اکنون پس از خروج امریکا از برجام و ایجاد تحریم‌های جدید، یکی از نگرانی‌های مربوط به یکی از بزرگترین دستاورهای برجام یعنی خرید هواپیما برای ناوگان هوایی کشور است، با تغییرات جدید به وجود آمده و تحریم‌های جدید همه چشم انتظارند تا ببیند سرنوشت قرار دادهایی که برای خرید هواپیما با شرکت های امریکایی و به خصوص اروپایی بسته شده، چه خواهد شد؟
به گزارش رتبه آنلاین از چمدان، یکی از مهمترین دستاورد‌های توافق برجام میان ایران و ۱+۵، امضای قرارداد برای خرید هواپیما از شرکت‌های اروپایی و امریکایی بود چرا که پس از ۲۰ سال محروم ماندن از نوسازی ناوگان هوایی کشور این مساله نه تنها بر گردشگری بلکه بر اقتصاد ایران و علاوه بر آن حفظ جان شهروندان تاثیر بسیار گذاشت اما اکنون بعد از خروج امریکا از برجام، وضعیت این قرار دادها چگونه خواهد بود؟
در راستای قراردادهای پس از برجام شرکت‌های هواپیمایی ایرانی با شرکت‌های اروپایی تا کنون ۱۱ فروند هواپیما از شرکت‌های ایرباس و ATR توسط شرکت ایران ایر تحویل گرفته شده و بر اساس قراردادها، ایران انتظار دارد تا پایان سال ۲۰۱۸ این تعداد به ۳۲ فروند افزایش پیدا کند. از طرف دیگر قراردادهای بلند مدت دیگری نیز وجود دارد. از جمله این قرار دادها می‌توان از وعده تحویل ۲۰۰ فروند هواپیما توسط ایران ایر و آسمان با بوئینگ و ایرباس، قرار داد شرکت هواپیمایی زاگرس برای خرید ۲۸ فروند هواپیما و شرکت ایران‌ایرتور هم برای خرید ۴۵ فروند هواپیمای خانواده A320 شامل A318، A319، A320، A321 و A320 نئو با ایرباس، توافق بوئینگ با شرکت هواپیمایی آسمان را برای فروش ۳۰ فروند «بویینگ ۷۳۷ مکس» و … نام برد.
چرا قراردادها به خطر می‌افتد؟
علاوه بر شرکت بوئینگ که شرکتی امریکایی است و پیش از این نیز به دلیل محدودیت‌های اعمال شده از سوی ترامپ تردیدهایی برای پایبند ماندن آن به قراردادها وجود داشت، ایرباس که شرکتی فرانسوی است نیز روابط عمیقی با آمریکا دارد و یکی از پایگاه‌های این کمپانی هواپیماسازی در ایالت آلابامای آمریکاست و حدود ۱۰درصد قطعات تولیدات این شرکت هواپیمای‌سازی را ایالات متحده تامین می‌کند.
از طرف دیگر شرکت فرانسوی – ایتالیایی َATR نیز شرکتی وابسته به ایرباس به حساب می‌آید، بنابراین عملی شدن قراردادها با این کشورها نیز در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد. هرچند که پیش از این مدیرعامل شرکت هواپیمایی ایران ایر به روزنامه «فایننشنال تریبون» چاپ ایران گفته بود که «اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا مجوز فروش هواپیماهای (بوئینگ) به ایران را صادر کرده است و اگر ایالات متحده از برجام خارج شود، این مسئله تاثیری روی مجوز یاد شده نخواهد داشت و قرارداد بوئینگ با ایران ادامه خواهد داشت.»
اما رسانه‌های امریکایی معتقدند قرار داد بوئینگ و ایرباس با شرکت‌های آسمان و ایران ایر لغو خواهد شد و وزیر خزانه داری امریکا نیز این مساله را تایید کرده‌است که مجوزهای شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران لغو خواهد شد ، اما برای تصمیم نهایی در روزهای آینده باید منتظر اظهار نظرهای جدید این شرکت‌ها و جزئیات تحریم‌های جدید امریکا ماند.
