جمعه 10 فروردین 1403
خانهخبرخواندنی‌هاخواص شاهی: ۳۷ فایده شگفت‌انگیز شاهی برای سلامتی

خواص شاهی: ۳۷ فایده شگفت‌انگیز شاهی برای سلامتی

 مژگان گوران| ممکن است شاهی خورده باشید یا این‌که اصلا این گیاه کوچک اما قوی را ندیده باشید. به هرحال، در هر کدام از این دو گروه هستید، وقت بگذارید و این مطلب را درمورد ۳۷ مهمترین خواص شاهی بخوانید. دانستن غذاهایی که می‌خوریم، سبزیجات، گیاهان ریشه‌ای، گیاهان غده‌ای، غلات و غیره، نه تنها گرسنگی ما را رفع می‌کند بلکه به ما کمک می‌کند بدانیم چرا به خوردن برخی غذاها نیاز داریم و چه زمان یا چگونه باید آن‌ها را بخوریم تا از خواص‌شان بهره‌مند شویم. ممکن است، برخی از گیاهان بسیار کوچک بوده اما خواص زیادی داشته باشند. یکی از این گیاهان، شاهی است.

 

به گزارش رتبه آنلاین از بازده، شاهی که به نام لپیدیوم ساتیوم نیز معروف است، یک گیاه خوراکی است که رشد سریعی دارد. ساقه‌ها‌، تخم‌ها و برگ‌های شاهی، خوراکی هستند اما فقط ساقه‌ها و برگ‌ها را می‌توان به صورت خام و در سالاد خورد یا برای دیگر اهداف آشپزی مصرف کرد. می‌توان تخم شاهی را قبل از خوردن، برشته کرد یا پخت. شاهی، به خانواده کروسیفر تعلق دارد و با خردل، ترتیزک و شاهی آبی هم خانواده است. شاهی، گیاهی یک ساله با گل‌های سبز سوزنی است که به صورت خوشه‌ای در کنار هم قرار می‌گیرند. از نظر تجاری، این گیاه در اسکاندیناوی، انگلستان، فرانسه و هلند کاشت می‌شود.

شاهی معمولا به صورت آبی و بدون خاک و با استفاده از مواد معدنی محلول در آب کشت می‌شود. این گیاه، معمولا دو هفته بعد از کاشت، برداشت می‌شود و برای نگه داری می‌توان ساقه‌های آن را در ظرف آب گذاشت و حداقل به مدت دو هفته در یخچال قرار داد. به گفته محققان،  شاهی خواص دارویی زیادی دارد که برای سلامتی بدن مفیدند اما به هرحال باید در خوردن آن احتیاط کرد زیرا مصرف بیش از اندازه آن مضراتی نیز دارد.

خواص شاهی

۱. خواص دارویی

برگ‌ها، ساقه‌ها و تخم شاهی در تهیه داروهای سنتی به کار می‌روند. برای مثال، تخم شاهی به عنوان درمانی برای کاهش علائم آسم و همچنین بهبود عملکرد ریه‌ها در افراد مبتلا به آسم مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین شاهی می‌تواند برای درمان افراد مبتلا به هموروئید نیز به کار ‌رود.

۲. خواص شاهی برای تنظیم سیکل قاعدگی

تخم شاهی دارای مواد شیمیایی گیاهی است که شبیه به استروژن هستند، بنابراین مصرف آن‌ها به تنظیم سیکل نامنظم قاعدگی کمک می‌کند.

۳. سوء هاضمه

تخم شاهی را می‌توان برای کاهش علائم یبوست و سوء هاضمه مصرف کرد.

۴. درمان عفونت تنفسی

تخم شاهی را می‌توان جوید یا این‌که با عسل ترکیب کرد که به عنوان اکسپکتورانت برای درمان سرماخوردگی، سردرد، آسم، گلودرد و سرفه به کار می‌رود.

۵. خواص شاهی برای درمان کمبود آهن

تخم شاهی برای درمان افراد مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن به کار می‌رود. مصرف تخم شاهی به افزایش هموگلوبینکمک می‌کند.

۶. مصارف آشپزی

شاهی، طعمی فلفلی، معطر و تیز دارد. می‌توان آن را به صورت خام در سالاد‌ها و ساندویچ‌ها خورد یا این‌که به عنوان گیاه معطر برای طعم دادن به غذا استفاده کرد. تخم شاهی را می‌توان قبل از خوردن، با نمک بو داد.

۷. درمان پوستی

تخم شاهی را می‌توان با آب و عسل ترکیب کرد تا خمیر سفتی به دست بیاید. سپس برای درمان آفتاب سوختگی، تحریکات پوستی، خشکی پوست و ترک لب‌ها این خمیر را روی پوست قرار داد.

۸. خواص شاهی برای درمان ریزش مو

شاهی، منبعی سرشار از پروتئین و آهن است که برای درمان افراد مبتلا به ریزش مو به کار می‌رود.

۹. تقویت سیستم ایمنی

مصرف ساقه، برگ و تخم شاهی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.

۱۰. تولید شیر

مصرف شاهی به تحریک غده‌های شیری و تولید شیر در مادران شیرده  کمک می‌کند. به دلیل داشتن این خواص، مادران شیرده برای افزایش تولید شیر، به خوردن غذاهای حاوی شاهی توصیه می‌شوند. همچنین، به دلیل پروتئین و آهن بالای شاهی،  آن را بعد از زایمان، به مادران شیرده می‌دهند.

۱۱. افزایش‌دهنده میل جنسی

مصرف شاهی به افزایش و تقویت میل جنسی کمک می‌کند.

۱۲. درمان مشکلات گوارشی

شاهی می تواند به عنوان ماده مسهل برای افراد مبتلا به یبوست به کار رود. تخم شاهی را می‌توان با عسل ترکیب کرد که برای درمان اسهال و اسهال خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاهی را معمولا با آب گرم ترکیب می‌کنند که برای درمان کولیک به ویژه در کودکان مفید است.

۱۳. ضد سرطان

تخم شاهی حاوی آنتی اکسیدان است که از آسیب زدن رادیکال‌های آزاد به سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند. به دلیل داشتن این خاصیت، می‌تواند به عنوان یک داروی محافظ در برابر شیمی درمانی و به منظور محافظت از بدن در برابر پیشرفت سرطان به کار رود.

۱۴. ارزش تغذیه‌ای شاهی

شاهی منبعی عالی از اسید فولیک، ویتامین C، فیبر رژیمی، آهن، کلسیم، پروتئین، ویتامین A، فولات و ویتامین E است. تخم شاهی بسیار مغذی است و حاوی اسید اسکوربیک، توکوفرول، اسید فولیک، اسیدهای چرب لینولئیک، آهن، بتاکاروتن وآراکیدیک است.

۱۵. خواص شاهی برای تقویت حافظه

تخم شاهی حاوی اسید چرب آراکیدیک و اسید لینولئیک است و بنابراین در تقویت حافظه نقش دارد.

۱۶. منبع ویتامین C

آیا می‌دانستید شاهی یکی از برترین منابع ویتامین C است؟ در واقع، مقدار ویتامین C موجود در شاهی از مقدار ویتامین C موجود در یک پرتقال بیشتر است. بنابراین، برای حفظ ویتامین C بدن بسیار ضروری است، چون ویتامین C یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای حفظ سلامت بدن است. مصرف ویتامین  C در کاهش احتمال آسیب سلول‌های خونی، ترمیم بافت مغز، و هر بیماری دیگری حائز اهمیت است.

۱۷. پیشگیری از آب مروارید

مقدار زیاد ویتامین C موجود در شاهی برای حفظ سلامت چشم‌ها مفید است. مطالعه‌ای که در اروپا انجام شد نشان می‌دهد ویتامین C موجود در شاهی می‌تواند برای حفاظت از چشم در برابر بیماری‌هایی مانند آب مروارید مفید باشد، و از این رو سلامت چشم‌ها را حفظ می‌کند.

۱۸. کاهش علائم آسم

ویتامین C موجود در شاهی درمان خوبی برای آسم کودکان است. مطالعه‌ای که بر روی کودکان انجام شد نشان داد کودکانی که در روز دست کم ۰.۲ میلی‌گرم ویتامین C مصرف می‌کنند حجم بازدمی‌ اجباری‌شان (FEV) افزایش پیدا می‌کند. این مطالعه ثابت کرد ویتامین C می‌تواند برای کاهش علائم آسم کودکان بسیار مفید باشد.

۱۹. خواص شاهی برای کاهش آسیب اکسیداتیو

ویتامین C موجود در شاهی، اگر با ویتامین E که در آن هست ترکیب شود، برای کاهش آسیب اکسیداتیو به سلول‌های قرمز خون بسیار موثر است. در یک مطالعه‌ی تحقیقاتی اخیرا اثبات شده است که شاهی می‌تواند برای حفظ سلامت خون مفید باشد، در نتیجه اندام‌های مختلف بدن به درستی کار خواهند کرد.

۲۰. خواص شاهی برای سلامت مغز

مصرف خوراکی‌های سرشار از ویتامین C، من جمله شاهی، برای حفاظت از شما در برابر بیماری‌هایی که می‌توانند بسیار کشنده باشند مانند آلزایمر یا هر آسیب مغزی دیگری بسیار مفید باشد، و پیامد‌های ناشی از آسیب مغزی را بهبود ببخشد. بر اساس یکی از مطالعات انجام شده، کسانی که سطح ویتامین C پایین‌تری دارند بیشتر در ابتلا به آسیب‌ مغزی جراحتی پایدار آسیب پذیر هستند. در واقع، بعضی از مطالعات نیز حاکی از آن هستند که ویتامین C در فعالیت‌ نورون‌ها نقشی حیاتی ایفا می‌کند.

۲۱. قلب و عروق سالم‌تر

بعضی از مطالعات نشان می‌دهند که شاهی می‌تواند برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی بسیار موثر باشد. شاهی منبع بی‌نظیری از ویتامین C است، که می‌تواند آنتی اکسیدان‌ها را آزاد کند و از شما در برابر آسیب بافتی ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت کند. ویتامین C موجود در شاهی می‌تواند در پردازش سلول‌های رویانی (اولیه) بسیار فعالانه عمل کند، و در نتیجه سلامت قلب‌تان را حفظ می‌کند و کلسترل بد شما نسبت به قبل در سطح کمتری خواهد بود.

۲۲. منبع بی‌نظیر فولات

سوای ویتامین C، شاهی حاوی مقادیر زیادی فولات نیز هست، که ماده‌ی مغذی مهمی است، به خصوص برای زنان باردار. فولات به طور گسترده به عنوان یک حفاظت کننده شناخته می‌شود که از نقص مادرزادی و نقص لوله‌ی عصبی در نوزدان جلوگیری می‌کند. فولات برای زنان شیرده نیز بسیار مفید است. سوای آن، فولات برای پیشگیری از هر نوع بیماری مانند سکته، سرطان سینه، سرطان روده، و پوکی استخوان واقعا موثر است.

۲۳. خاصیت ضد افسردگی

شاهی همچنین به خاطر داشتن ترکیب فولات می‌تواند افسردگی را کاهش بدهد و بر طرف کند. در واقع، فولات می‌تواند با انتقال دهنده‌های عصبی سیستم عصبی مرکزی همکاری و تولید هورمون سروتونین را تحریک کند، که یک هورمون ضد افسردگی است. در مطالعه‌ای که بر روی ۱۵۳۱۵ شرکت کننده صورت گرفت مشخص شد کسانی که سطح فولات پایینی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی هستند. سطح پایین فولات در بدن ممکن است به خاطر مصرف بیش از حد الکل حاصل شده باشد. بنابراین، بهتر است مصرف الکل را ترک کنید و به جای آن از این گیاه سالم مصرف کنید.

۲۴. کمک به عملکرد شناختی

ترکیب فولات موجود در شاهی برای حفظ توانایی عملکرد شناختی درست مغز بسیار مفید خواهد بود. مطالعه‌ای وجود دارد که بر روی شرکت کنندگان مرد بین ۵۰ تا ۷۰ سال صورت گرفته است و به آن‌ها بر یک مبنای منظم ۸۰ میلی گرم فولات داده شده است. نتیجه‌ی آن مطالعه این بود که شرکت‌کنندگان به کاهش عملکرد شناختی دچار نشدند و همچنین فصاحت کلام‌شان نیز حفظ شد. پس، مصرف شاهی برای افراد مسن یک خوراکی مکمکل بی‌نظیر است.

۲۵. خواص شاهی برای پیشگیری از سکته

مطالعه‌ای بر روی ۶۶۲ شرکت کننده انجام شده است که نشان می‌دهد مقدار کافی فولات در بدن می‌تواند از خطر سکته پیشگیری کند. مصرف شاهی می‌تواند به شما کمک کند غذاهای غنی شده را جایگزین کنید، که برای پیشگیری از سکته مفید است چون شاهی حاوی مقدار زیادی فولات است.

۲۶. بارداری سالم‌تر

فولاتی که در شاهی وجود دارد می‌تواند برای زنانی که امیدوارند بارداری سالمی داشته باشند نیز مفید است. مقدار کافی فولات در دوران بارداری برای رشد و پرورش جنین مفید بسیار مهم است. همچنین، مطابق بعضی از مطالعات، مصرف حداقل ۴۰۰ میلی گرم فولات در روز به صورت روتین احتمال ابتلا به نقص لوله‌ی عصبی را در طول دوره‌ی بارداری کاهش خواهد داد.

۲۷. منبع عالی کلسیم

بسیاری از پژوهشگران موافق هستند که شاهی حاوی مقدار زیادی کلسیم است، که برای حفاظت از شما در برابر انواعی از بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، و فشار خون بسیار موثر است. نشان داده شده است که کلسیم موجود در شاهی نیز در مقایسه با اثرات و عوارض قلبی عروقی که ممکن است در افرادی که دوز زیادی از مکمل‌ها را مصرف می‌کنند اتفاق بیفتد کم‌خطرتر است.

۲۸. کاهش پوکی استخوان

کلسیمی که در شاهی وجود دارد به شما برای محافظت در برابر هر نوع بیماری استخوانی، به خصوص پوکی استخوان، بسیار کمک خواهد کرد. کلسیم با تحریک تولید استئوبلاست نقشی حیاتی در تقویت استخوان‌ها ایفا می‌کند. کلسیم در ترکیب با فولات موجود در شاهی از تراکم استخوانی افراد پیر و جوان محافظت می‌کند.

۲۹. خواص شاهی برای سلامت دندان‌ها

از آنجایی که شاهی منبع غنی کلسیم است، اثرات خارق‌العاده‌ای برای دندان‌هایتان به همراه خواهد داشت. وقتی از این گیاه مصرف می‌کنید، دندان‌های‌تان قدرتمندتر و محکم‌تر از قبل خواهند شد. در واقع، جویدن شاهی راه بی‌نظیری برای قوی‌تر کردن دندن‌ها نسبت به قبل است. با جویدن شاهی، خونریزی لثه نیز درمان خواهد شد.

۳۰. تنظیم عملکرد تیروئید

شاهی ید فراوانی نیز دارد، که برای تنظیم میزان هورمون تیروئید بسیار مفید است. اگر بدن بر تولید هورمون تیروئید کنترلی نداشته باشد، به احتمال فراوان از بیماری‌هایی مانند گواتر و کم کاری تیروئید رنج خواهد برد، که می‌تواند به علائم بسیاری مانند سرماخوردگی، یبوست، افسردگی و اضافه وزن منجر شود. پس، مصرف شاهی برای تثبیت تولید هورمون تیروئید در بدن بسیار موثر است.

۳۱. درمان سرفه

شاهی حاوی ترکیبی به نام سولفور گلیکوزید است، که برای درمان هر نوع بیماری مربوط به برونشیت بلند مدت، به خصوص سرفه، بسیار موثر است. بعضی از متخصصان می‌گویند که سولفور گلیکوزید اثرات خلط آور دارد، که سلاحی کارآمد برای غلبه بر بیماری‌های مربوط به برونشیت مزمن است.

۳۲. حفظ سطح قند خون

میزان بالای فیبر محلول موجود در شاهی اثری هیپوگلیسمیک دارد که جذب کربوهیدارت‌ها از روده را کاهش خواهد داد. در نتیجه، تعجبی ندارد که شاهی بتواند به حفظ سطح قند خون یا درمان قند خون بالا کمک کند که برای افراد دیابتی این امر بسیار مفید است. اما، این فایده‌ی شاهی به تحقیقات بیشتری نیاز دارد چون همچنان ادله‌ی علمی کمی درباره‌ی آن وجود دارد.

۳۳. جلوگیری از خماری

وقتی بیش از حد الکل مصرف کنید ممکن است دچار خماری بعد از مستی شوید، که باعث پر شدن بیش از حد کبدتان می‌شود. شاهی، اگر به صورت یک آب میوه مصرف شود، برای درمان احساس خماری واقعا موثر خواهد بود چون آنزیم‌های پاکسازی کننده‌ای که کبد را سم زدایی می‌کنند تحریک خواهد کرد، و در نتیجه‌ دیگر احساس خماری نخواهید کرد.

۳۴. پیشگیری از اسهال

همان طور که اخیرا اشاره شد، شاهی می‌تواند به عنوان یک عامل پاکسازی کننده عمل کند، که مقدار باکتری‌های سالم موجود در روده را حفظ و از رشد باکتری‌های بد که باعث مشکلات گوارشی مثل یبوست و اسهال می‌شوند جلوگیری خواهد کرد. علاوه بر آن، شاهی حاوی فیبر محلول و مقدار کافی آب است که به عنوان یک ادرار آور مهم عمل و به هضم غذا کمک خواهد کرد.

۳۵. خواص شاهی برای کاهش وزن

از آنجایی که شاهی کالری بسیار کمی دارد (در هر وعده‌ی مصرفی حدودا ۱۸ کالری)، این گیاه برای کسانی که می‌خواهند وزن کم کنند واقعا مفید است. شاهی بدون آن که کالری زیادی به بدن شما بیفزاید، فایده‌های مختلفی به لحاظ تامین مواد مغذی برای‌تان به همراه خواهد داشت. همچنین، شاهی حاوی فیبر رژیمی و آمینو اسیدهایی است که باعث می‌شود برای مدت زمان‌های کوتاه احساس گرسنگی نکنید و مطمئن شوید که معده‌تان نسبت به قبل مدت زمان بیشتری را پر باقی خواهد ماند.

۳۶. خواص شاهی برای کنترل عملکرد کیسه صفرا

مصرف شاهی می‌تواند برای کنترل عملکرد کیسه‌ی صفرا بسیار مفید باشد. شاهی، با داشتن مقدار زیادی آب، به کم کردن سموم مضری که عملکرد کیسه صفرا را مختل می‌کنند کمک خواهد کرد. اما، همیشه یادتان باشد در حالی که شاهی می‌تواند برای سنگ‌های صفرای کوچک مفید باشد، در موارد جدی‌تر لازم است با پزشک مشورت کنید یا تحت عمل جراحی قرار بگیرید.

۳۷. خواص پاکسازی کننده و سم زدایی

عامل تمیز کننده‌ی موجود در شاهی برای پاکسازی بدن بسیار مفید خواهد بود. شاهی میزان ادرار را افزایش می‌دهد، که همین امر به دفع مواد سمی از کل بدن منجر می‌شود.

عوارض جانبی شاهی

۱. خواص ادرارآور

شاهی خواص ادرارآور دارد، بنابراین افراد مبتلا به تکرر ادرار، باید در خوردن این گیاه احتیاط کنند.

۲. خواص سقط جنین

شاهی، خاصیت سقط جنین دارد و مصرف زیاد آن در ماه‌های اولیه بارداری می‌تواند باعث سقط جنین شود. زنان باردار باید از خوردن شاهی اجتناب کنند زیرا باعث انقباضات رحم و در نتیجه سقط جنین می‌شود. تخم شاهی می‌تواند انقباضات رحم را افزایش دهد، به همین دلیل برخی از افراد، در مراحل آخر بارداری،  برای تحریک زایمان از آن استفاده می‌کنند.

۳. خواص گواتروژنی

شاهی، دارای گواتروژن است که مانع از عملکرد درست غده تیروئید و همچنین اختلال در جذب ید می‌شود. مصرف زیاد شاهی می‌تواند باعث ایجاد گواتر و کم‌کاری تیروئید  و بزرگ شدن غده تیروئید گردد.

راهنمای خرید شاهی

۱. هنگام خرید شاهی، همیشه به دنبال شاهی تازه با برگ‌های سبز و سفت و ساقه‌های سفید و راست باشید.

۲. از خرید شاهی که تغییر رنگ داده و پلاسیده شده خودداری کنید.

پرورش شاهی

شاهی می تواند در باغچه، آشپزخانه یا هر جای مناسب دیگر خانه رشد کند.

– برای کاشت تخم شاهی، نوع با کیفیت آن را خریداری کنید.
– خاک، کود و آب را در گلدان، سینی یا ظرف ترکیب کنید.
– تخم شاهی را بر خاک آماده شده بپاشید.
– آن‌ها  را به آرامی در خاک فرو کنید.
– گلدان را در محیط مناسب با نور کافی قرار دهید.
– به یاد داشته باشید به طور منظم آن را آبیاری کنید.
– شاهی‌هایی که رشد کرده‌اند را بچینید اما قسمت ریشه‌ها را بگذارید تا دوباره رشد کنند.

نگه‌داری از شاهی

شاهی را می‌توان در یک پلاستیک و در یخچال به مدت یک هفته قرار داد. می‌توان تخم شاهی را در برابر آفتاب خشک کرده و برای استفاده‌های بعدی ذخیره کرد.

احتیاط

شاهی را با احتیاط و در مقدار مناسب بخورید.

رفع مسئولیت

این مطلب فقط اهداف توضیحی و روشنگری داشته و نباید جایگزین تشخیص و درمان حرفه‌ای شود. به یاد داشته باشید قبل از هر گونه تصمیم مربوط به سلامتی و یا درمان یک وضعیت پزشکی، با پزشک متخصص مشورت کنید.

اخبار مرتبط

بیشترین بازدید