دکتر حسن فروزان فرد|
رقابت پذیری محصولات صنایع تبدیلی قربانی تصمیم نابخردانه افزایش صادرات خام محصولات کشاورزی شد.
بدون تردید خام فروشی محصولات کشاورزی هیچ کمکی به رشد اقتصادی نمی کند و تنها راه حل اثرگذاری صادرات محصول صنایع تبدیلی است که به ایجاد ارزش افزوده منجر شده است. اما صادرات محصولات کشاورزی با قیمت و شیوه های امروز تاثیری در ارزش آفرینی و توسعه بخش کشاورزی ندارد و تنها به کاهش رفاه مصرف کننده داخلی و افزایش قیمت محصول تازه خوری منجر می شود.
با صادرات خام محصولات کشاورزی تنها قیمت را برای مصرف کننده داخلی و صنایع تبدیلی افزایش می دهیم. این اتفاق در نیمه دوم سال گذشته افتاد. افزایش صادرات گوجه فرنگی خام به عراق هرچند سود خوبی در مقطع کوتاه مدت عاید کشاورز و دلالان کرد اما حجم تولید محصول نهایی در صنایع تبدیلی را کاهش داد و قیمت گوجه و محصولاتی که از این محصول به عنوان ماده اولیه استفاده می کرد، برای مصرف کننده داخلی دو تا 3 برابر افزایش داد.
رقابت پذیری محصولات صنایع تبدیلی قربانی تصمیم نابخردانه افزایش صادرات خام محصولات کشاورزی شد درحالیکه طی آن دوره هیچ ارزش افزوده قابل توجهی هم ایجاد نشد. این درحالی است که براساس برنامه های وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت، صنیع تبدیلی باید توسعه پیدا کند تا کشاورزی در ایران هرچه بیشتر به سمت حرفه ای شدن و بهره وری و ارزش افزوده نهایی پیش برود. در بخش کشاورزی آنچه ابزار توسعه است، سازماندهی برای خرید بلند مدت و پایدار صنایع تبدیلی از کشاورز و برنامه ریزی برای تولید پایدار و بلند مدت کشاورز است. بی تدبیری هایی مثل افزایش ناگهانی صادرات خام محصولات کشاورزی به کشورهای همجوار چنین معادلاتی را بر هم می زند.
پیش بینی می کنیم که به واسطه بارش های مناسب آغاز سال جاری و ترسالی مطلوب کنونی بخش کشاورزی بتواند آسیب های ناشی از محدودیت آب و دیگر مسائل را جبران کند. پیش بینی ما از وضعیت رشد کشاورزی در سال جاری مثبت است. امیدواریم که این بارشها فرصت تولید حرفه ای بخش کشاورزی و رشد صادرات صنایع تبدیلی را فراهم کند اما تا زمانی که با رویه گذشته به کار ادامه دهیم، هیچ ارزش افزوده ای از بخش کشاورزی عاید اقتصاد کشور نخواهد شد.