رشد و توسعه بنگاهها درسطح جهانی علاوه برکمک به رونق اقتصادی جوامع، افزایش نگرانی عمومی و کاهش اعتماد نسبت به نحوه فعالیت بنگاهها را نیز درپی داشته است. درمجمع جهانی توسعۀ، نظارت و بررسی اثرات عملکردی کسب و کار بنگاهها، مبارزه با فقر وحفظ محیط زیست سه دغدغه اصلی مجمع را شامل شدند. بنابر جمع بندی مجمع، برقراری تعامل بین بنگاهها، دولت و جامعه کلید توسعۀ پایدار بین المللی است.
بر این پایه وبه منظور بهره برداری ازمزایای جهانی شدن کسب و کار بنگاهها، دولت‌ها موظف به ارتقاء مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های خود هستند.
نقش بانکها به عنوان تسهیل گر ومحرک چرخ‌های اقتصاد و تجارت، به عنوان نهادهای مولد ثروت وهمچنین به عنوان فراهم آورندگان خدمات برای اجتماعات محلی، ملی و بین المللی بیانگر اهمیت این موسسات در به جریان اندازی حرکت فکری مسئولیت اجتماعی در کل جامعه است. اگرچه صنعت بانکداری، برای مدت طولانی، بخشی با تاثیرات منفی زیست محیطی و اجتماعی ناچیز و قابل چشم پوشی در نظر گرفته می شده است اما درسال‌های اخیر، موسسات مالی به وسعت دامنۀ فعالیت‌های اجتماعی و زیست محیطی قابل اجرا در موسسات خود پی برده اند. چراکه موسسات مالی علاوه بر نقشی که از طریق مدیریت ارزیابی اثرات عملکرد خود بر جامعه دارند، نقشی حیاتی در تشویق و انگیزش مشتریان خود به اقدام مسئولانه وکاهش اثرات سوء اجتماعی و زیست محیطی فعالیت‌های خود دارند.
از آنجا که موسسات مالی نظارت و کنترل جریان سرمایه، وام دهی، تامین مالی پروژه‌ها وسیاست‌ها و اقدامات بیمه ای را بر عهده دارند، قادرند درنحوۀ عملکرد کسب و کارهای تحت حمایت خود اعمال نفوذ نمایند. به این ترتیب، بانکها می توانند بنگاهها را وادار به پاسخگویی درقبال مسائل ومعضلات اجتماعی و زیست محیطی کنند که ناشی ازکسب و کار آنها است. به این ترتیب، عدم توجه بنگاهها به مسئولیت‌های اجتماعی وعواقب عملکردی خود می تواند ریسک‌های سرمایه گذاری و اعتباری چشمگیر برای آنها به همراه داشته باشد.
با توجه به آنچه ذکر شد، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان پایه گذار سیاست‌های بانکی و برانگیزنده بانکها به سوی تحقق مسئولیت اجتماعی می‌تواند آغازگر جنبش مسئولیت اجتماعی در صنعت بانکداری و نظام بانکی کشور و پس از آن، در دیگر صنایع و بنگاهها باشد. دراین راستا، بانک مرکزی به عنوان نهاد تنظیمی و نظارتی بانکها، موظف است با ایجاد زیرساخت‌های لازم برای نهادینه سازی مسئولیت اجتماعی در بانک‌های کشور روند مسئولیت پذیری اجتماعی را در صنعت بانکداری و درپی آن سایرصنایع کشور تسهیل و تسریع کند.
با توجه به مسئولیت عظیم بانکها در توسعۀ اقتصادی اجتماعات، چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی، مسئولیت اجتماعی بانکها در مقایسه با سایر بنگاه‌های فعال در عرصه صنعت و اقتصاد پررنگ تر است و در عین حال تاثیر مستقیم بر عملکرد مسئولانۀ سایر بنگاهها دارد. اگرچه بانکها و بازارهای مالی در معرض نوسانات بازار هستند و با مشکلاتی از قبیل بدهی‌های پرداخت نشده و مسائل مربوط به ساختار ترازنامه مواجهند اما بانکها موظفند با این مشکلات به مقابله بپردازند. بانکها وظیفه دارند در قبال مشکلاتی که برای جامعه و شهروندان اجتماعی خود به وجود می آورند، پاسخگو باشند.
درسال‌های گذشته، توجه به مسئولیت اجتماعی بنگاهها در سطح وسیعی افزایش داشته ومسئولیت اجتماعی بنگاه از یک حس مسئولانە صرف، به یک اولویت غیرقابل اجتناب دردستورکارمدیران بدل گشته است.
با توجه به اینکه همواره سیاست‌های بانکی در راستای خدمات دهی به طبقات صاحب دارایی جامعه شکل گرفته، توجه به طبقات آسیب پذیر و قشرهای کم درآمد و بیکار می‌تواند درتحقق مسئولیت اجتماعی بنگاهها نقش به سزایی داشته باشد. البته این گفته به معنای اعطای کمک‌های خیرخواهانه به این اقشار نیست بلکه به معنای ایجاد زیرساخت‌ها و محرک‌های الزم برای رشد و ارتقاء بنیادین وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه است.
بانکها و به طور خاص بانک مرکزی می توانند از طریق تسریع رشد اقتصادی، ایجاد انگیزه در افراد به شناخت و درک توانمندی‌ها و استعدادهای بالقوه خود و برانگیختن اجتماعات به حمایت و پشتیبانی از چشم اندازهای مسئولانۀ خود به عنوان رهبر و پیشرو در پیاده سازی و اجرای نهضت مسئولیت اجتماعی بنگاهها در کشورعمل کنند.
موسسات مالی علاوه برنقشی که از طریق مدیریت و ارزیابی تاثیرعملکرد خود برجامعه دارند، نقشی حیاتی و مهم در تشویق و انگیزش مشتریان خود به اقدام مسئولانه و کاهش اثرات سوء اجتماعی و زیست محیطی فعالیت‌های خود دارند.
مسائل و معضلات اجتماعی و زیست محیطی می توانند ریسک‌های سرمایه گذاری و اعتباری چشمگیری به همراه داشته باشند. از سوی دیگر، سازمان‌های غیردولتی NGOها به طور جدی موسسات مالی را مورد نظارت قرار داده اند. این سازمان‌های مردمی موسسات مالی را تحت فشار قرار داده اند تا معیارهای خود در انتخاب مشتریان برای ارائه تسهیالت مالی را اصلاح کنند و از این طریق، اطمینان یابند که پروژه‌های مورد حمایت آنها اثرات سوء زیست محیطی، زیانها و بی عدالتی‌های اجتماعی یا سوء استفاده از حقوق انسانی را به همراه ندارند.
نهادینه سازی مسئولیت اجتماعی درصنعت بانکداری ایران با توجه به اهمیت مسئولیت اجتماعی بنگاهها درعرصۀ ملی و بین المللی و با توجه به روند اجتناب ناپذیر جهانی شدن، صنعت بانکداری کشور لازم است به منظور ارتقاء وضعیت اقتصادی و وجهۀ سیاسی کشور درسطح بین المللی و به منظور جلب اعتماد وحمایت سرمایه گذاران داخلی و خارجی،حرکت به سوی مقولۀ جهانی سرمایه گذاری و وام دهی مسئولانه را در دستور کار خود قرار دهد.
