواهد آمد.
مگر تمام کارکنان بخشهای دولتی و خصوصی که در محدوده طرح فعالیت میکنند و طرح ترافیکِ تخفیفدار نگرفتهاند، از وظایف خود بازماندهاند؟
بنده لازم میدانم از همه اصحاب رسانه که با نقدهای سازنده خود ما را در رسیدن به اهداف این طرح یاری کردهاند و میکنند، قدردانی کنم.
بهویژه از تعداد زیادی از خبرنگارانی که با میل خود از وسایل حملونقل عمومی استفاده میکنند و حتی درخواست طرح ترافیک نیز ندادند و نیز از کسانی که از خودروی شخصی استفاده میکنند ولی اعلام کردهاند که مانند همه شهروندان عوارض طرح ترافیک خود را پرداخت میکنند، تشکر ویژهای داشته باشم.
بهطور جد بر این باورم که اگر دو قشر، یکی مسئولان حکومتی و یکی اصحاب رسانه، بیشتر از حملونقل عمومی استفاده کنند، احساس نیاز به لزوم توسعه حمل و نقل عمومی و سرمایهگذاری اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در این حوزه بیشتر خواهد شد. همه ما باید در لمس مشکلات روزمره شهر، همراه مردم باشیم تا توجه کنیم و توجه دهیم که تهران برای حل معضلات مهم حوزه ترافیک و آلودگی هوا، نیاز به تصمیمهای جدی و سخت دارد.
امیدوارم با عبور از این مرحله و پشت سر گذاشتن برخی دلگیریهای ناگزیر، فعالان حوزه خبر و اطلاعرسانی هم به کمک مسئولان شهری بیایند تا بتوانیم همه سرمایههای اجتماعی موجود را پشتوانه حل مشکلات بنیادین این شهر قرار دهیم.