اوج گیری بهره وری سرمایه در صنایع لبنی

بهره وری سرمایه درصنایع لبنی ایران طی سال های 1389 تا 1394 با رشد مداوم خود اوج گرفته است.

به گزارش رتبه‌آنلاین، اهمیت استفاده از فرآورده‌های لبنی در سبد غذایی روزانه دارای اهمیت بی‌شماری بوده و مشتریان این محصولات نیز درصدد دانستن کیفیت، قیمت، بهره‌وری و برتری هر کدام از برندها نسبت به یکدیگر هستند.

افزایش جمعیت به همراه گسترش شهرنشینی و افزایش سطح درآمد سرانه، نیاز به غذاهای فرآیندی را روز به روز افزایش داده که از جمله مهم‌ترین فرصت‌های کشور در این بخش می‌توان به وجود بیش از 10 هزار واحد تولیدی و صنایع تبدیلی موادغذایی در کشور اشاره کرد.

سهم حدود 2 درصدی صنایع غذایی کشور از تولید ناخالص داخلی و سهم 7درصدی از ارزش افزوده بخش صنعت، 15‌درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی و 20 درصد ازصادرات محصول های کشاورزی بیانگر اندازه و اثرگذاری بخش صنایع‌غذایی در اقتصاد کشور است.

از سوی دیگر اهمیت بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی به عنوان حلقه واسطه اقتصاد مبتنی بر کشاورزی و اقتصاد مدرن و صنعتی به دلیل تغییرات در تجارت بین الملل و جایگاه غالب موادغذایی فرآیندی در واردات و صادرات کشورهای در حال توسعه به همراه رشد جمعیت و گسترش شهر نشینی در این کشورها روز به روز در حال افزایش است.

ازنگاه تجاری، تجارت مواد غذایی فرآیندی حاکی از افزایش اهمیت مواد غذایی فرآیندی در مقابل مواد خام کشاورزی وتوسعه عمودی بخش کشاورزی است و در واقع این یکی از دلایل کلیدی گستردگی صنایع فرآوری مواد غذایی در سطح جهان و سهم پایین تجارت این محصولات از کل فروش آنها است.

مرکز مدیریت بهره وری ایران با راه اندازی سامانه ملی اندازه گیری شاخص های بهره وری ایران در حال حاضر تنها پایگاه داده در سطح کشور است که اطلاعات اقتصادی و بهره وری بیش از 5000 بنگاه اقتصادی در 52 رشته فعالیت در اختیار دارد.

با توجه به این توانمندی،کارنامه تغییرات رشد شاخص های بهره وری این صنعت در مقایسه با اهداف ذکر شده برنامه پنجم توسعه و همچنین مقایسه مقدار سال 93 شاخص های بهره وری صنعت غذا با میانگین کل صنایع کشور تهیه شده است که حاصل اندازه گیری شاخص های مالی،بهره وری و اقتصادی 127 بنگاه اقتصادی در این صنعت است.

شاخص‌های بهره‌وری صنایع لبنی

داوران هشتمین جشنواره ملی بهره وری پس از ارزیابی عملکرد 21 شرکت لبنی درصدد ارائه میانگین بهره‌وری سرمایه‌ این شرکت‌ها در فاز نخست بررسی عملکرد شرکت‌ها طی سال‌های 89 تا 94 هستند.

در برگزاری این جشنواره شرکت‌های پاک‌پی، تولید فرآورده‌های لبنی کاله، صباح، گلستان، صنایع شیر ایلام زاگرس، صنایع لبنی اراک«صلا»، عصر یکتا پیمان، پاکسار ساری، کالبر، لبنیات پاستوریزه پاک، پاک آرا سنندج، هامون شیر سلماس و فرآورده‌های شیر پاستوریزه پگاه «گلپایگان، اصفهان، خراسان، آذربایجان غربی و شرقی، تهران، رنجان، فارس و گلستان » اعلام درخواست بررسی داشته‌اند که آمارهای این شرکت‌ها بیشتر توسط شیر پاستوریزه پگاه در معیارهای اصلی برگزیده شدند.

 بهره وري سرمايه

بر پایه این گزارش، هفت شرکت مورد بررسی نهایی از منظر شاخص «بهره‌وری سرمایه به مقدار ثابت سال 83» قرار گرفته‌اند که شرکت شیر پاستوریزه پگاه با دارا بودن 5 نماینده در لیست نهایی داوران قرار گرفته‌اند.

از نظر کارشناسان بهره‌وری، «بهره‌وری سرمایه» عبارتست از نسبت ارزش‌افزوده، به هزینه استهلاك دارایی ثابت، این شاخص نشان می‌دهد در بنگاه اقتصادی به ازای هر ریال هزینه استهلاک دارایی‌ها چه میزان ارزش‌افزوده ایجاد شده است.

با نگاه به جدول زیر در میابیم که بهترین سال صنایع لبتی از لحاظ میانگین بهره‌وری سرمایه به مقدار ثابت سال 83، مربوط به سال 94 بوده که با میانگین 51.3 درصدی در بازه زمانی سال‌های 89-94 به‌عنوان بهترین سال این صنعت شناخته شده است.

شاید درصد پایین بهره‌وری سرمایه در بین سال‌های ابتدایی این جدول، به‌دلیل عدم پرداخت یارانه به صنایع لبنی و البته پرداخت نکردن یارانه‌دولتی در ازای ارائه شیر به مدارس توسط دولت بوده که بهره‌وری و حتی گردش مالی شرکت‌های لبنی را در سطح بسیار پایینی قرار داده است.

بر همین اساس، میانگین بهره‌وری سرمایه‌ شرکت‌های لبنی پس از سال 89 با رشد مثبت نسبت به سال گذشته خود همراه بوده زیرا پرداخت یارانه‌ها و توجه به اهمیت لبنیات در دستور کار دولت قرار گرفته و توجه بیشتری به این حوزه شده است.

با بررسی میانگین بهره‌وری شرکت‌ها در سال 94، شرکت شیر پاستوریزه پگاه تهران با 89.8درصد، در صدر این رده‌بندی قرار دارد و پس از آن شرکت‌های پاک‌پی با 60.7 و لبنیات پاستوریزه پاک با 60.1 درصد در رده دوم و سوم قرار گرفته‌اند.

درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه نسبت به سال پایه1389

در دیگر بررسی داوران جشنواره بهره‌وری، شاخص «درصد تغییرات بهره‌وری سرمایه نسبت به سال پایه1389=100» این شرکت‌ها مرود بررسی قرار گرفته‌اند که طبق پیش‌بینی‌ها سال 94 نیز با بهترین تغییر یعنی  80درصد نسب به سال 89 که بر پایه 100 شناخته شده، تغییر مثبت داشته است.

از لحاظ بررسی‌های شرکتی نیز باردیگر شیر پاستوریزه پگاه تهران با ثبت آمار 100.7 درصدی نسبت به سال پایه توانسته به شاخص 200.7درصدی دست پیدا کند.